dinsdag 14 juni 2016

De man van nu (Hanco Kolk/Kim Duchateau)


Het manipuleren van de tijd is een bekend gegeven in de literatuur. Er zijn tijdreizen met bijvoorbeeld een tijdmachine. Dat komt in Suske en Wiske geregeld voor, maar ook bijvoorbeeld in Kruistocht in spijkerbroek van Thea Beckman. Daarbij komen mensen in een compleet andere tijd dan de hunne terecht.

Er kan ook gespeeld worden met de snelheid van de tijd. Bekend is het gedicht 'Tijd' van M. Vasalis dat begint met:
Ik droomde, dat ik langzaam leefde...
langzamer dan de oudste steen.
Het was verschrikkelijk: om mij heen
schoot alles op, schokte of beefde,
wat stil lijkt.  'k Zag de drang waarmee
de bomen zich uit de aarde wrongen.
Bekend is ook Het leven uit een dag van A.F.Th. van der Heijden, dat begint in de wereld van de eendagsmensen. Uiteindelijk komt een van de hoofdpersonen terecht in de hel, waarin de eeuwige herhaling heerst. Die hel lijkt verdacht veel op de wereld om ons heen.

Ook Hanco Kolk en Kim Duchateau spelen met de snelheid van de tijd in hun nieuwe, gezamenlijke boek De man van nu. Het verhaal begint in de wereld die wij kennen. De hoofdpersoon in dat verhaal is Sylvia Calvijn, een vrouw in een rolstoel. We volgen haar tot in haar hotelkamer. Ze staat (of zit, eigenlijk) op het punt een toets op haar laptop aan te raken.

Dan blijkt er ineens een parallelle wereld te zijn, waarin de mensen veel sneller leven. Deze mensen worden Decimalen genoemd. Zij noemen de langzaam levende mensen zoals wij Chronomensen. De Chronomensen tellen in seconden en minuten, de Decimalen in nanoseconden en femtoseconden.

Dat wil zeggen dat de Decimalen zo snel leven, dat ze voor de Chronomensen onzichtbaar zijn. Ze zijn niet eens als flits te zien. Voor de Decimale mensen zijn de Chrono's wel levend, maar ze bewegen niet. Er zijn Chronogroepen die als een soort tableau vivant bezichtigd kunnen worden.

Rafael Falstaff is een Decimaal. Op zijn hotelkamer zit Sylvia Calvijn, eigenlijk als een soort meubelstuk. Hij vindt haar prachtig en raakt geobsedeerd door haar. Hij weet dat hij haar niet mag aanraken; dat betekent de dood voor hen beiden.

Het is een voordeel dat ze in een rolstoel zit. Nu kan hij haar verplaatsen zonder dat hij haar aan hoeft te raken. Hij vlucht met haar. Hij kan overigens met de rolstoel over het water rijden. Hij gaat immers (naar onze maatstaven) ongekend snel, ook als hij naar Decimale maatstaven een hele tijd stil zou staan.

Twee werelden in dezelfde ruimte, maar niet in dezelfde tijd. Dat is in fictie te combineren, en als lezer ga je voor een groot gedeelte wel in de verbeelding mee. Maar je gaat je toch vragen stellen, die niet afdoende beantwoord worden.

Rafael kan de rolstoel van Sylvia naar het andere einde van de stad rijden. Dan zou ze er een seconde later achter kunnen komen dat ze ineens op een heel andere plaats is beland. Dat is nog beredeneerbaar.

Maar als Sylvia verplaatst is door Rafael, moet dat gebeurd zijn met een enorme snelheid, van vele kilometers per seconde. Dat betekent dat er ook een bijzonder grote luchtweerstand te overwinnen geweest moet zijn. Niemand zal een verplaatsing met een zo hoge snelheid kunnen overleven.

Zo zitten er meer elementen in het verhaal die niet helemaal goed doordacht lijken. Rafael slaat een mug dood, opdat Sylvia daar straks geen last van zal hebben. Maar de mug vliegt, zodat het een Decimale mug geweest moet zijn en dan kan Sylvia nooit last van het diertje hebben.

De man van nu is een samenwerkingsproject van Hanco Kolk en Kim Duchateau en dat is in dit geval uitgekiend gedaan: Kolk tekent de gewone-mensenwereld, de wereld van de Chromomensen dus, en Duchateau tekent de wereld van de Decimalen. Die twee werelden kun je goed uit elkaar houden, omdat de stijl van de tekenaars nogal verschilt. Bovendien is het tekenwerk van Duchateau lichter afgedrukt, waardoor je de indruk krijgt dat er een dun filmpje overheen ligt. De zwarten neigen daardoor naar het grijs.

Voor de inkleuring moeten we het aquarelwerk van Marloes Dekkers wel even apart noemen. Dat is wonderschoon.

Het boek eindigt waar het begonnen is, in de wereld van de Chronomensen. De tijd is stilgezet op het moment dat er net een ongeluk dreigde te gebeuren. Rafael heeft zijn hele leven in dienst gesteld van zijn verliefdheid op Sylvia. Daar heeft hij alles voor opgegeven en misschien wel tevergeefs, want, ach, Chrono's en Decimalen - never the twain shall meet. Voordat hij sterft, zal hij nog iets groots verrichten.

Het gegeven van de twee werelden is origineel, ook al klopt het niet op onderdelen. Maar wat vooral bijblijft is de man die alles opgeeft voor een onmogelijke liefde. Door zo'n obsessie laat een lezer zich graag meesleuren. Geen kans hebben, maar die toch grijpen - dat willen we misschien ten diepste allemaal.






Geen opmerkingen:

Een reactie posten