Antoinette (Robbert Welagen)

Gewoonlijk schrijf ik over boeken vlak nadat ik ze gelezen heb, maar intussen heb ik een achterstand opgebouwd, zowel bij het schrijven over strips als over romans. Dat is misschien niet altijd een nadeel. 

Van een roman blijft er altijd een sfeer hangen en als ik mij opnieuw in het boek verdiep komen weggezakte details weer boven. Bij Antoinette van Robbert Welagen zag ik vooral het thermaalbad voor me, met de parkachtige omgeving. De ik-figuur wacht op Antoinette, met wie hij vijf jaar lang getrouwd is geweest. Hun eerste afspraak was zeven jaar geleden op deze plek, in Boedapest. 

Het wachten, nauwelijks gebeurt er iets. En de twee kinderen, een jongen en een meisje, die herinnerde ik me ook nog. 

Twee kinderen

Nu ik terugblader en kijk naar mijn streepjes in de marge, zie ik dat de verteller, een man van 42 jaar, bij beide kinderen zich afvraagt hoe het geweest zou zijn als het de kinderen geweest zouden zijn van Antoinette en hem. Bij het meisje:

Zou mijn kind er zo uit hebben gezien? Klassiek gekleed, een beetje tuttig, niet helemaal van deze tijd?

Bij het zien van de jongen vraagt hij zich af hoe het geweest zou zijn om een zoon te hebben. Antoinette en hij hebben er vaak over gefantaseerd. 

's Avonds zaten we tegenover elkaar aan de eettafel, met dampende borden tussen ons in, en vertelden hoe onze dag was geweest. Op de twee nog lege stoelen fantaseerden we een jongetje en een meisje: een meisje met een diadeem in het haar, een jongen die een stripboek las; het was allemaal goed. We waren klaar voor dat geluk.

Kinderloosheid

Van dat geluk is het niet gekomen, want Antoinette raakte niet zwanger, al was er geen duidelijke oorzaak aan te wijzen. Het huwelijk werd daardoor moeilijker en uiteindelijk ging Antoinette weg, om tijd en ruimte voor zichzelf te hebben. De afstand tussen de ik en Antoinette werd daardoor zowel letterlijk als figuurlijk groter. 

Was de kinderloosheid de oorzaak van de huwelijksproblemen of maakte die alleen maar duidelijker wat er tussen de twee al niet goed ging? De liefde van de ik-verteller voor Antoinette was groot en hij kon zich maar moeilijk neerleggen bij het einde van hun huwelijk. 

Vreemd genoeg was die kinderloosheid weggezakt uit mijn geheugen, terwijl die wezenlijk is voor het verhaal. Wel wist ik nog hoe de ik contact met Antoinette wilde opnemen toen ze weg was, maar dat hem dat niet lukte en hoe lastig het voor hem was zich erbij neer te leggen. 

De belangrijkste dingen in het leven heb je niet in de hand en die moet je dus maar laten gebeuren. Je kunt een randonneurfiets kopen en het wegtrappen, zoals de verteller doet. Uiteindelijk heeft hij nog een laatste keer met Antoinette afgesproken, maar ze lijkt niet op  te komen dagen. Tegelijkertijd is ze zeer aanwezig. Op verschillende plekken denkt hij haar te zien, stelt hij zich haar voor. 

Voor het laatst, voor het eerst

Omdat het thermaalbad ook de plaats is van de eerste afspraak, lijken de jaren tussen toen en nu weg te kunnen vallen: alles zou opnieuw kunnen beginnen en eigenlijk niet opnieuw, maar voor het eerst. 

Ik wilde Raam, sleutel van Robbert Welagen kopen, maar ik liep tegen Antoinette aan, dat ik voor een prikkie kon meenemen. Ik heb zeer genoten van het boek: de ongehaastheid, de sfeer, de fijne beschrijvingen, het verlangen dat sterk is, maar ook een zekere kalmte heeft - die waren alle zeer aan mij besteed. Het boek is gering van omvang (ruim honderd bladzijden), maar dat blijkt geen bezwaar. Het verhaal is er niet simpeler door geworden en alles wat je als lezer nodig hebt, staat erin. 

Enkele maanden geleden schreef ik over Wouter Godijn, een schrijver die ik daarvoor veronachtzaamd heb en nu schrijf ik over Robbert Welagen, die intussen ook al heel wat boeken heeft geschreven die zich aan mijn waarneming onttrokken hebben. Ik herinner me dat ik wel een interview met hem beluisterd heb naar aanleiding van Nachtwandeling (2017) en dat ik ook wel belangstelling had, maar blijkbaar zakte mijn aandacht later weer weg. Raam, sleutel (2021) nam ik op in de lijst met de beste boeken van 2021 (die ik niet gelezen heb). Maar nu pas lees ik daadwerkelijk een boek van Welagen.

Er ligt nog een hele stapel boeken op lezing te wachten, maar ik weet nu al zeker dat er in de toekomst boeken van Godijn en Welagen op deze stapel terecht zullen komen. Ik verheug mij er zeer op.