Altijd word ik een beetje warm vanbinnen van films en strips die zich afspelen in Amerika in de negentiende eeuw. Vroeger spraken we van 'het wilde Westen', waar 'cowboys' en 'indianen' leefden. Ik heb als kind de comics over bijvoorbeeld Kid Colt en Rawhide Kid verslonden, evenals de strips over Old Shatterhand en Winnetou en de boeken over Arendsoog en over Buffalo Bill.
In die boeken had je nog zuivere helden en schurken en waarschijnlijk waren ze vrij schematisch getekend. Ik zou ze niet meer terug durven lezen. De nobele helden hadden vaak het beste voor met de oorspronkelijke Amerikanen en dat deed mijn jonge lezershartje deugd: die 'indianen' waren immers de underdogs en als je aan die kant stond, moest je wel een goed mens zijn. Natuurlijk dacht ik dat niet letterlijk zo, maar zo moet het ongeveer gewerkt hebben in mijn kinderbeleving.
Maar intussen zijn we, gelukkig, wel wat opgeschoten. Neem nu het tweeluik Frenchman en Pawnee van Patrick Prugne (tekst en tekeningen), dat een heel wat complexere wereld tekent dan die van helden en schurken.
 |
| De kolonie die door Napoleon verkocht werd |
Verkoop Louisiana
We worden teruggezet naar 1803. Napoleon Bonaparte heeft de kolonie Louisiana verkocht aan de jonge Amerikaanse natie. De kolonie was veel groter dan de huidige staat met dezelfde naam: door de aankoop verdubbelde zo ongeveer het grondgebied van Amerika. Een groot deel van de kolonie werd overigens door de Fransen niet gebruikt: er leefden inheemse stammen.
Vrijgeloot?
In Frankrijk wierf Napoleon intussen soldaten. Dat gebeurde door middel van loting. In een Normandisch dorpje heeft Albin Labiche in oktober 1803 geluk: hij wordt vrijgeloot. De vriend van zijn zus Angèle, Louis de Mauge, heeft minder geluk. Zijn vader, die vermogend is, biedt de ouders van de arme Albin zo veel geld dat die niet kunnen weigeren. Albin moet de plaats van Louis innemen en wordt ingescheept naar Amerika.
Je zou de ouders van Albin kwalijk kunnen nemen dat ze op zo'n voorstel ingaan, ten koste van hun eigen kind. Maar het moet voor de mensen in die tijd een kapitaal geweest zijn en waarschijnlijk wist de vader van Louis dat ze eigenlijk wel moesten. De onrechtvaardigheid van wat geld teweegbrengt kan geen enkele lezer ontgaan.
Even later verneemt Louis wat er gebeurd is en hij reist Albin na. Hij voelt zich verplicht tegenover Angèle.
Op de vlucht
In Amerika is Albin al snel in de problemen geraakt: hij grijpt in als hij ziet dat iemand een slaaf wil doden, wat tot gevolg heeft dat hij op de vlucht moet, met een prijs op zijn hoofd. Hij krijgt hulp van Toussaint Charbonneau, die zich gewoonlijk als tolk en als gids verhuurt.
Het eerste deel, Frenchman, is een mooi verhaal over intermenselijke problemen, over loyaliteit en verraad, over onrechtvaardigheid en onmacht. Maar daarnaast merk je hoe precair de situatie in die tijd was. De oorspronkelijke Amerikanen zien zich bedreigd. Er hoeft maar weinig te gebeuren of de lont in het kruitvat wordt ontstoken. Je leest niet alleen het verhaal, maar ook de geschiedenis.
Angèle naar Amerika
Het verhaal gaat verder in Pawnee, dat zich later afspeelt. Angèle reist naar Amerika, op zoek naar Louis, die weer op zoek is naar Albin. Albin moet steeds beducht zijn voor premiejagers. De toestand is zeer onrustig, wat alleen maar erger wordt als er een groepje van de oorspronkelijke bewoners wordt uitgemoord.
Patrick Prugne heeft met deze twee albums een mooie strip in twee delen afgeleverd. Niet alleen vanwege het verhaal over de drie Fransen en hun ingewikkelde verhouding, maar ook door inzichtelijk te maken hoe de situatie was in dit gedeelte van Amerika, aan het begin van de negentiende eeuw. Dat de Fransen een zo groot grondgebied tot hun eigendom hadden, had ik hiervoor nog nooit beseft. Door het lezen van Frenchman en Pawnee zal ik het niet meer vergeten.
Elk album heeft een korte inleiding en aan de binnenkant van de kaft van Frenchman is een kaartje getekend dat je helpt je voor te stellen waar de verschillende scènes zich afspelen.
Tekeningen
Maar nog voor ik aan het lezen was, was ik al onder de indruk van de prachtige tekeningen, met aquarel ingekleurd. Prugne gebruikt geen geïnkte kaders, waardoor de overgang van achtergrond naar tekening minder hard is. Er zijn binnen de tekeningen niet meer inktlijnen gebruikt dan nodig is: wat met verf gedaan kan worden, is daarmee gedaan.
Tussen de bladzijden met kleine tekeningen door is er af en toe een grotere tekening van meer dan een halve pagina en een enkele keer zelfs een spread. Dat is bijzonder fraai gedaan.
Silvester heeft er mooie boeken van gemaakt: hardcovers met stofomslag en aan de binnenkant van de stofomslag een mooie tekening. Achter in elk deel zijn schetsen opgenomen, al dan niet ingekleurd, met daartussen uitleg in potlood. Dat is zeer aan mij besteed. Door deze pagina's heb je het idee dat je dicht op het tekenproces zit.
Een redelijk goed verhaal, mooi geplaatst in de tijd in de tijd en ook nog prachtig getekend. Niemand zal zich vervelen bij Frenchman en Pawnee.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten