vrijdag 15 augustus 2025

Brand in het bos (Kathleen Luycks / Raf Luyckx)

Het boek, Brand in het bos, van Kathleen en Raf Luyckx, was mij ongevraagd toegestuurd en ik wist niet goed wat ik ermee moest. Daarom heb ik het een aantal weken laten liggen. Maar nu heb ik het toch gelezen en dan kan ik er net zo goed wat over schrijven. 

Bij uitgeverij Menlu kwam al eerder een prentenboek uit, Stamcellen voor Beer, dat aan de ene kant bedoeld is om kinderen te vertellen wat stamceltherapie inhoudt, maar aan de andere kant ook een goed verhaal moet zijn. Zoiets is ook aan de hand met Brand in het bos. Aan de ene kant is het een verhaal over dieren die met een bosbrand te maken krijgen, aan de andere kant geeft het boek informatie over dieren die Australië leven en over de bosbranden daar. 

Bosbranden

De problematiek van bosbranden is groot, zeker in bepaalde delen van de wereld. Nog deze week moest een van mijn kinderen, die in Griekenland woont, geëvacueerd worden. Die brand bleek ook nog eens aangestoken. 

In Brand in het bos blijft de oorzaak van de branden een beetje in de lucht hangen. Aan de ene kant is er een draakje dat vonken niest en daarmee brandjes veroorzaakt, maar de grote brand is een eindje verderop. Mensen worden niet gezien als de oorzaak: die doen namelijk alles om de brand te bestrijden en de ene mens die met name genoemd wordt, Tonia, doet haar best om te zorgen dat dieren te drinken hebben. 

Tekeningen

De meeste tekeningen van de brand zijn redelijk goedmoedig: de kleuren zijn helder, bijna vrolijk, en de vogels blijven op een takje zitten om toe te kijken. Dat de rook verstikkend is wordt goed uitgebeeld en waar de brandweermannen druk bezig zijn met blussen is de brand hevig. Ze kunnen die brand wel naderen zonder hun gezicht te beschermen, wat me weer niet zo realistisch lijkt. Dat een koala in een boom klimt en de brand overleeft, is prettig voor de lezertjes, maar ik weet niet of het beestje het in de werkelijkheid gered zou hebben. 

Wel goed is dat Brand in het bos niet alleen maar een goed gevoel wil geven: niet met alle dieren loopt het goed af. Dat daar aan het eind toch nog een soort positieve draai aan wordt gegeven, is goed voor de tere kinderziel, maar ook wel wat gewild positief. 

Eigenlijk is de lijn van het verhaal me niet helemaal duidelijk. Er is het probleem van de branden, dat heel reëel is, dan komt er een draakje om te hoek dat natuurlijk niet realistisch is en daardoor wordt het probleem misschien toch ook gerelativeerd. Zeker als er aan het eind ook nog magische tranen zijn die voor nieuw leven zorgen. Het lijkt erop dat de makers op twee gedachten gehinkt hebben: aan de ene kant een probleem aan de orde stellen en aan de andere kant een aardig dierenverhaal vertellen en die twee lijken niet goed samen te gaan. 

Australische dieren

Aan het begin en aan het eind van het boek worden de dieren voorgesteld. Het zijn alleen maar dieren die aan de Australische oostkust leven: een koala, een kangoeroe, een kookaburra, een kikkerbek, een possum en een geeloograafkaketoe. Over al die dieren worden interessante weetjes verteld. Zo wist ik niet dat er meer dan achthonderd soorten eucalyptusbomen zijn, waarvan koala's er maar zes gebruiken als voedsel en dan nog alleen de oude bladeren. 

De tekst had wel wat strenger geredigeerd mogen worden. Bij de beschrijving van drie van de zes dieren wordt naar het dier zowel in het enkelvoud als het meervoud verwezen. Dat levert zinnen op als: 'Hij wordt ook wel 'lachvogel' genoemd, vanwege de ietwat kakelende 'lach' waarmee ze hun territorium afbakenen (over de kookaburra). 

Brand in het bos is een sympathiek boek en het geeft zeker aanleiding om een gesprek met jonge kinderen te voeren over bosbranden en de gevolgen daarvan voor de dieren. De tekeningen, van Raf Luyckx, zijn aantrekkelijk. Het is ook slim dat er gekozen is voor jonge dieren, die een hoog schattigheidsgehalte hebben. Zelfs Tonia is getekend met een groot hoofd, zodat ze eerder doet denken aan een kind dan aan een volwassene. Kinderen zullen zich goed met de personages kunnen identificeren. 

Ik blijf wel zitten met de gedachte dat het verhaal beter had gekund en wat mij betreft had het draakje er dan uit gemoeten. Ook dan kun je nog een verhaal schrijven over het probleem van de branden met als tegenwicht de vriendschap tussen de dieren die met elkaar samenwerken. Maar goed, een kind zal misschien juist het draakje wel een aantrekkelijk personage vinden. Ik zal het eens testen op mijn kleinkinderen. 

Titel: Brand in het bos
Tekst: Kathleen Luyckx
Tekeningen: Raf Luyckx
Uitgever Menlu
2025, 40 blz. € 14,99 (hardcover)

spread, met weggelaten tekst






Geen opmerkingen:

Een reactie posten