Podcast Papa en mama zijn gescheiden, Wat mij raakt, Café Boon

Papa en mama zijn gescheiden

Zes afleveringen telt de podcast Papa en mama zijn gescheiden. In alle afleveringen zijn kinderen van gescheiden ouders aan het woord. Zij vertellen hoe de scheiding van hun ouders verlopen is, hoe het nu met die twee is en wat het hele gedoe met de kinderen zelf heeft gedaan.

De podcast wordt gemaakt door Laura Kors. Ik moest af en toe een beetje wennen aan haar klinkers. Een woord als 'jammer' neigt dan naar 'jommer'. Maar daar kun je gemakkelijk doorheen luisteren. 

Openhartig

Kors begint bij zichzelf: ook zij is kind van gescheiden ouders. Haar moeder scheidde zelfs drie maal. Misschien zorgt dat er mede voor dat de kinderen best openhartig tegen haar zijn, al vermoed ik dat Kors gewoon een goede interviewer is, die kinderen ook wel over andere onderwerpen aan het woord had gekregen. 

De afleveringen hebben achtereenvolgens de titels 'De aanloop naar de scheiding,' 'Het gevoel te moeten kiezen,' Tussen twee huishoudens in,' 'Ze zijn weer verliefd,' 'Nieuwe familieleden,' en 'Tips van kinderen.' Dat is een logische en heldere volgorde.

Er komt een beperkt aantal kinderen aan het woord. Die kon ik eigenlijk niet uit elkaar houden, maar dat geeft ook niet. Het gaat niet om de individuele verhalen, maar om het palet aan ervaringen. Daarin zitten overeenkomsten, maar ook onderlinge verschillen. 

Nog steeds ruzie

Opvallend is dat enkele ouders, verschillende jaren na de scheiding, nog steeds op ruzieachtige manier met elkaar omgaan. Ik neem aan dat de ruzies mede een oorzaak waren om uit elkaar te gaan. Waarom men die dan toch in stand houdt, is wat duister. 

Het doet denken aan de graphic novel Hondsdol van Victor Meijer, die ik deze week besprak. Dat boek gaat over een kind van gescheiden ouders, dat een beetje tussen twee gezinnen in valt en op zoek is naar houvast. 

Het is mooi dat de serie besluit met de tips van de kinderen, die vertellen hoe je voordeel kunt halen uit een scheiding. Het is immers niet alleen maar ellende.

Papa en mama zijn gescheiden is een mooie podcast, die strikt het perspectief van het kind aanhoudt. Er is veel wijsheid en begrip te vinden in de kinderen en veel loyaliteit, soms op het schrijnende af. Het mooie is dat er zoveel aandacht is voor wat kinderen meemaken. Daar hoor je anders alleen verhalen van volwassenen over. Het is goed dat de kinderen nu zelf eens hun verhaal mogen doen. 

Voor verdere informatie: zie de site.

Wat mij raakt

Soms hoef je iemand maar weinig te vragen om een mooi verhaal te krijgen. De startvraag voor de podcast Wat mij raakt is blijkbaar: 'Wat raakt je?' en daar geven mensen dan antwoord op.

Dat levert zeven korte afleveringen op, elk van nog geen vijf minuten. Eerlijk gezegd had ik er niet heel veel van verwacht; obligate verhalen van mensen die ergens diep door geroerd zijn.

Maar het is me meegevallen. Misschien komt het door de diversiteit van de verhalen: van bekommernis om de aarde tot dingen uit het persoonlijke leven. Om antwoord te geven op de vraag 'Wat raakt je?' konden mensen zelf iets inspreken. Als er veel mensen gebeld hebben, kun je daar goed een selectie uit maken om op die manier de variatie te bewerkstelligen.

Die afwisseling maakt het beluisteren prettig. Misschien komt dat ook doordat het korte afleveringen zijn, die je snel even tussendoor kunt horen. Sterker nog: alle afleveringen na elkaar beluisteren zou tussendoor kunnen. 

Tijdsbeeld

De podcast is sober: drie korte antwoorden en verder niets. Het riep herinneringen op aan de podcast 1 minuut, waar ook mensen (soms ook kinderen) kort aan het woord komen. Als zo'n podcast lang loopt, zou die ook een tijdsbeeld kunnen geven: waardoor worden mensen geraakt en in hoeverre verandert dat in de loop van de jaren. Je kunt ja dan wel afvragen of wat de mensen vertellen typerend is of dat die juist laten zien wat er in een tijd uitzonderlijk is. Bij een podcast van deze lengte ontstaat zo'n beeld eigenlijk nog niet.

Aan de ene kant is het aardig om te luisteren naar Wat mij raakt en aan de andere kant zit er, door de korte bijdragen, ook een zekere vluchtigheid ingebakken, waardoor je zo weer vergeten bent wat je gehoord hebt.

Voor zover ik kan zien is de podcast na deze zeven afleveringen ook voorbij. Wie weet komt er ooit nog een vervolgje. Dat is gemakkelijk te maken, lijkt me, dus duur hoeft het niet te zijn.

Café Boon

Al eerder heb ik de loftrompet gestoken over de podcasts van de Belgische cultuurzender Klara, bijvoorbeeld toen ik schreef over Het hart van Napoleon, Venezia en Cher Claude (over Debussy). Ik heb ook weer erg genoten van Café Boon.

Boon is natuurlijk Louis Paul Boon, een van de grote schrijvers van ons taalgebied. Op vier achtereenvolgende avonden zond Klara een uitzending over Boon uit. In mei was het namelijk veertig jaar geleden dat Boon overleden was.

Op elke avond stond een boek centraal: De Kapellekensbaan, Mijn kleine oorlog, Pieter  Daens en Mieke Maaikes obscene jeugd. Gespreksleiders waren Pat Donnez en Heleen Debruyne. In alle avonden werd de vraag gesteld of het werk van Boon nog relevant is.

Kapellekensbaan

Je zou kunnen zeggen dat De Kapellekensbaan symbool staat voor Vlaanderen, maar Vlaanderen heeft binnen Europa intussen misschien een andere plaats. Wat is er veranderd? Er is natuurlijk ook aandacht voor de vorm: de roman is, zeker voor die tijd, behoorlijk experimenteel van opzet.

In Mijn kleine oorlog gaat het om de sociale bewogenheid van Boon. Hij schreef eerst dat hij de mensen een geweten wou schoppen, maar zette daar later achter: 'Wat heeft het allemaal voor zin?'

In Pieter Daens bekommert de journalist Daens, broer van de priester Adolf Daens zich om de fabrieksarbeiders. Wat is de rol van de media nu?

Feminateek

De laatste avond gaat over Boon en de vrouwen. Hij verzamelde een Fenomenale Feminateek en Mieke Maaike is op haar negende als seksueel actief. Wat vinden we eigenlijk van de manier waarop Boon vrouwen portretteert?

Het zijn allemaal boeiende uitzendingen. Bij elke aflevering zijn er twee gasten, van wie er eentje werkelijk een kenner is van het werk van Boon (bijvoorbeeld zijn biograaf). Het levert boeiende gesprekken op, al had ik wel het idee dat Johan de Stoop (aflevering 2) liever over zijn eigen werk sprak dan over dat van Louis Paul Boon.

Er wordt niet omstandig uitgelegd waarover de boeken gaan. Een korte aanduiding en de rest wordt bekend verondersteld. Dat vond ik prettig. Ik vermoed dat mensen die het werk van Boon niet kennen overigens niet af hoeven te haken. In de loop van de gesprekken komt er veel van Boon boven water.

Van Boon heb ik verschillende boeken gelezen. Vooral van De Kapellekensbaan was ik onder de indruk. Ik heb indertijd meteen erna Zomer te Termuren gelezen. Door deze uitzendingen heb ik zin gekregen Boon weer te gaan lezen. Eens even kijken of er nog een ongelezen Boon in mijn boekenkast staat.

Alle uitzendingen (van een klein uurtje per stuk) vind je hier.