zondag 29 januari 2017

Sprookjes van Grimm zonder woorden (Frank Flöthmann)



(Onderstaande recensie schreef ik voor Literair Nederland)

Sprookjes hebben geen woorden nodig


De Bijbel, de Griekse en Romeinse mythen en sagen, en de sprookjes van Grimm en Andersen – dat zijn de verhalen die steeds weer opduiken. Blijkbaar hebben die zich zo verankerd in onze cultuur dat we er niet omheen kunnen of willen.

Al vroeg komen we ermee in aanraking. Van veel van deze verhalen zijn tekenfilms gemaakt en er zijn boekjes voor heel jonge kinderen die het verhaal op eenvoudige wijze vertellen. Omdat de kennis ervan breed verspreid is, kunnen we ook spelen met de inhoud en erop variëren. Hans Teeuwen maakte bijvoorbeeld in zijn eerste show een hutspot van allerlei Bijbelverhalen en er zijn talloze varianten van sprookjes, ook door auteurs die hun sporen in de literatuur hebben verdiend, zoals Louis Paul Boon en Rudy Kousbroek.

De tekenaar Frank Flöthmann is zich bewust is van de traditie. Zo hervertelde hij verhalen van Shakespeare, maar ook maakte hij een animatiefilm over het Kindeke Jezus. De enige woorden in dat filmpje vormen de zin in de inleiding: ‘Er zijn verhalen die zo groot zijn, dat ze geen woorden nodig hebben’.

Voor sprookjes geldt dat ook en van Flöthmann is nu  een sprookjesboek verschenen in een Nederlandse uitgave: Sprookjes van Grimm zonder woorden. De tekenaar heeft een uitgekiende manier van vertellen gevonden. De tekeningen zijn bijzonder strak. Elementen eruit doen denken aan pictogrammen. Daarbij gebruikt hij naast wit en zwart slechts twee kleuren: rood en groen. Het gebruik van deze complementaire kleuren, geeft helderheid. Het heeft ook iets hards: er is geen nuance. Maar ook dat past bij de vertellingen.

Het ‘lezen’ van de tekeningen vergt enige inspanning, maar de lezer wordt daar rijk voor beloond. Ten eerste is de manier van vertellen uitermate geestig. De keuze van de symbolen is zo verrassend, dat lach geregeld op de loer ligt. Als de prinses in ‘De kikkerkoning’ tegen haar ouders vertelt dat ze met de bal gaat spelen, zien we in een beeldballontje een pictogram van een voetballer. De paardenstaart en het kroontje bij het poppetje maken duidelijk dat het om het meisje zelf gaat.

Lees hier het vervolg.

De trailer van Stille Nacht

Geen opmerkingen:

Een reactie posten