vrijdag 15 maart 2013

Bromsnor

In NRC Handelsblad van donderdag 14 maart staat op pagina twee een merkwaardig artikeltje, onder de kop 'Politie wil geen suffe agenten in tv-series'. In de tv-serie Dokter Tinus speelt Tycho Gernandt een nogal klunzige agent. Op last van de Nationale Politie draagt Gernandt in het vervolg van de serie geen officieel uniform.

In het verleden kon een tv-ploeg overleggen met een lokaal politiekorps en zo wat uniformen regelen. Dat is verleden tijd. Het script moet sinds 1 januari eerst voorgelegd worden aan de communicatieafdeling van de Nationale Politie. En die was in dit geval dus tegen.

De censor verklaarde dat 'de politie zich niet in het beeld herkent dat van de politie wordt neergezet.' En verder: 'Het is niet de bedoeling dat wij in producties onderuit worden gehaald. Wij zijn te vergelijken met een A-merk.'

Als deze handelwijze gebruikelijk wordt, kunnen we nog wat verwachten. Waarschijnlijk kunnen we niet meer kijken naar de dvd van De Noordelingen van Alex van Warmerdam. Het lijkt me namelijk sterk dat de gemiddelde slager zich herkent in het door Jack Wouterse gespeelde personage. De Bond van Beenhouwers zal binnenkort wel van zich laten horen.

Het Sinterklazengenootschap verbiedt natuurlijk de sinterklaasfilm Dick Maas en ook de katholieke kerk zal wel protesteren: de kerk herkent zich niet in deze bisschop. De belangenvereniging van kunstenaars schudt zijn hoofd bij Turks fruit, het Kabouterfront heft zijn vuistje tegen Plop wordt kabouterkoning en na zoveel jaren moet Fanfare alsnog in de ban; de Keten van Harmonieorkesten maakt er bezwaar tegen dat fanfareleden neergezet worden als een stel ruziemakers.

Vanaf nu mogen er nog alleen maar helden optreden in films. En in andere kunstuitingen natuurlijk ook. 'Ho, ho', bromt de politiewoordvoerder. 'Wij hoeven geen helden, we willen ons alleen maar kunnen herkennen. Een gemiddelde is al goed genoeg.' Maar met gemiddelden maak je geen film. Alle personages die je bijblijven zijn juist niet gemiddeld en dat is hun kracht.

Bovendien geloof ik niet dat de politie afgerekend wordt op personages in een film. In mijn jeugd was Bromsnor de kwaaie pier in de serie Swiebertje. Toen ik na zoveel jaren enkele afleveringen terugzag, vond ik hem eigenlijk wel een aandoenlijke man. Ook toen Bromsnor nog de boeman was, is er geen moment geweest waarop ik gedacht heb dat alle agenten waren zoals Bromsnor. En niet alleen omdat hij een uniform aan had dat een agent toen al niet meer droeg. Ook als kind wist ik wel dat het maar tv was, fictie.

In mijn jeugd waren er ook wel zwervers. Geregeld belde er bij ons eentje aan, zo rond etenstijd. Mijn moeder gaf hem een bord eten, dat hij opat terwijl hij voor het huis op de stoep zat. Bij slecht weer zat hij op de deel. Dat waren geen Swiebertjes: grappig waren ze bijvoorbeeld niet. Ik heb nooit aan ze gevraagd of ze zich wel in Swiebertje herkenden. Waarschijnlijk niet. Ik vermoed dat zij nooit bij de burgemeester in de keuken zaten. En dat gaf niks.

De Nationale Politie onderschat ernstig het kijkerspubliek. Alsof dat fictie niet van werkelijkheid zou kunnen onderscheiden. Dan is het koninklijk huis verstandiger. Er zijn verschillende series geweest over prinsen, prinsessen en koninginnen en ik kan mij voorstellen dat niet iedereen die model stond voor de personages zich ten volle erin herkende. En zeker niet in de satirische sketches waarin Oranjes fungeerden. Maar Beatrix had er geen enkel bezwaar tegen. Zij heeft nooit gezegd 'Het is niet de bedoeling dat wij in producties onderuit worden gehaald.'

Misschien is de laatste zin die van de politiewoordvoerder geciteerd werd nog het ergst: 'Wij zijn te vergelijken met een A-merk'. Dat roept bij mij meteen zinsneden op als 'positioneren in de markt' en 'het product veiligheid'. Dergelijke termen staan ver af van de gedachte dat het politieapparaat bestaat uit mensen die om moeten gaan met andere mensen, door ze voor te lichten, te bekeuren, tot de orde te roepen, door hun hulp te verlenen.

Wie denkt aan een A-merk, denkt niet meer aan mensen. Een A-merk moet de markt veroveren, mindere merken aan de kant drukken, andere A-merken voorblijven. Met dat soort ellebogenwerk dient de politie zich niet bezig te houden.

De politie moet goed haar werk doen en dan hoeft ze niet te vrezen voor haar imago. Ik heb nog steeds het idee dat veel agenten prima werk doen. Mag dat nog? Of moet ik vanaf nu de politie alleen nog maar zien als een sterk merk?

Geen opmerkingen:

Een reactie posten