woensdag 18 januari 2023

Kiss the sky. Jimi Hendrix 1942-1970 (J.M. Dupont / Mezzo)


Als ik terugkijk, verwonder ik me soms over de tijd die ik heb meegemaakt. Ik voel me bevoorrecht dat ik leefde in een tijd waarin je naar de winkel kon lopen om het nieuwste boek van Mulisch, Reve of Hermans te halen, een tijd waarin Queen en Abba nieuwe groepen waren en waarin ook Elvis Presley nog nummers op de markt bracht. 

Voor Jimi Hendrix ben ik dan eigenlijk weer net te jong. Hij overleed in 1970, toen ik elf jaar oud was. Ik had toen nog nauwelijks popmuziek gehoord. Bij mijn vriendje thuis stond Radio Veronica geregeld aan en zijn zus zong 'Chirpy chirpy cheep cheep' (van Middle of the road) mee en dat vond ik heel erg knap, al bedenk ik achteraf dat ze waarschijnlijk alleen het refrein meezong. Maar ik had nog bijna nooit iets in het Engels gehoord en vond het allemaal even wonderlijk. 

Toen was het al 1971 en Jimi Hendrix stierf het jaar ervoor, op de leeftijd van zevenentwintig jaar. Ja, hij behoort ook tot de club. 

Later ontdekte ik zijn muziek natuurlijk wel, waarvoor ik overigens niet meteen gewonnen was, al vond ik wat hij deed wel knap. Maar het waren niet altijd liedjes die lekker in je gehoor lagen, die je vertelden dat er niks aan de hand was en dat alles in de wereld klopte. 

Kiss the sky

Hendrix is een intrigerende zanger en dat zullen mensen die zijn muziek niet kunnen waarderen ook wel toegeven. Ik was dus wel nieuwsgierig toen Kiss the sky binnenkwam. Dat is het verstripte leven Jimi Hendrix, door Mezzo, met een scenario van Jean-Michel Dupont. Dat duo heeft mij al eerder plezier bezorgd met de stripbiografie van Robert Johnson, die ook al niet ouder werd dan 27 jaar. 

'Als ik jouw kind was, lieve schat, dan werd ik liever niet geboren,' zong Boudewijn de Groot ooit en zo begint ook Kiss the sky: 'Als de navel van vrouwen een venster was waardoor hun ongeboren kroost kon zien wat het leven voor hen in petto had, zouden sommigen er zeker voor kiezen hun beurt over te slaan.' De suggestie is dat Jimi Hendrix niet in ideale omstandigheden geboren werd. 

Zijn ouders, Al en Lucille hebben een stormachtige relatie, met ruzie, ontrouw en goedmaakseks ('Oooh, Al!). Gelukkig zijn er ook nog grootouders en oma Nora Hendrix vertelt haar kleinzoon verhalen over onzichtbare werelden. Ze stamt af van Cherokee-prinses, dus ze heeft een hele spirituele wereld meegekregen. 

Het zijn lichtpuntjes, maar een groot deel van zijn leven heeft Jimi/Jimmy (die als kind ook wel Buster werd genoemd) de wind tegen gehad. De muziek komt op zijn pad, maar dat pad blijft hobbelig: geldgebrek, waardoor hij soms zelfs geen instrument heeft, en steeds weer conflicten. Het moet ook lastig geweest zijn om met hem samen te werken. Steeds weer te laat komen, waardoor verschillende keren de band zonder hem moet vertrekken. Nu we weten hoe hij zich ontwikkeld heeft, is dat allemaal misschien enigszins vergeeflijk, maar in die tijd had hij wel zijn talent, maar hij had zich nog maar half kunnen bewijzen. Aan het eind van dit deel moeten de grote successen nog komen. Dat zullen we straks kunnen lezen in deel 2.

Verteller

Dan zullen we waarschijnlijk ook weten wie ons dit verhaal vertelt. Het is is een ik-figuur die in het vage blijft. Soms komt hij even om de hoek kijken. Dat vertelt hij dat hij voor het eerst zijn heupen bewoog op een nummer van Chubby Checker, Denver wordt een keer genoemd en een vader die goed verdient. Het zijn maar snippers en aan het eind van dit deel is nog steeds niet duidelijk wie er aan het woord is. Dat is niet zo bevredigend: onnodige geheimzinnigdoenerij, denk ik. 

Dat was bij Love in vain ook al zo, maar daar heeft het een functie: over Robert Johnson ging het verhaal dat hij zijn ziel aan de duivel had verkocht en aan het eind blijkt de duivel de verteller van het verhaal te zijn. Als we moeten wachten tot het eind van deel 2, voordat we meer weten over deze verteller, wordt dat wel een erg grote spanningsboog. 

Het verhaal over Jimi Hendrix is interessant omdat het duidelijk maakt in welke context hij leeft en hoe zijn plaats in de toenmalige muziekwereld is. Aanvankelijk is hij alleen maar een goede gitarist, maar de vriendin van Keith Richards vraagt hem waarom hij niet ook gaat zingen. Als gitarist is hij dan al heel bijzonder. Niet alleen de gitaar, maar ook de versterker is zijn instrument. De geluiden die hij eruit haalt, kunnen zeker niet iedereen bekoren, maar wel wordt duidelijk dat Hendrix zo'n beetje alles met een gitaar kan. 

Veel namen

Veel namen, het hele boek door en soms duizelt het me als ik die allemaal lees. Er staat ook veel muziek afgebeeld: soms zien we de popmusici en soms alleen maar de hoezen van hun platen. Je doet wel leuke weetjes op: het nummer Hey Joe hoort voor mijn gevoel bij Jimi Hendrix, maar het blijkt al ouder te zijn en in het verhaal leert Hendrix het kennen. Dat zijn leuke dingen, maar door al die namen is het wel lastig om overzicht te houden en de verhaallijn is ook niet zo dwingend. 

Je hebt het idee dat het allemaal nog op gang moet komen, wat ook wel klopt, want de grote successen van Hendrix staan nog niet in dit deel. Maar een heel deel door op gang moeten komen, is wel lang. Het betekent dat je Kiss the sky niet moet lezen om het goede verhaal, maar omdat je meer wilt weten over Jimi Hendrix en het muziekleven uit zijn tijd. Het is meer een interessant boek dan een spannend verhaal. 

De tekeningen van Mezzo zijn overigens mooi: ruim in het zwart, waardoor sommige afbeeldingen iets houtsnedeachtigs krijgen. En Dupont heeft interessante dingetjes in het scenario gevlochten, maar iets meer helderheid, iets meer vaart, was me welkom geweest. Maar ik snap dat dat ten koste gegaan zou zijn van de hoeveelheid informatie. Het blijft afwegen tussen een goede strip en een goede biografie. 

Voor liefhebbers van oude popmuziek in het algemeen en die van Jimi Hendrix in het bijzonder biedt Kiss the sky heel wat. Als je een goed verhaal wilt, valt het misschien licht tegen, maar de kwaliteit van de tekeningen maakt wel heel veel goed. 

Nawerk

De opzet van het boek is overigens zorgvuldig: na het stripgedeelte krijgen we een opsomming van alle muziek in het boek, keurig met jaartal en auteur/artiest. Verder een bronnenlijst met veel boeken, drie films en twee websites. Ten slotte studies en schetsen, met toelichting van Mezzo. Twee bladzijden maar liefst met kleine portretten van Jimi Hendrix, waaraan je kunt zien hoe hij uiterlijk verandert. En verder nog enkele pagina's in schets en enkele losse tekeningen. Mooi werk en interessante toelichting. 

Misschien moeten we het definitieve oordeel uitstellen tot na het lezen van het tweede deel. Daar ben ik wel nieuwsgierig naar geworden. 

Titel: Kiss the sky. Jimi Hendrix 1942 - 1970.
Scenario: Jean-Michel Dupont
Tekeningen: Mezzo
Vertaling: Arend Jan van Oudheusden, Peter de Raaf
Uitgever: Sherpa
Haarlem 2022, 96 blz. 34,95 euro, (hardcover/vierkant formaat)

3 opmerkingen:

  1. Jimi Hendrix heb ik altijd enorm fascinerend gevonden, dat iemand zo moeiteloos een instrument kan bespelen!
    Als ik de tekeningen zo zie, vraag ik me af of ik Jimi Hendrix daarin zelf zou kunnen herkennen. Of maakte dat jou niet uit bij het lezen.
    En misschien heel flauw van mij maar is zijn levensloop werkelijk boeiend. Ik kan me niet indenken dat het zijn muziek kan overtreffen. Dit is iets wat ik met meer kunstenaars heb, hun scheppingen vind ik intrigerend maar hun leven toch een stuk minder.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Hendrix is inderdaad fascinerend, Niek. Zijn uiterlijk is in de loop van de jaren nogal veranderd. Achter in het boek is een hele reeks portretten opgenomen, waarin dat duidelijk is te zien. Je krijgt wel een beeld van hete karakter Hendrix en ook van zijn muzikale ontwikkeling. Dat 'moeiteloos' heeft bijvoorbeeld heel wat inspanning gekost.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Nu prikkel je me toch weer om me er wellicht toch in te gaan verdiepen. :-)

      Verwijderen