Domweg gelukkig, in de Dapperstraat (Knipoog 20)

Literatuur is overal. Schrijvers, journalisten en filmmakers laten geregeld met een knipoog naar een gedicht of een roman zien dat ze niet van de straat zijn. Zo'n knipoog betreft altijd een klassieker, want dan weet je zeker dat je knipoogje begrepen wordt.

In Trouw van zaterdag 20 april 2013 gebeurde het ook: Hilda Schipper schreef het artikel 'Domweg gelukkig in een verzorgingshuis', waarin ze ingaat op de mode om ouderen zo lang mogelijk in hun eigen huis te houden. Schipper belicht de voordelen van een verzorgingshuis. In de titel verwijst ze naar de slotregel van het gedicht 'De Dapperstraat' van J.C. Bloem: 'Domweg gelukkig, in de Dapperstraat.'

Ook in het artikel van Pieter van den Blink over Fatima Elatik dat deze week in Vrij Nederland staat, komt de regel nog even voorbij. Van den Blink meldt dat op de hoek van de Commelinstraat in Amsterdam te regel op een gevel te lezen is, maar zonder komma.

Bloems gehele gedicht:

De Dapperstraat

Natuur is voor tevredenen of legen.
En dan: wat is natuur nog in dit land?
Een stukje bos, ter grootte van een krant,
Een heuvel met wat villaatjes ertegen.

Geef mij de grauwe, stedelijke wegen,
De’ in kaden vastgeklonken waterkant,
De wolken, nooit zo schoon dan als ze, omrand
Door zolderramen, langs de lucht bewegen.

Alles is veel voor wie niet veel verwacht.
Het leven houdt zijn wonderen verborgen
Tot het ze, opeens, toont in hun hogen staat.

Dit heb ik bij mijzelven overdacht,
Verregend, op een miezerigen morgen,
Domweg gelukkig, in de Dapperstraat.

Het gedicht van Bloem is zo overbekend dat al veel dichters er parodieën op gemaakt hebben. U vindt ze hier. The Nits maakten er ooit een lied over.

In 1990 verscheen er een bloemlezing Domweg gelukkig, in de Dapperstraat met daarin veel evergreens uit de Nederlandse poëzie. Bloems gedicht stamt uit 1945 en het is al heel lang bekend bij velen, vermoed ik. Het zou me niet verbazen als de bloemlezing (die goed verkocht, voor zover ik weet) het gedicht nog een extra zetje heeft gegeven. Het is dan ook geen wonder dat er nogal eens naar geknipoogd wordt.

Op IDFA 2013 is er een film te zien die Domweg gelukkig heet, In het Brabants Dagblad van 13 april staat 'Domweg gelukkig op 013' en in de Telegraaf van 1 december is men 'Domweg gelukkig in een vinexwijk. Er zijn verwijzingen naar allerlei straten waar men domweg gelukkig kan zijn, zoals de Pekelharingstraat, de Javastraat of de Weverstraat, maar men kan ook domweg gelukkig op het platteland zijn, of met twee keer modaal, een gevangen kauw of een schaduwtuin. De zoekopdracht 'Domweg gelukkig' geeft 129.000 hits, dus kies maar uit.

De kans is  groot dat u in de komende weken ergens zult lezen dat iemand 'Domweg gelukkig' is. Dan is het weer tijd om even terug te denken aan J.C. Bloem.