Portret van een heer



Egon Schiele, Portret van Dr. Victor Ritter von Bauer

 Portret van een heer van Tommy Wieringa is een klein boekje, uit de reeks Literaire Juweeltjes.  Er staan vier verhalen in, dacht ik aanvankelijk. Maar toen ik het uit had, las ik in de verantwoording dat de stukken van ´In Berlijn´ eerder in De Pers waren verschenen. In het boekje heet die afdeling overigens ´Een huis in Berlijn´ en de 'stukken' halen het niet bij In Berlijn van Armando.

Het beste uit het boekje van Wieringa is het titelverhaal. De aanleiding ervoor is het portret dat ook op de omslag van Portret van een heer staat. Het blijkt geschilderd door Egon Schiele en de afgebeelde heer is Victor Ritter von Bauer. Je zou zweren dat Wieringa op het schilderij staat. Wieringa zoekt uit wie die geschilderde heer was en belandt uiteindelijk ook op het slot dat Von Bauer ooit bezat. De beheerder kijkt Wieringa lang aan en zegt dan: ‘De kasteelheer is teruggekeerd.’

Het verhaal over de zoektocht naar Von Bauer is een prachtig verhaal. De andere komen niet verder dan ‘heel aardig’. Wieringa trekt erin naar verschillende streken, beziet zijn nieuwe omgeving, de mensen daarin en zichzelf nieuwsgierig en dat is aangenaam om te lezen. Aan zijn stijl ligt het ook niet, die is verzorgd en leest prettig.

En toch zal ik waarschijnlijk over een jaar mij alleen nog het verhaal over de geschilderde Von Bauer herinneren en over de kunstenaar die overal ‘Stolpersteine’ aanbrengt. Maar wat mankeert er aan de rest? Steunen de andere verhalen te veel op techniek en te weinig op Wieringa’s gedrevenheid. Misschien.

In ieder geval lukt het mij maar niet om ze ‘juweeltjes’ te vinden. Wel krijg ik zin om de reisverhalen van Nooteboom terug te lezen. Indertijd heb ik al die bundels als Een avond in Isfahan en Een nacht in Tunesië gelezen en ik heb er goede herinneringen aan. Maar ook hier: wat blijft erover? Sfeer, een herinnering aan een prachtige stijl, enkele beelden. Een geheugen is maar een cranc, onseker, broosch engien. Het mijne, althans.