De volgers van het werk van Marcel Ruijters kennen het personage Pola Kazoni. Intussen zijn er al heel wat verhalen aan haar en aan haar wereld gewijd. Hieronder neem ik de links op naar wat ik daarvan besproken heb. Onlangs verscheen Alles hangt samen.
Pola heeft intussen een dubbelgangster (Lola Kazoni) en een dochtertje, Ælanora. Pola, Valdemar en Ælanora bezoeken aan het begin van het verhaal Caroussel en Jynia Ampersand. Die wonen diep in de bergen, in een weerstation. En dan ook nog over de datumgrens.
In de rest van Pola's wereld is het 1913, of op zijn minst doen de personages alsof de tijd niet verstrijkt. Aangezien ruimte en tijd samenhangen, zouden ze zich ook niet kunnen verplaatsen, maar zo vast zitten ze gelukkig niet.
Tijd in vier richtingen
In elk deel van het verhaal heeft Ruijters een paar bijzondere invallen, die ons laten zien hoe zijn merkwaardige wereld werkt. Hier blijkt dat het duidelijkst als er iemand een gat in de muur van het weerstation maakt. Aan de andere kant blijkt zich hetzelfde station te bevinden, maar een kwartslag gekanteld. De hele zwaartekracht is meegekanteld. Het bepalende principe blijkt de tijd te zijn, die vier richtingen kent. In de wereld achter het gat in de muur staat de tijd haaks op die in de tijd in het weerstation van Caroussel en Jynia.
Dat merk je ook meteen als lezer: je moet het boek een kwartslag draaien om verder te kunnen lezen. Een prachtige vondst, waar ik als lezer meteen blij van werd.
 |
| Schets voor de cover, gepubliceerd op een van Ruijters' social media |
Clubjes
In de wereld van Pola zijn er altijd groepjes. Ze werken samen of zweren samen of ze delen een ideologie. In vorige delen maakten we al kennis met bijvoorbeeld de Zoetwatercommunisten en de leden van de Prikkelfotobond. In dit deel doen de Spirituele Ondergrondse en de Zusters van Tan hun intrede.
Bij een clubje horen of juist niet is wel een thema. Niet voor niets hebben Caroussel en Jynia zich teruggetrokken in hun weerstation, ver van de mensen. Ook het al dan niet trouw blijven aan jezelf of je mee laten voeren door wat anderen willen komt steeds weer terug in de verhalen van Ruijters.
Aan de ene kant spelen de verhalen zich af in een wonderlijke wereld, die ver van de onze af staat. In zo'n wereld heeft de maker vrij spel. Er zijn namelijk geen grenzen aan wat mogelijk is.
Trauma
Aan de andere kant zijn er ook altijd echo's van wat er in onze tijd speelt. Caroussel en Jynia kampen bijvoorbeeld beiden met een verleden dat hen niet met rust laat. Je zou van getraumatiseerde mensen kunnen spreken. Maar hoeveel begrip is er eigenlijk voor hen?
Ruijters haalt ook altijd elementen uit onze wereld, draait die een kwartslag en past ze in in de zijne.
Tijdens het lezen van Alles hangt samen was ik niet in de eerste plaats bezig met de inhoud van het verhaal, maar veel meer met de vitale manier van vertellen. Daar liet ik me door meeslepen, me verwonderend over alle vondsten (onderstebovenwater, ectofungus) waardoor je steeds weer verrast wordt. Om er nog eentje te noemen: een man die zichzelf baart.
Heel in de verte deed me dat denken aan meneer Tienoppen van Mulisch, die beweerde dat hij zijn laatste adem niet kon uitblazen, omdat hij hem meteen weer in zijn neus blies. Uiteindelijk redde hij het daarmee niet, trouwens. De neiging tot het steeds weer oprichten van clubjes deed me aan Werther Nieland van Reve denken.
Het lezen van Alles hangt samen is een mooie ervaring. Je moet al je reserves laten varen en je mee laten voeren in de wereld van Pola. Het gaat er dan niet om waar je uiteindelijk uitkomt, maar welke reis je maakt en die is heel avontuurlijk. Het verhaal wordt met zoveel plezier verteld, dat je er vanzelf een goed humeur van krijgt.
Als je al wat gelezen hebt van de avonturen van Pola, zul je Alles hangt samen als een mooi vervolgdeel zien. Heb je daar nog niets van gelezen, dan kun je nog kennismaken met de andere boeken. Je hebt dan nog veel moois voor de boeg.
 |
| blz. 8 |
 |
| blz. 9 |
 |
| blz. 38 |
Geen opmerkingen:
Een reactie posten