Kent gij De Heer reeds? Vroeger kwamen er nog wel eens mensen aan de deur die met je over het geloof en de Bijbel wilden spreken en dan zou dit de openingsvraag kunnen zijn.
In de stripwereld kun je die vraag ook stellen en dan zegt iedereen: 'Ja!' Margreet de Heer is immers prominent in die wereld aanwezig. Ze was Stripmaker des Vaderlands, heeft een hele reeks uitgaven op haar naam staan en had haar eigen voorleeshoekje in een podcast.
De Heer is heel goed in het verstrippen van informatie. Ze legt ingewikkelde zaken helder uit in strips. Daarbij is er vaak een vertellend figuurtje aanwezig, dat erg lijkt op De Heer zelf. De strips hebben een opgewekte toon, er zit een zekere ironie in, maar altijd gaat het erom dat je de informatie op de juiste manier meekrijgt.
Wetenschap(pen)
Onder deze bijdrage vindt je een rijtje links naar besprekingen die ik eerder wijdde aan uitgaven van De Heer. Daaronder bevindt zich Wetenschappen in beeld (2012). Dat boek noemt ze in het voorwoord van haar nieuwe album, Eureka, Wetenschapsweetjes in stripvorm. Het plan was namelijk om eerst de titel Wetenschap in beeld te kiezen, maar er was al een tijdschrift dat zo heet. Een paar jaar later nam het blad contact op met De Heer en sinds die tijd maakt ze korte stripjes over wetenschapsweetjes voor Wetenschap in beeld.
Die strips zijn verzameld in Eureka, Wetenschapsweetjes in stripvorm. In het begin van het album staan er drie op een pagina. Later kreeg De Heer wat meer ruimte, waardoor er nog maar twee stroken op een pagina passen.
Eureka is een leuke uitgave geworden, geschikt voor een breed publiek. Omdat De Heer altijd helder is, zijn haar strips ook te begrijpen voor een nieuwsgierige basisschoolleerling, al zal iemand die iets ouder is er wel meer van meekrijgen omdat zij of hij meer achtergrondkennis heeft. Die heb je strikt genomen niet nodig om de afzonderlijke strips te begrijpen, maar die geeft natuurlijk wel context.
(On)bekende namen
Wie het een en ander afweet van wetenschap zal ongetwijfeld bekende namen tegenkomen: Bertrand Russel, Kurt Gödel, Blaise Pascal, Marie Curie en Simon Stevin, bijvoorbeeld. Maar er komen ook namen voor die ik helemaal niet kende. Verschillende keren zijn dat namen van vrouwen: bijvoorbeeld Margaret Cavendish, Petronella Johanna de Timmerman, Sophie Germain, Hedy Lamarr, Elizabeth Garrett Anderson, Maria Sibylla Merian. De Heer heeft duidelijk de bedoeling om veronachtzaamde vrouwen in het zonnetje te zetten en dat is alleen maar goed.
In deze stripjes is er geen figuurtje meer dat op de stripmaker lijkt. De informatie wordt voor een deel gegeven in informatieve stukjes tekst, voor een deel door uitspraken van de beschreven personen zelf, in tekstballonnen. En door de tekeningen natuurlijk! Zo krijg je in kort bestek een mooi afgerond stukje informatie. Door de helderheid lijkt het allemaal eenvoudig, maar het is werkelijk knap hoe De Heer stukjes wetenschapsgeschiedenis zo goed tot hun kern weet terug te brengen en daarna behapbaar weet te maken voor de lezer.
Divers
De onderwerpen zijn zeer divers. Soms staat er een wetenschapper centraal, soms een ontdekking of een ontwikkeling, soms een incident of verschijnsel. Als lezer word je meegenomen van Lewis Fry Richardson en de weersvoorspelling naar het graf van Toetanchamon en daarna ga je door naar de ontdekking van vitamine A en naar de vrouw die een toegankelijk boek over natuurkunde, filosofie en astronomie wilde schrijven voor vrouwen, maar die op 53-jarige leeftijd werd getroffen door een beroerte.
Dat houdt Eureka interessant. Het is niet een album om achter elkaar uit te lezen, maar met af en toe een stel bladzijden, leest het uitstekend. Dan kun je hopelijk ook nog een beetje onthouden wat je leest. En als je iets toch vergeet, kun je het altijd weer opzoeken, want achterin is een heel handig register opgenomen, een index van namen en onderwerpen. Daarin kun je gauw opzoeken waar je iets vindt over dynamiet, de dansplaag, het schaap Dolly of Louise Darval.
Het lezen van Eureka, Wetenschapsweetjes in stripvorm is een mooie combinatie van ontspanning en het opdoen van kennis. En er zijn zoveel dingen die we nog niet weten (of die we ooit wisten en alweer vergeten zijn), dat Margreet de Heer nog heel lang door kan gaan met dit soort strips. We zullen hopen dat ze dat dan ook doet.
Margreet de Heer, Eureka, Wetenschapsweetjes in stripvorm. Uitg. Personalia, 2024; 48 blz. € 9,95 (softcover)
 |
| Zie ook mijn bijdrage over De schaduw van de Tambora |
Hoi Teunis, dat ziet er leuk uit. Maar toch, tegenwoordig lees ik boeken meer voor mijn plezier dan om er wat van te leren. Ik denk dat ik dit boek wel grappig zal vinden, maar ook niet meer dan dat. Ik zie wel. Groetjes, Erik
BeantwoordenVerwijderenDank voor je reactie, Erik. Het leuke van dit album is dat het zowel ontspannend als leerzaam is. Ik heb er wel lol aan beleefd.
Verwijderen