Er zijn heel veel podcasts over literatuur. Van veel ervan heb ik minstens een aflevering gehoord, sommige heb ik een tijd gevolgd en enkele volg ik nog steeds. Bij de podcasts die ik al een tijd niet meer volg (of waarvan geen nieuwe afleveringen verschijnen) moet ik afgaan op mijn geheugen en soms kom ik niet zoveel verder dan de vage indruk die de podcast heeft achtergelaten. Dat is dan maar zo.
De podcasts die helemaal gericht zijn op een bepaalde schrijver (bijvoorbeeld Hugo Claus, Godfried Bomans, Hubert Lampo, Harry Mulisch, J.M.A. Biesheuvel) laat ik nu even zitten, evenals de podcasts die bestaan uit interviews met schrijvers. Daar kom ik later op terug. Deze keer besteed ik alleen aandacht aan podcasts waarin er over boeken gepraat wordt.
De Nieuwe Contrabas Podcast
De Nieuwe Contrabas Podcast wordt gemaakt door Chrétien Breukers en Hans van Willigenburg. Er zijn enkele vaste rubrieken, maar die komen niet altijd in elke uitzending terug. Centraal staat van Breukers en Van Willigenburg hun mening geven over boeken en schrijvers.
Dat doen ze ongezouten wat de kritiek betreft, maar ze zijn ook goed in het uiten van hun bewondering. Eerlijk gezegd heb ik wel vertrouwen in hun persoonlijke mening en in ieder geval zijn ze ook goed in het op onderhoudende manier verwoorden van die mening. Soms overdrijven ze en van soms zijn ze kritisch over zaken waarmee mijns inziens niet zoveel mis is, maar goed, ieder mag zijn mening hebben. Soms kan ik er breed om grijnzen.
In ieder geval zijn ze goed geïnformeerd, ze lezen beiden veel en vormen samen ook een prettig team. Het is een podcast waarvan ik elke aflevering binnen een week beluister en altijd met plezier. Een mooie, onregelmatig verschijnende reeks is bijvoorbeeld de bespreking van de romans van Simon Vestdijk, door Breukers en Rob van Essen. Elke keer weer neem ik me voor om toch weer eens wat van Vestdijk te lezen. Het laatste wat ik van hem las, was in 2018, zie ik hier en dat is eigenlijk schandalig.
De rubriek 'De Tommy', waarin Tommy Wieringa een veeg uit de pan kreeg, lijkt een stille dood gestorven te zijn. Soms is er telefonisch een gast, maar meestal kunnen Van Willigenburg en Breukers het prima met zijn tweeën af. Gaan volgen, zou ik zeggen.
Over deze podcast schreef ik ook al hier.
De Rotterdamse school
In De Rotterdamse school bespreken Daniël Dee en Mark Boninsegna (die zichzelf elke aflevering heel enthousiast aankondigt) de literatuur, met een bijzonder oog voor wat er in Rotterdam gebeurt. De poëzie heeft wat meer hun aandacht dan het proza, maar het komt wel voorbij.
Prettige podcast. Ook deze twee heren geven duidelijk hun mening en zijn daar niet altijd diplomatiek in. Ik hou wel van die helderheid. De toon is opgewekt. Soms is er naar mijn mening net iets te veel geklets tussendoor. Er zijn ook podcasts die geheel uit geklets bestaan en daar zal ik nog een keer aandacht aan besteden. Gemiddeld genomen kan ik die slecht verdragen. Geklets over literatuur kan ik beter hebben, maar ik heb het liefst dat de sprekers bij de les blijven.
Net als bij De Nieuwe Contrabas Podcast kunnen de twee makers goed met elkaar samenwerken: ze hebben sympathie voor elkaar, respecteren elkaar en ze vinden het ook niet erg om eens met elkaar van mening te verschillen. Prettig is ook dat de stemmen goed uit elkaar te houden zijn. Dee klinkt meer ingetogen, Boninsegna meer uitgelaten en beiden hebben gevoel voor humor wat sowieso al prettig is.
Sommige afleveringen zijn vrij lang (meer dan een uur) terwijl drie kwartier mij in de meeste gevallen wel lang genoeg lijkt. Voor wie deze podcast niet kent: probeer eens een keer.
Tzumcast
Bij literatuurliefhebbers zal de website van Tzum zeker bekend zijn. Alle nieuwtjes over literatuur zijn er te vinden, naast filmpjes, recensies en nog meer. Er is ook een podcast, waar ik al eerder over schreef.
Tzumcast is een mooie, degelijke podcast, waarin Roos Custers, Bart Temme en Coen Peppelenbosch een gesprek voeren over een boek. Willem Goedhart leidt het gesprek.
Hier is er weinig geklets tussendoor en het hele gesprek is gericht op het bespreken van het boek. Alle betrokkenen zijn goede lezers, ze beweren zinnige dingen, de sfeer is ontspannen. Heel prettig om naar te luisteren. Af en toe zit er een behoorlijk gat tussen de verschijning van de afleveringen, maar dat neem ik voor lief. Ik heb nog geen slechte aflevering meegemaakt en de omstandigheden zijn de laatste jaren natuurlijk niet ideaal.
Zeer aanbevolen. Heerlijke podcast voor elke literatuurliefhebber.
Boomer & Millennial
De podcast Boomer & Millennial wordt gemaakt door Istvan Kops en Paula Heeger. De titel is wat misleidend want Kops is zeker vijftien jaar te jong om zich te mogen rekenen tot de generatie van de babyboomers, maar vooruit. In ieder geval zijn Kops en Heeger niet van dezelfde generatie.
De eerste drie afleveringen heb ik beluisterd. Niet alleen bespreken Kops en Heeger boeken, maar ze houden ook van literaire uitjes (festival, leesclub). Dat interesseert mij minder, maar ik kan mij voorstellen dat er luisteraars zijn die dat nu juist wel leuk vinden.
Ik moest wel wennen aan het duo. Kops praat nogal vlak, wat het luisteren niet vergemakkelijkt en Heeger heeft nogal een toontje, waarbij de zinsmelodie aan het eind vaak omhoog gaat, alsof ze steeds vragen stelt. Maar dat is een verandering die zich volgens mij bij meer sprekers aan het manifesteren is, dus het is een beetje flauw dat ik het noem. Maar het viel me wel op, net als lachje dat soms zomaar achter een zin komt, ook als er niets te lachen is. Het zou ook onwennigheid kunnen zijn.
Inhoudelijk is op de bespreking van de boeken niet zo veel aan te merken. In ieder geval maken de twee duidelijk waarom ze een boek wel of niet goed vinden en ze verschillen soms wat van mening, zodat je argumenten van twee kanten hoort. De titels die ze noemen waren bij mij niet altijd bekend, dus dat zou ook nog kunnen uitnodigen tot verder lezen.
Er zijn nog maar vier afleveringen verschenen, dus we zullen deze podcast in ieder geval de tijd moeten geven om zich verder te ontwikkelen. De bumpers tussen de onderdelen beginnen of eindigen nogal eens abrupt; daar valt ook nog aan te slijpen. Misschien moet ik over een half jaar of zo nog een keer gaan luisteren.
Boeken FM
De podcast Boeken FM gaat uit van Das Mag en De Groene. In elke aflevering bespreken drie mensen een boek, soms meer boeken. Meestal gaat het om Nederlandse literatuur, maar soms ook om buitenlandse.
Twee van de medewerkers, Joost de Vries en Ellen Deckwitz, dragen al vanaf het begin de podcast. Charlotte Remarque heeft een tijdje terug Peter Buurman vervangen. In het begin heb ik alle afleveringen beluisterd. Ik schreef daar in 2018 over en was toen eigenlijk wel enthousiast. De laatste tijd is mijn enthousiasme aardig afgenomen.
Zo zijn er afleveringen geweest over elk van 'de grote drie' en dat stemde me toch wel vrij treurig. Je gaat ervan dat het oeuvre van zo'n grote schrijver zo ongeveer bekend is bij de besprekers, maar als er dan iemand meedoet die maar twee boeken van een auteur gelezen heeft, kun je je afvragen waarop de algemene conclusie aan het eind gebaseerd is.
Ook is het voorgekomen dat er boek besproken is dat niet door alle drie de deelnemers gelezen is. Dat kan gebeuren, natuurlijk, maar misschien was het handiger om dan gewoon nog even te wachten met het maken van juist deze aflevering.
Ik ben een tijdje overgegaan naar het beluisteren van alleen de afleveringen die me interessant leken, maar ik merkte dat ik steeds meer oversloeg en toen een boek van Theo Thijssen werd beschreven als 'een boek dat je vergezeld (sic!) van een warme kerstgloed', heb ik besloten maar niet meer te luisteren. Het gaat mij niet alleen om de spelfout, maar ook om de woordkeuze. Iemand vergezellen van een gloed lijkt me onzinnig.
Drie boeken
Welke drie boeken zou je in je leven gelezen moeten hebben? Die vraag stelt Wim Oosterlinck aan degene bij wie hij op bezoek gaat in de podcast Drie boeken. Hij praat over diens of dier boekenkast, de leesgewoonten van de gast en nog zo het een en ander dat met lezen te maken heeft en laat ten slotte de gast vertellen over drie boeken. Soms worden er wat extra boeken meegesmokkeld.
Van deze podcast heb ik enkele tientallen afleveringen beluisterd. Tegenwoordig sla ik wel eens wat over, maar wat ik wel hoor, bevalt me eigenlijk altijd. Oosterlinck is een empathisch vragensteller en een scherp luisteraar. Bovendien is het altijd leuk om naar iemand te luisteren die vertelt over een boek waar hij echt enthousiast over is.
Er is een grote diversiteit aan gasten, qua achtergrond en leeftijd. Soms zeggen de naam van de geïnterviewde mij niets: dan is de gast alleen in België bekend. Het blijkt weinig uit te maken: ook zo'n aflevering is boeiend.
In 2020 schreef ik positief over deze podcast. Dat positieve oordeel heb ik nog steeds.
Gewoon boeken
De podcast Gewoon boeken wordt gemaakt door twee (naar ik inschat) vrij jonge boekverkopers, Sasha Haasnoot en Dirk Hulst. Ze zijn enthousiast over boeken, spreken (denk ik) vooral een jong publiek aan en willen in ieder geval niet elitair zijn, niet voorschrijven wat goede smaak is en vooral mensen laten genieten van boeken.
Dat snap ik wel: het adagium van de boekhandel is: kopen, welke boeken dan ook. Maar daarmee maak ik het te plat, want de twee zijn echt wel enthousiaste lezers. Dat Lale Gül de nieuwe Wolkers wordt genoemd, doet mij wel fronsen, maar als het helpt om mensen naar een boek te laten grijpen, is wat mij betreft veel geoorloofd.
Er zit een beetje de klad in deze podcast de laatste tijd. Tot april 2021 verschenen er elf afleveringen, daarna werd er in de Kinderboekenweek juichend gemeld dat de podcast terug was, maar daarna is het weer stil gebleven.
Links richten
Gijsbert Pols en Frank Keizer willen met de podcast Links Richten literatuur en politiek weer bij elkaar brengen. Ze kijken met linkse ogen naar de literatuur. Dat vind ik wel een interessant uitgangspunt. In mei 2021 schreef ik over deze podcast en ik was er niet altijd tevreden over.
Het tempo ligt extreem laag en ik had ook de indruk dat de afleveringen niet altijd even goed waren voorbereid. Toch had elke aflevering inhoudelijk wel interessante dingen, maar het lukte me steeds minder goed om ernaar te luisteren. Te weinig zelfrelativering bij de presentatoren, te weinig ironie. Dat helpt niet.
Hoe het verder gaat met Links Richten is nog even afwachten. Er waren elf afleveringen tot augustus 2021 en daarna nog een eindejaarsaflevering. Die laatste afleveringen heb ik niet beluisterd.
En verder:
Het leesvirus
Gemaakt door Olaf Koens, Ronit Palache en Stefan de Vries: drie lezers vertellen elkaar wat ze lezen. Ik heb een aflevering beluisterd, vond die heel aardig en ben toch niet verder gegaan met luisteren. Meer dan enkele tientallen podcasts kan ik niet volgen. Ik kan me voorstellen dat ik daarmee een leuke podcast aan mijn neus voorbij laat gaan. Laatste aflevering was van oktober 2021.Groen gebladerte
In 2019 begonnen als Gebladerte, als ik het goed heb. Toen leek de formule op die van Drie boeken. Hier ging het om het ene boek dat iedereen zou moeten lezen. Die afleveringen kan ik nergens meer vinden. Toen de podcast veranderde in Groen gebladerte, is mijn abonnement niet automatisch verlengd.Tom De Cock gaat op bezoek bij de schrijvers van morgen en praat met hen over de boeken die belangrijk voor hen zijn geweest. Nooit beluisterd, terwijl ik dat misschien wel had willen doen. Interessante namen genoeg, zoals Iduna Paalman, Lisa Weeda of Dries Muus.
Boeken FM is de enige podcast die ik ken van de hierboven genoemde podcasts. En daar luister ik nog altijd met plezier naar al kan ik me heel goed voorstellen dat je ook door de wisseling van Charlotte voor Peter er genoeg van hebt. Het lijkt wat infantieler te zijn geworden.
BeantwoordenVerwijderenNu houd ik enorm van eindeloos geouwehoer bij een podcast en hoeft men zich helemaal niet bij de les te houden. Maar als je daar niet van houdt dan valt al heel wat af.
Op dit moment heb ik even genoeg te luisteren maar ik zet wel een paar van jouw tips op mijn te-onthouden-voor-eventueel-later-nog-eens-luisteren-lijstje.