Maandag gaan we scheiden (Willem Ritstier)

Inge en Joop kopen een huis. Dat is best een stap en Inge vraagt verschillende keren aan Joop of hij het wel zeker weet en achteraf of hij geen spijt heeft. Maar Joop vindt dat maar gezeur. Drie weken later vertelt hij dat hij een ander heeft: 'Ik denk dat ik bij je wegga.' Wat voor problemen dat geeft, kun je je voorstellen. 

Dat is het begin van de graphic novel Maandag gaan we scheiden van Willem Ritstier. 'Alles moet anders' staat er tussen haakjes achter de titel. De tekeningen zijn in de stijl van Wills kracht (2017) en Opstaan... en doorgaan (2020): vrij dikke, strakke lijnen, inkleuring in egale kleuren, mensen zonder gezichten. Alle afbeeldingen lijken teruggebracht tot de kern: veel details zijn weggelaten. Dat oogt eenvoudig, wat niet wil zeggen dat zulke tekeningen eenvoudig te maken zijn. 

Door de afwezigheid van de gezichten moet de houding van de personen veel uitdrukken van hun gemoedstoestand. De tekst helpt natuurlijk ook. Binnen de tekeningen zijn soms mooie keuzes gemaakt. Als Inge en Joop gearmd vertrekken bij de notaris, zijn dat twee tekeningen geworden: het witte gootje loopt tussen Inge en Joop door. De tekening loopt al vooruit op wat Inge dan nog niet weet. 

Aansluiting bij vorig werk

De vorige twee beeldromans vonden hun inspiratie in het leven van Ritstier zelf. Hier lijkt het over twee andere mensen te gaan, waarbij het perspectief ligt bij Inge. Maar Inge raakt op Facebook in gesprek met haar oud-klasgenoot Willem en dan zitten we weer in Opstaan... en doorgaan. De scène dat Willems zoon aan zijn vader vraagt of hij weer aan het daten is, staat in dat boek op bladzijde 186 en komt bijna letterlijk terug Maandag gaan we scheiden (bladzijde 74). Ook de tekening waarop Willem aan Inge vraagt om een kopje koffie te gaan drinken komt in beide boeken voor, net als de koffieafspraak, waarop ze gezamenlijke herinneringen ophalen aan de tekenleraar van vroeger. 

Daarmee wordt Maandag gaan we scheiden een soort vervolg op Opstaan... en doorgaan, zij het dat de focus in dit boek meer ligt op Inge en het gedoe rond de scheiding. Maar Willem speelt ook in deze graphic novel een essentiële rol. 

Gedoe

Die scheiding is veel gedoe, zoals (bijna) elke scheiding. Op de voorkant van het boek zien we Inge en Joop met de ruggen naar elkaar staan. De oude Jacob Cats schreef het al: 'Als liefde verkeert in haat, dan kent zij gene maat.' Aanvankelijk denken Inge en Joop er nog uit te komen met een mediator, maar dat blijkt niet te werken. Er moeten advocaten aan te pas komen en die van Inge doet haar werk maar matig. Het is overigens opmerkelijk dat Inge haar op dezelfde bladzijde zowel met 'u' als met 'je' aanspreekt. 

Inge moet niet alleen van Joop af, maar ook van het huis. Ze wil geen alimentatie, zodat ze zo vrij mogelijk is van haar verleden. De laatste woorden van Maandag gaan we scheiden zijn 'Nieuw begin'. Na al het gedoe kan Inge zich eindelijk voluit richten op de toekomst. 

Willem Ritstier heeft weer een mooi boek afgeleverd, waarin het hobbelige pad beschreven wordt van een vrouw die gaat scheiden. Er moet van alles geregeld worden en dan zit ze ook nog met de woede die af en toe opsteekt. Voor veel mensen die een scheiding achter de rug hebben of in hun omgeving hebben meegemaakt (nagenoeg iedereen dus) zal dit heel herkenbaar zijn. 

Titel: Maandag gaan we scheiden (Alles moet anders)

Tekst en tekeningen: Willem Ritstier

Uitgever: MENLU

2024, 152 blz. € 24,99 (hardcover)