Eind vorig jaar maakte ik een lijstje van de beste strips die ik in 2012 las. Dat was een bijna onmogelijke opgave. Ten eerste vergat ik een boek dat beslist bij de beste tien hoorde en ten tweede waren er een paar die niet meer in het lijstje pasten, en die ik toen maar in een soort naschrift heb genoemd. Eén daarvan was Afspraak in Nieuwpoort van Ivan Petrus Adriaenssens, een fraai boek over de Eerste Wereldoorlog.
Blijkbaar was Adriaenssens nog niet uitgeschreven over die oorlog, want intussen is er een nieuw boek: Elsie en Mairi. Engelen van Flanders Fields. Net als bij zijn vorige boek heeft Adreaenssens zich uitstekend gedocumenteerd. Achter in het boek verantwoordt hij zich: hij vertelt over de historische achtergrond en geeft aan waar hij fictie nodig gehad heeft om er een goed verhaal van te maken. Over zijn weergave van het leven van de hoofdpersonen is Adriaenssens helder: 'Alle feiten over Elsie en Mairi zijn juist en alle data kloppen.'
Elsie (Elisabeth) Knocker en haar vriendin Mairi Chrisholm meldden zich aan het begin van de Eerste Wereldoorlog aan bij Dr. Hector Munro's Flying Ambulance Corps, omdat ze wilden helpen. Ze kenden elkaar van een motorclub. Mairi was toen nog maar achttien jaar oud, Elsie was twaalf jaar ouder. Ze vertrokken naar Flanders Fields, waar ze op verschillende plaatsen werkzaam waren.
Niet het feit dat zij als verpleegsters in de oorlog gewerkt hebben is bijzonder. Wel dat ze zelf de ambulance bestuurden en meer nog dat ze aan het front aanwezig waren. Omdat veel gewonden stierven op weg naar het hospitaal, wilden de vrouwen ze dichterbij opvangen. In Pervijze was dat op slechts vijftig meter van het front.
Het had wel tot gevolg dat ze uit het korps van Dr. Hector Munro moesten vertrekken, waardoor ze zelf moesten zorgen voor de financiering van hun hulpacties. Daarom keerden ze van tijd tot tijd terug naar Engeland om spreekbeurten te vervullen en fondsen aan te boren. Op basis van hun dagboeken werd nog tijdens de oorlog een boek geschreven, dat ook weer geld op moest brengen.
Ivan Adriaenssens tekent en vertelt niet alleen over de lotgevallen van de beide vrouwen, maar ook over de schrijfster die van hun aantekeningen een boek moet maken. Op die manier kan hij afwisselend de vrouwen dicht op de huid zitten en een beetje afstand van hen nemen.
Elsie en Mairi is een fraai boek geworden. We krijgen een beeld van twee individuen in ongewone omstandigheden. Tegelijk krijgen we een beeld van de oorlog: zowel van de gruwelijkheden als van de dagelijkse besognes. Adriaenssens heeft een goede manier gevonden om de geschiedenis levend te houden: door ons te laten zien hoe twee mensen toen leefden. Met hen kunnen we ons, na zoveel jaren, alsnog identificeren en voor even wordt de afstand van een eeuw overbrugd.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten