zondag 10 mei 2020

Knock out! Reinhard Kleist


Wat je in een boek met alleen maar letters kunt, kun je ook in een boek met tekeningen: verhalen vertellen, gedichten schrijven, impressies geven. Er zijn getekende documentaires en ook getekende biografieën.

Van Reinhard Kleist verschenen getekende biografieën van Johnny Cash, Elvis, Fidel Castro en Nick Cave. Nu is er ook een over de bokser Emile Griffith (1938 - 2013), Knock out! Over boksen publiceerde Kleist al eerder: in 2014 bracht hij Der Boxer uit, over Hertzko Haft, die in de oorlog letterlijk bokste voor zijn leven, in Auschwitz.

Het is mooi als een biografie interessant is, maar het is beter als het een boek dat je meeneemt. Dan heb je wel een verhaal nodig. Dat verhaal is er bij Knock out! Een wat oudere, zwarte man heeft een beetje te veel gedronken en wordt opgewacht in een steegje, waar hij in elkaar geslagen wordt. Als hij overeind probeert te krabbelen, staat er iemand achter hem: een bokser. Handschoenen aan, lange jas met capuchon, die diep in zijn ogen is getrokken.

Verhaal van zijn leven

De man heeft even tijd nodig om bij zijn positieven te komen. In die tijd vertelt hij aan de bokser het verhaal van zijn leven. De in elkaar gemepte man blijkt ook een bokser te zijn, Emile Griffith. Hij was een groot bokser, aan wie in 2013 een jazzopera werd gewijd, Champion.

Griffith is geboren op de een van de Amerikaanse Maagdeneilanden, was werkzaam bij een hoedenbedrijf en ging zelf ook hoeden ontwerpen. En hij bokste, met succes. Hij zou verschillende keren wereldkampioen worden, in verschillende gewichtsklassen. In lijsten met de beste boksers aller tijden, wordt Griffith steevast genoemd.

De weg die Griffith aflegde was niet altijd even gemakkelijk: hij was zwart en hij viel op mannen. Hij hield van tafeltennis en honkbal, maar mensen van kleur konden daar toen (jaren vijftig) geen carrière  in maken. Boksen dus. Kleist tekent ons de loopbaan van Emile Griffith, met daarin het cruciale gevecht met Benny Paret op 24 maart 1962, waarover ik verder niets vertel. Ook bij een biografie zijn spoilers mogelijk.

Bijna aan het eind van het boek, als Griffith in een ziekenhuisbed ligt, is zijn hele levensverhaal verteld. Daarna volgt er nog een epiloog, waarin Emilie Griffith, dan de vriendelijkheid zelf, een busritje maakt. Hij is dan al niet helder meer: dementia pugilistica, een aandoening waar meer boksers mee te kampen hebben. Het is een zowel vredig als meelijwekkend einde van het boek.

Dossier

Daarna, in een soort dossiergedeelte, volgt nog een artikel van Dr. Tatjana Eggeling over zwart en homoseksueel zijn en bokser. Er staan ook enkele korte biografische schetsen in. Jammer genoeg is het stuk stilistisch niet sterk en het wemelt werkelijk van de taalfouten. De vertaalster verontschuldigt bij voorbaat, nogal angstig, voor het gebruik van aanduidingen die na verloop van tijd niet meer als correct worden gezien. Een excuus voor alle fouten was meer gepast geweest.

Kleist heeft met Knock out! weer een mooi boek afgeleverd: spannend verteld, krachtig getekend, geheel in zwart-wit. De lezer leeft gemakkelijk mee met Emile Griffith en wordt geraakt door de tragiek die zijn leven heeft beheerst. Juist in een zo 'mannelijke' sport als het boksen was het moeilijk om uit te komen voor wie hij was. Door daar aandacht voor te vragen, wordt dit boek ook een strijdbaar boek, dat pleit voor de vrijheid om te houden van wie je wilt en om dat te kunnen doen zonder dat je je hoeft te verdedigen of te rechtvaardigen of te verstoppen.

Het boek is een mooie hardcover, vrij zwaar papier en aan het eind nog wat extra tekeningen. Kan zo in de kast, naast de boeken over Cash en Cave.

 Titel: Knock out!
Auteur: Reinhard Kleist
Uitgever: Scratch Books
Amsterdam 2020, 160 blz. € 24,90 (hardcover)


Geen opmerkingen:

Een reactie posten