Je kunt Tessa de Loo moeilijk een vergeten schrijfster noemen. Ze denderde ooit onze literatuur binnen met de verhalenbundel De meisjes van de suikerwerkfabriek (1983) en mocht vier jaar later al het Boekenweekgeschenk schrijven, wat altijd goed is voor je bekendheid. Dat geschenk was Het rookoffer (1987).
Isabelle (1989) verkocht goed en werd verfilmd en daarna volgde de grote klapper: De tweeling (1993), dat ook verfilmd werd. Het boek werd heel veel gelezen en het komt nog steeds op boekenlijsten voor.
Dat succes heeft ze niet meer geëvenaard. Boeken die daarna verschenen -en dat zijn er heel wat- werden geen van alle zo bekend als die tot en met De tweeling. Het afgelopen jaar heb ik enkele van die boeken gelezen. Omdat ik daar zin in had, maar misschien ook wel om recht te doen aan een oeuvre waaraan nog steeds boeken worden toegevoegd.
Eind vorig jaar las ik Verraad me niet (2011, link onderaan), een boek dat leest als een trein. Er is best wat op aan te merken, maar het is een boek dat prettig leest, dat je goed laat meeleven met de personages en dat ook nog ergens over gaat.
Nu heb ik Een goed nest (2014). Dat trof ik vorig jaar aan op een boekenlijst en de kandidaat was er enthousiast over. Hoe het indertijd ontvangen is, staat me niet bij. Blijkbaar had ik mijn aandacht bij andere dingen. Het is me later ook ontgaan dat het bewerkt is voor toneel.
Noor en Eva
In het verhaal staan twee zussen centraal, Noor en Eva Denekamp. Noor is kunstenaar, 48 jaar oud, vier jaar jonger dan Eva. Eva is getrouwd met een tandarts en woont op het platteland. Noor bezoekt Eva een weekend lang, omdat ze haar het een en ander wil vragen en zeggen.
Zo wil ze een paar van haar vroege schilderijen exposeren. Die zijn in bezit van Eva, maar die is daar vrij achteloos mee omgesprongen en het is de vraag waar ze de werken opgeborgen heeft. Verder heeft de dochter van Noor aangegeven dat ze wil weten wie haar biologische vader is en dat zal het leven van Eva op de kop zetten.
Eva en Noor komen uit hetzelfde nest, maar ze hebben nogal verschillende herinneringen aan hun jeugd. Volgens Eva is Noor altijd het lievelingetje van hun vader geweest. Over hem velt ze dan ook een heel ander oordeel dan haar zus.
'Ja, papa was een onvermoeibare deugniet.'Eva zag een vergevingsgezind glimlachje. 'Dat is wel heel zwak uitgedrukt,' zei ze bits. 'Hij was een zelfingenomen narcistische egoïst die verslaafd was aan zijn libido, en hij heeft mama's leven vergald.'
In de gesprekken tussen de zussen worden dingen duidelijk over het verleden. Noor was het kleine zusje en ze heeft niet altijd beseft wat er aan de hand was, bijvoorbeeld die keer dat moeder met de ambulance opgehaald werd.
Vader en moeder scheidden en vader kreeg een nieuwe vriendin, Ilse. Eva wilde niet bij haar vader op bezoek gaan, terwijl Noor het daar juist erg naar haar zin had.
Over de onthullingen in de geladen gesprekken tussen de zussen wil ik verder niet al te veel vertellen, voor het geval je het boek nog wilt gaan lezen. Dat je erachter komt dat zaken in het verleden ingewikkelder zitten dan je gedacht hebt, is een deel van het leesplezier.
Parallellen met andere boeken
In het weekend spreken de zussen uit waar ze eerder geen woorden aan gegeven hebben. Dat zijn soms pijnlijke zaken, maar ze gaan die niet uit de weg. Qua vorm is dat wel vergelijkbaar met De tweeling, dat ook gaat over twee zussen, die door omstandigheden verschillend het leven zijn komen te staan. Het perspectief wisselt per hoofdstuk en in het middelste (tweede deel) zijn er ook flashbacks, die meer duidelijk maken over het verleden.
Er blijkt veel verzwegen te zijn. Dat komt ook voor in Verraad me niet, waarin aan iemand opgedragen wordt om te zwijgen, uit solidariteit met zijn broer. In Een goed nest is uit vrije wil gezwegen. De zussen kijken vooruit naar hoe het zal zijn als dat zwijgen verbroken zal worden. Moet de waarheid op tafel komen? Of is het soms menselijker om alles met de mantel der liefde te bedekken? Noor neemt daarover een beslissing aan het eind van het boek.
Dat ging me een beetje te snel. Het boek was daardoor ook ineens uit. Ik vond het niet het sterkste deel van het boek. Maar er zit wel veel goeds in Een goed nest. De dialogen zijn erg goed. Het vileine wordt goed in de vriendelijkheid verstopt. Je verneemt de situatie van beide kanten en je hebt voor beide zussen begrip. Je snapt hun dilemma's, je snapt de positie waarin ze verkeren en ook hoe ze doen tegenover elkaar.
Een goed nest is niet zo dik, zo'n tweehonderd bladzijden. Je hebt het dus zo uit. Je zou dus naar de bibliotheek kunnen lopen en het gaan lenen. Dan heb je het in een weekendje uit. Best een goed boek, dat ook nog heel aangenaam is om te lezen. Misschien moet je jezelf dat maar eens toestaan.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten