Podcast: Beethoven is meer dan een hond / George /Scripts off screen

Er zijn altijd meer podcasts te beluisteren (ook als je je alleen op de Nederlandse richt) dan je kunt bespreken. Met drie besprekingen in de week doe ik niets anders dan een steeds grotere achterstand zo klein mogelijk houden. Misschien moet ik af en toe tien podcasts, waarvan ik denk dat ik er nooit meer over zal schrijven, kort typeren.

Maar nu weer gewoon drie nieuwe: een instapcursus klassieke muziek, een eendelige podcast over de schrijfster George Eliot en een podcast die filmscripts brengt als een live hoorspel.

Beethoven is meer dan een hond

Aan sommige mensen moet je uitleggen dat Beethoven een hond is, aan andere dat Beethoven geen hond is. Dat zijn degenen die niets, maar dan ook helemaal niets, weten van klassieke muziek, die vioolmuziek kattengejank vinden en pianomuziek gepingel.

In de podcast Beethoven is meer dan een hond wordt een beproefd recept van stal gehaald: de insider en de outsider. Dat gebeurt bijvoorbeeld ook bij Jazziness, waarin de luisteraar een beginnerscursus jazz krijgt.

In Beethoven is meer dan een hond is de situatie bedacht dat Fieke de Boeck bij haar nieuwe schoonouders op bezoek moet, waar een klassiek huisconcert gegeven wordt door een klein ensemble. En ze weet helemaal niets van klassieke muziek. Ze klopt aan bij Jet Berkhout, die haar een stoomcursus geeft.

Afleveringen

Jet gaat voortvarend aan de slag en vertelt in de verschillende afleveringen over grofweg de geschiedenis, de grote componisten, de instrumenten en de uitvoerenden, de grootste 'hits' en hoe je je dient te gedragen bij een concert. Dat gaat op onderhoudende, vlotte toon en op hoog tempo. Maar omdat je de verhouding docent/leerling hebt, wordt er wel herhaald en samengevat. Zo wordt ook de luisteraar bij de les gehouden.

Tussendoor zijn er fragmentjes, maar die zijn wel heel erg kort. Dat is een nadeel. Misschien niet voor Fieke, maar wel voor de luisteraar, die op andere kanalen is aangewezen om de muziek goed tot zich te nemen. Dat is groot verschil tussen de Nederlandse podcasts en de Belgische, van Radio Klara, waar altijd lekker lange muziekfragmenten te beluisteren zijn.

Even tussendoor: bij De Bach van de dag is er ook genoeg te beluisteren. Voor de rest: beluister alle podcasts van Klara.

Onderhoudend

Voor wie al wat van klassieke muziek weet, is er niet veel nieuws te horen in de vijfdelige podcast van Jet en Fieke, maar de afleveringen zijn onderhoudend genoeg. Soms is een aflevering wel wat opsommerig, maar dat is onvermijdelijk bij deze formule.

Er is altijd wel iets om je aan te aan te ergeren, bijvoorbeeld aan de nadrukkelijke Gooise 'r' van Jet (bij Fieke is die net minder) of het in mijn oren soms net te populaire taalgebruik, maar eigenlijk is het woord 'ergernis' daar niet op van toepassing. Het is zoals het is.

De stemming is altijd opgewekt en positief en ik kan me voorstellen dat de beoogde doelgroep, degenen die ingewijd willen worden, goed bediend wordt en dat er bovendien mensen buiten de doelgroep zijn die er ook nog van kunnen genieten.

Er zijn veel leuke anekdotes, typeringen van componisten en musici en in elke aflevering is er een sketchje. Best leuk, al had ik die ook wel kunnen missen.

Wat je nog meer wilt weten, vind je hier.

George, een podcast

Ware de schrijfster George Eliot niet gestorven, dan zou ze op 22 november 2019 tweehonderd jaar oud geworden zijn. Reden voor de zender Klara om aandacht aan haar te besteden in een programma dat ook als podcast te downloaden en te beluisteren is.

Eigenlijk heette ze Mary Anne Evans, maar ze schreef onder de mannennaam George Eliot. Ik neem aan dat ze dat deed omdat ze wist dat boeken van mannen nu eenmaal met een ander oog gelezen worden dan die van vrouwen, zeker in de negentiende eeuw. Later zou in de Nederlandse literatuur Andreas Burnier hetzelfde doen, evenals M.Vasalis en M. Februari, die met hun ene voorletter in het midden lieten of de auteur man of vrouw was.

Eliot leefde in een tijd dat een vrouw nog niet aan een universiteit kon studeren, wat haar overigens niet verhinderde om zich intellectueel te ontwikkelen. Ze sprak niet alleen Frans en Duits, maar ook Grieks, latijn en Hebreeuws, werd hoofdredactrice van een tijdschrift en schreef romans en gedichten.

Ze leefde samen met een man die getrouwd was met een andere vrouw en trok zich daarbij niets aan van maatschappelijke conventies. Ze zal ongetwijfeld veel kritiek hebben gekregen, maar ze is doorgegaan en heeft een indrukwekkend op haar naam staan. De roman Middlemarch (1871-72) wordt het meest genoemd in de podcast.

In de podcast heeft Greet Van Thienen historica Kaat Wils en filosofe Tinneke Beekmanste gast. Ze praten over George Eliot en haar werk. Je krijgt daarbij een goed beeld van de schrijfster, haar werk, haar persoon, maar ook van de tijd waarin ze leefde en van hoe ze gewaardeerd werd door tijdgenoten en lateren.

Ik kende de naam van Eliot en zou haar geplaatst kunnen hebben in de negentiende eeuw, maar dan houdt het zo ongeveer op. George, een podcast begint niet bij een nulpunt. Er wordt niet omstandig uitgelegd wie George Eliot nu was en waarover haar boeken gaan. Dat wordt bekend verondersteld. Nu wist ik dat weinig van, maar ik vond het toch weldadig dat programmamakers niet op hun hurken gaan zitten, maar je laten reiken naar hun niveau van kennis.

Er is overigens, verderop in het programma, ruimte gemaakt voor een jonge, hedendaagse lezer die een boek van Eliot heeft gelezen en die vertelt hoe dat op haar overkomt.

Dit is echt een podcast voor tussendoor. Een uurtje en je bent weer bij. Nou ja, daarna moet je natuurlijk nog wel het oeuvre van George Eliot gaan lezen. Voor meer informatie raadplege men de site.

Scripts off screen

De podcast Scripts off screen is gebaseerd op een origineel idee: neem een filmscenario dat nooit verfilmd is en maak daar een hoorspel van, dat live voor publiek gespeeld wordt. Wat er in de film te zien zou zijn, wordt verteld door een voice-over.

Dat blijkt wonderlijk goed te werken. Op dit moment komen de afleveringen online van het derde script, Bijna dood. Een vrouw heeft een bijna-doodervaring, waardoor ze met nieuwe ogen naar haar eigen leven kijkt en zich gaat richten op de dingen die voor haar echt belangrijk zijn. Dat heeft nogal wat gevolgen voor haar onmiddellijke omgeving.

Haar dochter Anna is door zelfdoding om het leven gekomen, maar haar moeder, Iris, denkt zeker te weten dat die dood niet zelf gekozen is. Ze gaat het mysterie oplossen.

Mondriaan

Daarvoor was er de serie met als titel Mondriaan's Victory. Die rare apostrof is misschien nog een ode aan Willem Frederik Hermans. We duiken hierin in het leven van Mondriaan en maken kennis met de gedreven manier waarop hij bezig was met zijn werk. Er komen ook andere bekende namen uit de kunstgeschiedenis voor, zoals Picasso en Peggy Guggenheim.

Op een gegeven moment is er zelfs een bokswedstrijd tussen Mondriaan en Picasso. Ik weet niet of die historisch is, maar ik vond dat zeer vermakelijk. Het zal geen verrassing zijn dat Mondriaan kansloos verloor.

Fit to fly

De start van Scripts off screen was bijzonder sterk met het script Fit to fly. Vluchtelingen uit Servië krijgen geen verblijfsvergunning in Nederland en worden op het vliegtuig naar hun vaderland gezet. Daarbij bevinden zich een veertienjarig meisje en haar kleine broertje. Een van de begeleiders volgt niet alleen de regels, maar ook zijn geweten. Dan kom je in een moeilijke positie.

Het is een aangrijpend verhaal waarin  de thermometer diep gestoken wordt in het hedendaagse Nederland. Je zou er zo een discussieavond aan kunnen wijden. Tegelijk is het een boeiend hoorspel geworden, waarvan je wilt weten hoe het afloopt.

Alle afleveringen vind je hier. Aanbevolen dus. Evenals de andere twee podcasts. Veel luisterplezier!