Het geheugen is onbetrouwbaar, ik weet het, maar ik doe er nu toch even een beroep op. Als vroeger de krant bezorgd was, was het eerste wat mijn moeder en ik lazen 'het verhaaltje', een feuilleton. Of beter gezegd: mijn moeder las het verhaaltje, ik las de strip van Eric de Noorman en daarna ruilden we van katern. Het verhaal dat mij nog goed bijstaat, is De kanonniers van de Grote Armee, van T. Mateboer. Enkele Nederlandse jongens (er zal wel 'Hollandse' gestaan hebben) moesten dienen in het leger van Napoleon en trokken mee naar Rusland.
Uit de geschiedenislessen wist ik al dat het een vreselijke tocht was, vooral de oversteek van de rivier de Berezina, tijdens de terugtocht. En de meester zal daarbij vast de schoolplaat hebben laten zien, die ons zal hebben doen griezelen. Het moet bar geweest zijn.Over dat deel van de geschiedenis ging het boek van Mateboer, dat ik in gedeelten in de krant las. Ik weet nog dat een van de hoofdpersonen aan het eind, als hij weer terug is in Nederland de boodschap moet gaan brengen dat een vriend van hem het niet overleefd heeft.
In de strip Op zoek naar glorie was ik meteen weer terug in dat verhaal en werd ik ook weer even het jongetje dat luisterde naar de verhalen van de meester. Napoleons leger heeft geen glorieuze overwinning betaald. De Russen trekken zich steeds terug en hanteren daarbij de tactiek van de verschroeide aarde. Napoleon had wel voorraden van voedsel en medicijnen aangelegd, maar die konden niet op tijd worden aangevoerd. Voor het tot een werkelijk treffen kwam, was Napoleon al eenderde van zijn leger kwijtgeraakt door honger, ziekte en desertie.
Trommelaar
Het eerste deel van Op zoek naar glorie heeft als titel Hazenpad. Hazenpad is de bijnaam van de tienjarige trommelaar die met het grote leger meetrekt. Hij dreigt neergeschoten te worden door een stel soldaten die net als hij deel uitmaken van het Franse leger, maar hij wordt gered door een troep wolven. Twee van de overlevende soldaten blijven echter op hem azen. Hij heeft een zak bij zich waarvan de inhoud hem zeer dierbaar is. Dat moet wel iets kostbaars zijn. Het hele album door proberen de twee soldaten die zak te pakken te krijgen en je komt er ook nog achter wat Hazenpad de hele tijd met zich meesjouwt.
In Hazenpad krijgen we het verslag van de terugtocht van het leger van Napoleon. Benadrukt wordt dat het leger bestaat uit soldaten die allemaal hun eigen verhaal hebben en dat krijgen we ook steeds te lezen in tekstblokken met gelige achtergrondkleur. Daardoor houdt/krijgt de geschiedenis een menselijk gezicht.
Het is wonderlijk dat een tienjarig jongetje meetrekt met het leger. Dat is al een ruwe mannengemeenschap en de omstandigheden maken het nog zwaarder. Hij wordt niet aan zijn lot overgelaten. Fafa de Morel, een wasvrouw, ontfermt zich over de jongen.
Historische werkelijkheid
Uiteindelijk zal de reeks vier delen tellen, waarvan Hazenpad het eerste is. Het scenario is geschreven door Pascal Davoz, die zich zoveel mogelijk gehouden heeft aan de historische werkelijkheid. Het is niet altijd even gemakkelijk de verschillende soldaten uit elkaar te houden, al heeft tekenaar Philippe Eudeline wel moeite gedaan om elke militair een bijzonder visueel kenmerk mee te geven, van een ooglapje tot een groot nummer op het hoofddeksel. De namen bij de personages onthouden ging me wat moeilijk af, maar ik herkende ze wel als persoon. De kou en de andere ontberingen komen goed over in de realistische tekeningen van Eudeline.
Aan het eind van het album weet je wat Hazenpad zo angstvallig bewaakt en dan snap je ook de tekst die hij soms als een mantra mompelt: 'Pouparts tempel van goede smaak. Hoeden- en tassenmaker, Palais Égalité nr. 32, Parijs.' Op de laatste tekening wordt Waterloo genoemd. In de volgende delen zullen we daar waarschijnlijk de personages opnieuw ontmoeten. Ook die plaats kennen we in verband met Napoleon.
De titel Op zoek naar glorie is opmerkelijk. Die zou zeker passend geweest zijn bij de heenweg van het Franse leger naar Moskou, maar op de terugweg probeerde Napoleon vooral de schade te beperken, lijkt me.
Het verhaal is dramatisch, maar het wordt op een rustig tempo verteld. Je leest het dan ook niet als een spannend verhaal, maar meer als een verslag van een ellendig stukje van de geschiedenis, waar mensen in beroerde omstandigheden zich maar moesten zien te redden. Napoleon, blijft in dit verhaal een groot man, wat wel wat wrang is, als je weet dat hij door deze tocht honderdduizenden de dood in gejaagd heeft. De schattingen lopen uiteen, maar waarschijnlijk heeft maar tien procent het overleefd.
Achter in het album is een dossier met schetsen en tekeningen en dat is een mooi extraatje.
Eerder schreef ik over:
![]() |
Geen opmerkingen:
Een reactie posten