Uit de kunst

Willem de Vos heeft al verschillende boeken met miniatuurverhalen gepubliceerd. De verhalen zijn zelden langer dan een bladzijde en meestal behoorlijk wat korter. Een van de vorige bundels ging over onderwijs en opvoeding (Hier onderwijst men de jeugd), de nieuwste bundel bevat verhalen over kunst en draagt dan ook de titel Uit de kunst.

De Vos verzamelt al jaren verhalen. Ook bij de verhalen uit deze bundel is niet duidelijk welke hij kant-en-klaar gevonden heeft, welke hij bewerkt heeft en welke hij zelf heeft geschreven, maar dat is niet erg. De bundel is toch een eenheid geworden, door de verteltoon die het hele boek door ongeveer hetzelfde blijft.

Sommige van de verhalen hebben een metaforische kracht, bij andere wordt er net iets te veel uitgelegd en slaat het slot het verhaal een beetje dood. Uit literair oogpunt is dat misschien jammer, maar ik kan mij ook voorstellen dat mensen dit boekje gaan lezen vanwege de levenslessen die eruit te halen zijn. Het moralisme dat in verschillende verhalen zit, is voor hen dan ook geen belemmering.

De Vos laat zo’n beetje alle kunsten aan bod komen, beeldende kunst, muziek, dans, literatuur. Daarbij staat vaak de kunstenaar centraal en in nagenoeg alle gevallen is dat ook de persoon met wie de lezer zich identificeert. Met sympathie worden de kunstenaars getekend.

De auteur heeft zich bij het schrijven van de verhalen bescheiden opgesteld. De stijl is weinig persoonlijk, de verhalen zouden van iedereen kunnen zijn. Dat zorgt misschien voor een zekere kleurloosheid, maar aan de andere kant worden ze er ook tijdloos door. De Vos heeft ze uit alle tijden en alle streken bij elkaar gezocht, heeft ze bij elkaar geplaatst en heeft daarna een stapje terug gedaan. Het zijn niet zozeer zijn verhalen geworden, maar meer zijn verzameling, waarin tijd en plaats wegvallen: de lezer leest alle verhalen in het nu.  

Uit de kunst is een boekje dat ook dertig jaar geleden had kunnen verschijnen en waarschijnlijk zullen er over dertig jaar nog wel mensen zijn die het geïnteresseerd ter hand zullen nemen.

Willem de Vos bij Cultureel Café Dante