Het woord ‘graphic novel’ vermijd ik meestal, om nog maar te zwijgen over het on-woord ‘grafische roman’. Meestal heb ik het over een ‘beeldroman’, maar dat is Kraut van Peter Pontiac niet. Hij noemde het zelf ‘biografiek’.
Eigenlijk is Kraut een lange brief, van Peter Pontiac aan zijn vader. Pontiacs vader (Joop Pollmann) was fout in de oorlog en jaren later, in 1978, verdween hij spoorloos. Waarschijnlijk is hij verdronken in de Daaibooibaai bij Curaçao. Het is niet makkelijk om een zoon van een dergelijke vader te zijn.
Pontiac doet zijn best daarvoor in Kraut. Hij spreekt zijn vader aan, onderzoekt wie zijn vader geweest is, vraagt zich af wat het betekent om zo’n vader te hebben. De lange brief illustreert hij rijkelijk met tekeningen.
Hoewel Kraut een klassieker is, had ik het nooit gelezen. Maar nu Pontiac onlangs bekroond is met de Marten Toonder Prijs, kon ik niet anders dan het boek gaan lezen en ik wilde ook niet anders. Gelukkig maar. Kraut blijkt een indrukwekkend boek te zijn. Pontiac ontziet zichzelf niet, accepteert geen onechtheid en is gedreven om het portret van zijn vader zo nauwkeurig mogelijk te tekenen.
De betrokkenheid waarmee het boek gemaakt is, is ontroerend. Het is daarmee een egodocument van hoog niveau geworden.
Daarnaast is Pontiac ook een vaardig tekenaar, die zich er niet voor schaamt schatplichtig te zijn aan Ronald Crumb. Je kunt je slechtere voorbeelden kiezen. Omdat de tekst zo meeslepend geschreven is, had ik soms de neiging om niet lang genoeg naar de tekeningen te kijken. Dat is zonde, want op die tekeningen is veel te zien.
Pontiac vertelt bijvoorbeeld over de muiterij op de kruiser De zeven provinciën, waarbij Colijn een ‘waarschuwingsschot’ liet lossen. Dat schot trof echter doel, waardoor drieëntwintig mensen om het leven kwamen. In de tekeningen zien we hoe Colijn zijn sigaar resoluut uitdrukt op de kruiser.
Over Kraut kan ik nog veel meer vertellen, maar eigenlijk moet iedereen het gewoon zelf gaan lezen. Prachtboek!
Geen opmerkingen:
Een reactie posten