Das wohltemperierte Klavier (Knipoog 52)

In de eregalerij van componisten neemt Johan Sebastiaan Bach een belangrijke plaats in. Iedereen kan wel wat werken van hem noemen en wellicht noemt iemand 'Das wohltemperierte Klavier', een cyclus van vierentwintig preludes, elk gevolgd door een fuga.

Bachs voorbeeld is later gevolgd door andere componisten (Chopin, Sjostakovitsj) die net zo'n cyclus componeerden, zij het dat zij de fuga's achterwege lieten.

Dat Bach het klavier 'wohlemperiert' noemde, heeft te maken met de stemming van het insturment. De welgetemperde stemming zorgde ervoor dat zo'n beetje alle toonsoorten redelijk zuiver te spelen waren. Dat lees ik tenminste op Wikipedia en met mijn gebrek aan kennis neem ik dat graag voor waar aan.

In Die Zeit van 13 oktober 2016 wordt er overduidelijk geknipoogd naar Das wohltemperierte Klavier met de kop 'Wohlpräpariertes Klavier'. Het artikel, van Stefan Hentz, gaat over de Franse pianiste Eve Risser, die in de Elzas opgroeide.

Ze speelt samen met percussioniste, zangeres en samplekunstenaar Yuko Oshima. Risser probeert nieuwe klanken uit de piano te krijgen, door met het instrument zelf aan de slag te gaan. Wat gebeurt er als je schalen, magneten, motortjes, ballen, parels, kussens op de snaren legt? Of als je de snaren op een andere manier (bijvoorbeeld met je vingers) aanslaat?

Bij het artikel is een fotootje geplaatst met als onderschrift: 'Kleine Motoren bringen Eve Rissers Piano auf Touren'.

De stemming van de geprepareerde piano is bij Eve Risser inderdaad nogal opmerkelijk. Geen wonder dat Stefan Hentz moest denken aan 'Das wohltemperierte Klavier'. Hij knipoogde er op een fraaie manier naar: 'Wohlpräpariertes Klavier'. Vanaf nu denken we daarbij zowel aan Bach als aan Risser.