Overhoop (Eva Gerlach)

Eva Gerlach kende ik alleen als dichteres, maar ze heeft haar sporen ook verdiend als auteur van boeken en gedichten voor kinderen. Zo kreeg ze een Zilveren Griffel en de Nienke van Hichtum-prijs voor Hee meneer Eland, al meer dan tien jaar geleden. In de boekhandel lag haar jeugdboek Overhoop op een prominente plaats. Ik nam het mee.

Hoofdpersoon in Overhoop is de tienjarige Aurie (Aurelia), wier leven inderdaad overhoop wordt gehaald: ze is net met haar vader verhuisd naar een andere plaats, er is brand in hun straat, waarna er een stokoude, heksachtige vrouw bij hen in huis komt wonen en ze ontmoet een jongetje (Job) dat blijkbaar niet school hoeft. Verder is er nog iets gebeurd met haar moeder. Het duurt lang voordat we weten wat dat is, want steeds als Aurie daaraan moet denken, denkt ze gauw: 'Overslaan'.

Gerlach blijkt een ware plotter te zijn: in Overhoop wordt er een familiegeheim ontraadseld en Aurie en haar vriendje Job gaan zelfs op zoek naar een schat. Gerlach verstrekt de informatie stukje bij beetje, zodat de lezer door blijft lezen. Die wil immers weten hoe het zit.

Het blijkt een geschiedenis te zijn die al in de Tweede Wereldoorlog begonnen is. Er is een vader die verdwijnt, er zijn bedreigingen, misschien zijn er diamanten. Gerlach heeft er alles aan gedaan om vooral een spannend verhaal te schrijven. Daar zitten wel wat toevalligheden in. Dat de moeder van Job ook de ambulancemevrouw is en dat ze ook nog, zonder dat ze dat weet, iets te maken heeft met de oude mevrouw Vis, klopte me allemaal net iets te mooi.

Ook vroeg ik me af of Aurie niet net iets te wijs was voor haar leeftijd. De wonderlijke meneer die ze in het park ontmoet, heeft een taalgebruik dat mij voor tienjarigen moeilijk te volgen lijkt. Aurie heeft er geen last van. Maar eerlijk gezegd heb ik niet zo'n duidelijk beeld (meer) van tienjarigen.

Een kind zal er zijn schouders over ophalen en alleen maar genieten van het spannende verhaal, vermoed ik. Het is grotendeels een eind-goed-al-goed-verhaal, al is het niet allemaal sprookjesachtig. Er was wel wat met Auries moeder en Job verzuimt niet voor niets de school. Dat heeft Overhoop ook wel nodig, anders was het allemaal te mooi geweest.

Dat Gerlach een dichteres is, kun je wel aan het taalgebruik zien. Dat is zonder meer fraai. Van tijd tot tijd kom je zinnen tegen die je graag aanstreept. Enkele voorbeelden:

Het praten gaat ineens veel beter, het is of er ergens in mevrouw Vis een raampje is ingeslagen waardoor spraakwater naar buiten golft. 

(...) en dan begint haar lach zomaar af te zakken en weg te glijden, als een broek waar het elastiek uit is.

Dat zijn extraatjes die je graag opstrijkt.