woensdag 12 mei 2021

Podcast: De Nieuwe Contrabas podcast, Links Richten, Scheppingsdrift

 


De Nieuwe Contrabas Podcast

Ooit hadden we De Contrabas, een site waarover Chrétien Breukers de scepter zwaaide. Degelijke analyses, nieuws, hier en daar een opstootje. Zo herinner ik het mij althans. Intussen is er een, of liever gezegd de, Nieuwe Contrabas, met een eigen podcast. Een overzicht van de afleveringen vind je hier. 

Naast Breukers is er Hans van Willigenburg, uitgever bij Douane. Samen maken ze deze podcast over literatuur (en het literaire wereldje). De heren zijn nog duidelijk zoekende; er zijn wel rubrieken, maar niet elke keer heb je dezelfde en sommige lijken na een tijdje verdwenen te zijn. Erg is dat niet, lijkt me. Een format kan ook een keurslijf worden en dat is hier in ieder geval niet aan de orde. 

Literatuurliefhebbers

De makers zijn literatuurliefhebbers en dat merk je aan alles. Ze lezen veel en zijn niet eenkennig: ze kunnen van boeken van verschillende aard genieten en staan altijd open voor elkaars suggesties. Ook zijn ze niet vies van een duidelijke mening. Als ze een boek overgewaardeerd vinden, zullen ze dat duidelijk zeggen. 

Zo is er een tijdje een rubriek geweest waarin ze ingingen op een column van Tommy Wieringa. Meestal had dat iets pesterigs, maar dat vond ik dan wel leuk. Hopelijk slijpen ze nog vaak sabel om in te hakken op het een of ander. 

De podcast werkt goed, omdat het duo goed werkt. De beide heren voelen zich bij elkaar op hun gemak, kunnen veel hebben van elkaar en kunnen dus ook met elkaar van mening verschillen. Het basisvertrouwen blijft er toch wel en dat is een prettig grond om samen te werken. 

Zo'n podcast luister ik terwijl ik bijvoorbeeld de afwasmachine uitpak, de was ophang of naar het station loop. Dan ontgaat mij ook wel eens wat, maar meestal kan ik mijn gedachten er best bijhouden. Alleen als Van Willigenburg een stukje gaat voorlezen is hij me meteen kwijt. Als ik naar voorlezen wil luisteren, pak ik Uitgelezen verhalen wel. 

Gasten

Van tijd tot tijd is er een gast. Zo kwamen Rob van Essen en Thomas de Veen aanschuiven. Dat is voor de afwisseling niet nodig (de podcast is gevarieerd genoeg), maar het werkt wel goed. 

De actualiteit zoemt vaak wel een beetje mee, maar is er is ook aandacht voor oudere literatuur. Het deed me bijvoorbeeld goed om de naam Tip Marugg weer eens positief te horen noemen. Hopelijk pakken luisteraars zijn werk nog eens op en wellicht komt er vaker iets ouds langs. Er is veel goeds in de vergetelheid geraakt. 

Soms heeft de podcast iets keuvelachtigs, maar in dit geval hou ik er wel van, omdat Van Willigenburg en Breukers altijd de literatuur in het oog blijven houden. Bij podcasts waar mannen vooral over zichzelf praten haak ik al in een vroeg stadium af, maar geklets over literatuur kan mij niet lang genoeg doorgaan. Elke week begin ik daarom weer gretig aan een aflevering van De Nieuwe Contrabas podcast. 



Links richten

Links richten was een literair tijdschrift in de jaren dertig van de twintigste eeuw, waarin schrijvers als Jef Last, Jac. van Hattum en Maurits Dekker schreven. Van Last was mij alleen nog bijgebleven dat hij communist was, de rest van de kennis was weggezakt. Hij is weer een beetje in het nieuws door een biografie die onlangs verscheen. 

Frank Keizer en Gijsbert Pols zijn gestart met een podcast, die ook Links richten heet. Dat is natuurlijk niet voor niets. Net als de genoemde schrijvers willen ze literatuur en politiek weer bij elkaar brengen. 

In de eerste aflevering gaat het over de biografieën van Slauerhoff en Last, maar in latere afleveringen spreken  de podcastmakers ook over de verkiezingen en als Grunberg zich uitgelaten heeft over Rutte en Merkel is dat ook een aanleiding om een (bonus-)aflevering te maken. 

Ik heb nu enkele afleveringen beluisterd en dat viel me niet altijd mee. De podcast ontbeert elke vormgeving: het is alleen maar praten. Dat vind ik best, maar het tempo ligt wel erg laag. Er is niets op tegen dat mensen moeten nadenken tijdens het praten, maar soms heb ik het idee dat dat mede komt doordat de podcast niet goed voorbereid is. De heren gaan praten en dan zien ze wel.

Polemiek

Op een gegeven moment ging het bijvoorbeeld over polemiek. Dat was vooral een zaak van mannen, zeiden de presentatoren. Ze konden eigenlijk alleen Carry van Bruggen noemen. De naam Renate Rubinstein (Tamar) dringt zich toch nogal op. Of die andere Renate, Dorrestein, die een bundel Korte metten op haar naam heeft, het boekje Haar kop eraf! heeft geschreven en ook in haar romans (bijvoorbeeld Het perpetuum mobile van de liefde) maatschappijkritisch is. En wat te denken over Andreas Burnier, die in de pen klom als het bijvoorbeeld over de doodstraf ging?

Misschien vergis ik mij en is elke aflevering terdege voorbereid, maar dat is niet de indruk die ik krijg. Het lijkt alsof er niet zo is nagedacht over de manier waarop de luisteraar de informatie moet krijgen. Het gaat vooral over wat Keizer en Pols vinden en denken. Bij de eerste aflevering is er wel wat informatie over de beide biografieën en dus over de levens van de schrijvers, maar dat is toch maar mondjesmaat. Dat geldt ook voor de andere afleveringen. Die hadden best wat informatiever mogen zijn. 

Bij de bonusaflevering over Grunberg kon ik de aandacht er maar moeilijk bij houden. Hier ging het vooral over de opvattingen van Grunberg, over of het nu wel of niet klopt wat hij over Merkel heeft gezegd, maar veel minder over literatuur. Op zo'n manier breng je literatuur en politiek niet samen, lijkt me. 

Zelfgenoegzaam

Er zit ook wel iets zelfgenoegzaams in de twee presentatoren, die elkaar voortdurend bevestigen. Dat gebeurt vaak terwijl er iemand aan het woord is, waarbij ik me steeds afvraag of de reactie een beetje vertraagd of enigszins vervroegd is. De toon van mensen die weten hoe het allemaal zit, bevalt me niet zo. Dat is niet voortdurend het geval trouwens, maar in elke aflevering komt het wel terug. 

Ik heb nu twee afleveringen en twee bonusafleveringen beluisterd en ik zal ook nog wel enkele andere afleveringen proberen, maar heel erg enthousiast over de stroperige podcast ben ik nog niet, hoewel het onderwerp me wel aanspreekt. 


Scheppingsdrift

De podcast Scheppingsdrift telt (tot nu toe) tien afleveringen, waarvan ik er drie beluisterd heb. Uitgangspunt is steeds een verhaal uit de Bijbel, waarbij wordt gekeken hoe dat in de kunst verwerkt is. Presentator is Allard Amelink en bij elke aflevering is Alain Verheij aanwezig. Daarnaast zijn er steeds twee gasten, die kennis hebben van verschillende kunstdisciplines, bijvoorbeeld Marjoleine de Vos en Rick de Gier. 

Vreemd genoeg begint de podcast niet bij de schepping (ik hield al rekening met Haydn, J.J.L ten Kate, Michelangelo en Tintoretto), maar de podcast begint bij Adam en Eva en de zondeval, waarna de twee uit het paradijs werd gezet. 

Iedereen kan waarschijnlijk wel enkele werken noemen met het bewuste thema en in de podcast moet je noodgedwongen een keuze maken. Voor de volledigheid is er een  pagina op internet met achtergrondinformatie. Vreemd genoeg wordt daar Vondel (Adam in ballingschap) niet genoemd. Er wordt wel verwezen naar de verstripping van het boek Genesis door Robert Crumb (waarvan het paradijsverhaal maar een onderdeel is), maar niet naar de monumentale strip Paradijs verloren van Pablo Auladell. Ach ja, zo blijft er altijd wel iets te zeuren.

Niet alleen het letterlijke verhaal

Het wordt vooral interessant, vind ik, als de makers en de gasten het letterlijke verhaal verlaten en laten zien dat een roman of film over 'coming of age' ook kan gaan over verdreven worden uit het paradijs. De jeugd is dan de tijd die verloren is geraakt en waar je nooit meer naar terug kunt. Ook hierbij had trouwens een strip nadrukkelijk genoemd moeten worden: Doolhof van Eeden van Roelof Wijtsma. 

Wat Scheppingsdrift doet, is niet nieuw. Het gebeurde bijvoorbeeld ook al in het boek De Bijbel cultureel van Marcel Barnard. al beperkte hij zich tot de kunst van de twintigste eeuw. 

De tien afleveringen die nu verschenen zijn, gaan (na die van de zondeval) over: Kaïn en Abel, Jozef, Mozes en het gouden kalf, Simson, Job, Judith, Salomé, de kruisiging en Maria Magdalena. Je vindt de afleveringen hier

Al met al is Scheppingsdrift een heel aardige podcast. Voor degene die wel eens wat gelezen of gezien heeft op het gebied van literatuur en andere kunst zal het een mengeling zijn herkenning van het bekende en kennismaking met iets nieuws.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten