zondag 9 april 2023

De laatste mens (Merel Moonen)


De eerste druk is al van 2017, de tweede van april 2022, maar beide drukken ontgingen me. Het gaat om het album De laatste mens van Merel Moonen die ook al in mijn blinde hoek zat. Een van mijn kinderen bladerde afgelopen door het album en zei: 'Weinig tekst. Daar ben je zo mee klaar. ' Het eerste klopt, het tweede is nog maar de vraag. 

De laatste mens bevat twee verhalen: het titelverhaal en 'Vormen'. Daarnaast is er een dossiergedeelte.

Volgeschilderd

Moonen heeft een bijzondere manier van stripmaken. Er zijn verschillende afbeeldingen op een pagina, maar ze zijn niet gescheiden door kaders. Bovendien zijn de afbeeldingen helemaal volgeschilderd, zodat er geen witvlakken zijn. Dat geeft het tekenwerk een massieve indruk, waarin weinig lucht is. 

De tekeningen zijn intrigerend. Er zijn doordachte tegenstellingen tussen licht en donker, puntige en ronde vormen, gedekte en sprekende kleuren. De lettering is nadrukkelijk. Moonen werkt met verschillende lettertypen, die aansluiten bij de inhoud, degene die de tekst zegt en de manier waarop die gezegd wordt. De onomatopeeën doen nadrukkelijk mee. Op een tekening waarin een van de hoofdpersonen aan het schieten is, vormt het maar doorgaande 'Ratatatat' het decor waarvoor zij staat. 

Scenario

Er is vel goeds aan deze strip, maar het scenario vernielt veel. Het gaat om een ontmoeting tussen een mens en een robot, waarbij de mens, Ashley nogal snel voor geweld kiest. Het verhaal heeft een nadrukkelijke boodschap: geen wapens, geen geweld, waarmee het eenduidig wordt. Het lijkt of we naar een preek aan het luisteren zijn. De maker zal de lezer wel eens even vertellen wat die moet denken en slaat het verhaal helemaal dood. 

Natuurlijk kun je er nog van alles uithalen, zoals de verhouding tussen menselijkheid en techniek, hoe de eenling zich staande moet houden, hoe je je omgeving ervaart, maar door de nadrukkelijke boodschap wordt dat allemaal weggeduwd. Zonde. 

Vormen

'Vormen' laat juist veel meer open. De strip kent geen tekst, maar er is wel een verhaal, over een persoon die transformeert door wat hij meeneemt uit zijn omgeving. Het is prettig dat je van alles over dit verhaal kunt denken. Je kunt het puur grafisch bekijken en zien hoe vormen in elkaar overgaan, zoals bijvoorbeeld M.C. Escher dat wel deed. Maar het kan ook gaan over integratie, assimilatie, het zoeken van je persoonlijkheid, het bewaren van identiteit, het opgaan in de omgeving. Dat vind ik een stuk spannender dan 'De laatste mens'. 

De manier van tekenen is strakker dan in het eerste verhaal en door het kleurgebruik blijft de verteltoon wat lichter. 

ln het dossiergedeelte krijgen we uitleg over het tekenproces en over het gebruik van kleur, met nog enkele fraaie tekeningen en op de schutbladen nog wat schetsen. 

Als geheel vind ik De laatste mens niet helemaal geslaagd, maar ik ben wel geïntrigeerd. Benieuwd hoe het werk van Moonen zich ontwikkelt.  

Titel: De laatste mens
Tekst en tekeningen: Merel Moonen
Uitgever: MENLU
z.pl. 2017 (2022); 56 blz. 19,95 euro



 Vormen

2 opmerkingen:

  1. De tekeningen vind ik er zeker de moeite waard uitzien maar een auteur die mij vertelt wat te denken, staat me wel heel erg tegen. Maar even wachten of er nog meer van deze maker komt. Was dit een debuut dat je weet?

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Voor zover ik weet, is dit een debuut. De maker is wel een originele geest, vermoed ik. Maar even afwachten is geen slecht idee.

      Verwijderen