Van Rembrandt weten we allemaal wel wat: we hebben De Nachtwacht gezien en Het Joodse Bruidje, we weten iets van Saskia, Hendrickje en Titus, we kennen de term clair obscur, we hebben gehoord over Rembrandts geldproblemen. Misschien hebben we Rembrandt van Theun de Vries gelezen of een ander boek dat ons nog het een en ander vertelt. Moeten we dan ook nog Typex' Rembrandt aanschaffen en gaan lezen? Jazeker! Dat moet.
Wie door het boek bladert, ziet meteen dat Typex lekker tekent: trefzekere, soepele lijnen; goed schaduwwerk, waardoor de personen volume krijgen; uitgekiend kleurgebruik; verrassende 'camerastandpunten'. De inkleuring van de tekeningen is met de computer gedaan, las ik in een interview, maar zo gehaaid, dat je nauwelijks kunt geloven dat er geen penseel of potlood aan te pas is gekomen. De koppen van de personen zijn realistisch, met een karikaturale toets.
En dan moet je het boek nog gaan lezen. Typex heeft ervoor gekozen om in elk hoofdstuk een ander personage centraal te stellen. Daarbij houdt hij niet de chronologische volgorde aan; we springen wat heen en weer door het leven van Rembrandt. Zo krijgen we al snel een beeld van de verschillende fasen in het leven van de kunstenaar.
Natuurlijk komt er veel bekends voorbij, maar Typex slaat ook eigen wegen in. Bijvoorbeeld als hij het heeft over Elsje, een jonge vrouw die ter dood veroordeeld en gebracht is. Rembrandt tekende haar na de terechtstelling. Margriet de Moor schreef daar een boek over, De schilder en het meisje. Bij De Moor ontmoet Rembrandt Elsje pas na haar dood, maar Typex laat hem al eerder kennismaken met Elsje; hij brengt zelfs de nacht met haar door.
Rembrandt is bij Typex niet de meest zonnige figuur. Hij kan nukkig zijn, bot, eigenwijs. Hij kan iemand laten vallen als hem dat beter uitkomt. Maar hij is wel een gedreven kunstenaar, die alles over heeft voor zijn kunst. Hij weet wat de waarde van zijn kunst is, ook als die al niet meer zo in de mode is.
Je kunt zeggen dat er heel wat Typex in het personage Rembrandt terechtgekomen is. Maar misschien heeft Typex alleen maar de facetten die hij herkende extra aangezet. In ieder geval is Rembrandt een interessant personage, dat je wel kunt volgen, maar dat toch ook iets duisters heeft, wat hem erg aantrekkelijk maakt voor een lezer.
Typex' Rembrandt is een rijk boek, met veel mooie details. Er is bijvoorbeeld een mooi hoofdstuk over de pestepidemie in Amsterdam. Ook Rembrandt krijgt er in zijn omgeving mee te maken. Fraai is de pagina waarop zes keer een door Rembrandt geschilderde kruisafname staat, waarop de schaduw valt van twee mensen die het werk met de nodige scepsis bediscussiëren. Verder lopen er in het boek verscheidene bekende Nederlanders rond. Ik meende bijvoorbeeld Harry Mulisch te herkennen.
Aan het begin van elk hoofdstuk heeft Typex, in een voluit realistische stijl, een vogel getekend. De kleine tekeningetjes zijn werkelijk juweeltjes en ze passen steeds goed bij het hoofdstuk. De ene keer vraagt het hoofdstuk om een gier, de andere keer om een kip of een papegaai. Het tragische hoofdstuk over Elsje begint natuurlijk met een kraai.
Typex heeft een enthousiasmerend boek over Rembrandt gemaakt. Het is met zoveel betrokkenheid en tekenplezier gemaakt, dat je vanzelf geestdriftig wordt, voor zowel Rembrandt als Typex. Het boek doet recht aan beide meesters.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten