donderdag 27 januari 2022

Tien podcasts over Nederlandse en Vlaamse schrijvers

 Vorige week schreef ik over podcasts waarin gepraat wordt over literatuur, deze week over podcasts waarin een schrijver centraal staat. Ik beperk me tot schrijvers die in het Nederlands hebben geschreven. 



De man die zijn snor in brand stak

J.M.H. Berckmans - de naam kende ik. Ik herinner me (Jaren tachtig? Negentig?) een recensie die heel positief was en dat het mij toen bevreemdde dat ik niets van de schrijver wist. Daarna verscheen die naam soms in stukjes die ik las, maar ik ging er nooit toe over om het werk van Berckmans daadwerkelijk te lezen. 

Intussen heb ik de vijfdelige podcastreeks De man die zijn snor in brand stak beluisterd. Alleen al vanwege de titel verdient zo'n podcast aandacht. Maar ook vanwege de inhoud. We krijgen een portret van de schrijver J.M.H. Berckmans en zijn geworstel. Hij had in het leven de wind niet bepaald mee. Zelf schreef hij dat hij al voor zijn geboorte de wind op kop had. 

We horen hem zelf praten (bijvoorbeeld als hij geïnterviewd door Arnon Grunberg), stukjes van zijn optredens, maar er wordt ook voorgelezen uit zijn werk. Tussendoor wandelen we door zijn leven. Degene die erover vertelt, verwijst soms naar zichzelf. Hij vertelt dan dat hij Berckmans voor een optreden ging ophalen, maar wie die 'ik' is, wordt dan weer niet verteld. Nou ja, er wordt een hele rij namen genoemd, maar ik weet niet welke naam in de rij wat doet. 

De teksten worden voorgelezen door bekende schrijvers als Delphine Lecompte en Jeroen Olyslaegers. Er zijn bonusafleveringen waarin alleen maar voorgelezen wordt. 

De podcast is, wat mij betreft, zeer enthousiasmerend. Berckmans blijkt veel meer geschreven te hebben dan ik mij ooit had voorgesteld en het zal zeker de moeite waard zijn. In afleveringen krijgen we een schrijnend beeld van een schrijver die moeite moet doen om zijn leven op orde te houden en dat lukt niet altijd. 

Hoe kan het toch dat ik Berckmans altijd veronachtzaamd heb?Mocht ik ergens een boek van hem tegenkomen, dan ga ik het zeker kopen. En lezen.




Over Godfried Bomans gesproken

Er is een genootschap dat de herinnering aan Bomans en zijn werk levend houdt. Dat gebeurt op allerlei manieren, bijvoorbeeld door de podcast Over Godfried Bomans gesproken. Daar schreef ik al eerder over. In deze podcast worden er gesprekken gevoerd met mensen die Bomans ontmoet hebben of veel over Bomans weten. 

Voor degenen die het werk van Bomans een warm hart toedragen is waarschijnlijk elk gesprek over de schrijver aangenaam. Ik reken mij tot die groep. Maar ik denk dat ook wie minder van Bomans gelezen heeft met plezier naar de gesprekken kunnen luisteren. De interviewer weet veel en het is altijd prettig als iemand zo ver ingeleid is in het onderwerp van het gesprek. 

Ook bij de Belgische zender Klara is er een podcast over Bomans: Leven en lijden van Godfried Bomans. Daar kan ik nog niets over zeggen, omdat ik pas sinds gisteren weet dat die podcast er is. Een link ernaar neem ik onderaan op. Over het algemeen zijn de podcasts van Klara zeer de moeite waard. 



De A.L. Snijderspodcast

A.L. Snijders las op NPO Radio 4 wekelijks een ZKV (Zeer Kort Verhaal) voor. Dat heeft hij tot zijn dood gedaan. Na zijn dood (juni 2021) zijn verschillende van die verhalen uitgebracht in de A.L. Snijderspodcast. Die podcast bestond al. 

Daarin was namelijk een lang gesprek te beluisteren, opgeknipt in vier delen, waarin Snijders onder meer terugging naar de wijk waar hij opgroeide. Daar heb ik ooit een stukje over geschreven. 

De A.L. Snijderspodcast is bijzonder geschikt voor degenen die kennis willen maken met A.L. Snijders en zijn ZKV's. Voor degenen die zijn werk al kennen, is het prettig om die verhalen nog eens te horen, voorgedragen door de man zelf. Als je de podcast al kent: over een paar jaar is het waarschijnlijk ook weer leuk om de zestig aflevering terug te luisteren. 




De Mulisch-tapes / Mulisch

Over de grote schrijvers in het Nederlandse taalgebied zijn er natuurlijk podcasts. Over Harry Mulisch ken ik er twee: De Mulisch-tapes en Mulisch. Over beide schreef ik al eerder. 

Over de eerste was dat in 2020. Wie meer wil weten, kijke daar. Dat stuk is uitgebreider dan het stukje dat ik hier plaats. 

Mulisch heeft teksten ingesproken en die opnamen zijn bewaard gebleven. Een stel jonge mensen luistert naar die opnamen en geeft er commentaar op. Er zitten opmerkelijke en humoristische gedeelten bij. 

Ook over de podcast Mulisch schreef ik eerder: mooie gesprekken over Mulisch. Vier afleveringen, steeds aan de hand van een beroemd citaat van Mulisch. Verschillende aspecten van het oeuvre en van de schrijver komen aan bod. Heel informatief. 



Lampo & Lampo. Een vaderzoektocht


Een podcast in drie afleveringen of misschien een gesprek dat in drieën geknipt is. De schrijver Jan Lampo praat over zijn vader Hubert Lampo in de podcast Lampo & Lampo. Een vaderzoektocht. Mooie podcast, omdat op deze manier een zoon zijn vader probeert te benaderen. 

Lampo jr. heeft nog aardig wat vragen over zijn vader. Hij probeert een nauwkeuriger beeld van hem te krijgen, waarmee hij ook een nauwkeuriger beeld van zijn eigen zoonschap krijgt. 

Tegenover het werk van Hubert Lampo sta ik enigszins ambivalent. Ik heb genoten van sommige van zijn boeken maar een boek als Wijlen Sara Silberman vond ik niet veel soeps. Over de podcast ben ik onverdeeld positief.

Vorig jaar schreef ik uitgebreider over deze podcast. 



Leven met Reve

Hanny Michaëlis was de zeventig al voorbij, toen ze, op verzoek van HP/De Tijd haar ex-man Gerard Reve opzocht. Ad Fransen schreef indertijd een artikel over dat bezoek. Op basis daarvan is er een hoorspel gemaakt, al zal dat woord tegenwoordig wel niet meer gebruikt worden. De podcast waarop dat te beluisteren is, heet Leven met Reve.

De stemmen die we horen, zijn van topacteurs: Olga Zuiderhoek, Gijs Scholten van Aschat, Peter Blok en Serge-Henri Valcken. De podcast is uitgebracht in twee delen. Daardoor is het geheel handzaam, maar je kunt de twee delen uitstekend meteen na elkaar beluisteren. 

Hoewel de acteurs min of meer hun gewone stem hebben, hoor je al gauw Reve, Hanny, Joop Schafthuizen en de taxichauffeur/de pastoor. Het verhaal is heel onderhoudend en van tijd tot tijd humorischtisch, zoals Reve ook was. Maar het is ook informatief en Hanny zegt rake dingen over het schrijverschap van Reve. Daarbij spaart ze hem niet, terwijl ze wel loyaal aan hem blijft. 

Leven met Reve is een heerlijke podcast voor even tussendoor. 


Het beste van Biesheuvel

Als je verhalen van Biesheuvel leest, kun je zijn stem bijna horen. Maar het is natuurlijk het mooist als je die stem helemaal kunt horen. Dat kan in de podcast Het beste van Biesheuvel. In 2019 heb ik al eens aandacht besteed aan deze podcast. 

Biesheuvel horen is altijd een sensatie. Vaak valt er wat te lachen, maar je raakt ook ontroerd door wat hij leest en door hoe hij het leest. Omdat hij de verhalen voorleest voor publiek, hoor je ook de reactie van de luisteraars, zodat je het idee hebt dat je zelf in het gezelschap aanwezig bent en van achter het gordijn mee mag luisteren. 

Je kunt alle afleveringen beluisteren (en dat zou ik zeker doen), maar voor wie af en toe een verhaal van Biesheuvel wil horen is de podcast ook zeer geschikt. 




De sporen van Claus

In Nederland hadden we de grote drie, maar België had Hugo Claus, die voor geen van de drie opzij hoefde te gaan en bovendien veelzijdiger was. Niet alleen schreef hij op hoog niveau romans en verhalen, maar ook gedichten en toneelteksten en dan was hij ook nog beeldend kunstenaar. Hij behoorde tot de zeer groten. 

Natuurlijk was er ook nog Louis Paul Boon (zie hieronder) maar die was net wat ouder. Maar ook hij was natuurlijk een berg in het literaire landschap. 

Ik verkeerde in de veronderstelling dat ik al ooit geschreven over de podcast De sporen van Claus, maar bij nader inzien vergis ik mij daarin. Dat betekent dat ik moet afgaan op mijn geheugen, want het is zeker al enkele jaren geleden dat ik naar de podcast luisterde. 

In ieder geval vind ik de podcast goed en ik herinner me dat het op een dag weer mis was met de Nederlandse Spoorwegen en dat ik werkelijk uren heb gewacht op een trein. In die tijd luisterde ik naar deze podcast. 

In drie delen wordt er gepraat over Hugo Claus, door mensen die hem goed gekend hebben en veel over hem weten. Mooie gesprekken. En dan zijn er nog drie andere delen, drie luisterspelen, die mij minder helder voor ogen staan, maar ik heb ze wel allemaal beluisterd dus ook die zullen wel goed zijn. Wie het zeker wil weten, moet de podcast maar eens proberen. Het is er een van Klara en die levert altijd kwaliteit. 



Café Boon

Louis Paul Boon is niet alleen een markant, maar ook een groot schrijver. Veertig jaar na zijn dood werd er op de zender Klara dan ook vier avonden achter elkaar aandacht aan Boon besteed en aan de betekenis die hij nog steeds heeft. Dat gebeurde aan de hand van vier boeken, die elk een kant van Boons schrijverschap laten zien. 

Het zijn mooie avonden geworden, die terug te beluisteren zijn in de podcast Café Boon. Al eerder schreef ik daar uitgebreider over in dit stukje. Ook dit is weer een podcast van Klara. Het is prettig dat de makers bij Klara zich altijd eerder bekommeren om de kwaliteit dan om de vraag of het wel simpel genoeg voor degenen die toch niet naar dit soort programma's/podcasts luisteren. 


Vier podcasts van Klara die ik nog niet beluisterd heb, maar waar ik op voorhand al vertrouwen in heb:

Geen opmerkingen:

Een reactie posten