Comanche. Het brandmerk van Dobbs (Hermann/Greg)

Waarom lees ik westerns en waarom hou ik ervan? Die vragen stelde ik nadat ik opnieuw enkele verhalen van de serie Comanche had gelezen. Natuurlijk kan ik beginnen over het prachtige tekenwerk van Hermann of over de goede verhalen van Greg, maar dat is het halve verhaal. Ook minder goede westerns heb ik immers toch vaak met plezier gelezen.

Natuurlijk zal het te maken hebben met de setting van 'het wilde westen'. Als kind heb ik mij nooit afgevraagd wanneer de westerns zich afspeelden. Voor mijn gevoeld hadden ze zich op datzelfde moment kunnen voltrekken, alleen niet in het dorpje waar ik opgroeide, maar in een totaal andere wereld, waarin mensen op paarden reden, waarin indianen met pijl en boog schoten en waarin er stoomtreinen reden.

Het was een ruige wereld, waarin je je leven niet zeker was en waarin je dat leven moest verdedigen met je eigen revolver. Altijd vloeide er bloed en gelukkig waren het vaak de slechteriken die overhoopgeschoten werden - degenen met wie je je toch niet identificeerde.

Veel westerns doen een beroep op je rechtvaardigheidsgevoel. Er moet recht gedaan worden en iemand moet dat doen. Vaak zijn er wel rechters, maar er zijn in dit soort verhalen veel meer gevallen van eigenrichting.

De verhalen over Comanche heb ik als jongeling allemaal gelezen, net als die over Bernhard Prince en Jeremiah. Natuurlijk viel ik op de tekeningen van Hermann, die als geen ander karakterkoppen kan tekenen. Zijn koppen zijn altijd interessant, doordat ze zoveel uitdrukken en doordat ze karakteristiek zijn, mooi van lelijkheid soms. Je hebt het gevoel dat je niet te maken hebt met plaatjes, maar met mensen.

In Comanche is Red Dust de held, maar hij is geen solist. Hij is ingebed in de gemeenschap van de triple-six-ranch. Hij doet gewoon zijn werk op de ranch, maar de status van revolverheld kan hij nooit helemaal achter zich laten. En soms, zoals in deze uitgave moet hij eraan toegeven en er toch alleen opuittrekken.

Uitgeverij Sherpa heeft een mooie, integrale uitgave verzorgd van drie albums:De wolven van Wyoming (1974), De hemel is rood boven Laramie (1975) en Nacht over de woestijn (1976), die enkele jaren daarvoor verschenen in het weekblad Kuifje. Niet alle platen uit Kuifje verschenen indertijd in de albums. In deze uitgave zijn de verhalen weer compleet.

De verhalen volgen op elkaar. In De wolven van Wyoming maken we kennis met de vreemde prediker Braggshaw, die verdacht goed met een revolver weet om te gaan. De bad guys zijn de gebroeders Dobbs, wreed en nietsontziend. Braggshaw komt om en stervend geeft hij Red Dust de opdracht om achter Russ Dobbs aan te gaan. Zolang die leeft, zullen tientallen onschuldigen immers sterven.

In De hemel is rood boven Laramie gaat Red Dust achter Russ Dobbs aan, die intussen al tientallen nieuwe slachtoffers heeft gemaakt. Hij schiet hem uiteindelijk in koelen bloede neer. Niet uit moordzucht, maar omdat dat recht doet aan zijn rechtvaardigheidsgevoel.

Natuurlijk wordt hij daarvoor veroordeeld. In het begin van Nacht over de woestijn is Red Dust nog gevangene, maar hij komt vrij. Voorwaardelijk; hij mag geen wapen meer dragen en moet zich veel laten welgevallen, omdat hij het zich niet kan permitteren erop los te slaan.

Hij is overigens meer dan ooit nodig en hij wordt benoemd tot hulpsheriff om een nieuwe schurk uit te schakelen. Ook deze overleeft het niet.

Mogen we iemand het leven benemen? Die vraag lijkt Greg ons te stellen in deze verhalen. Mogen wij doden, omdat ons dat rechtvaardig lijkt? En hoe kunnen we daarna met onszelf leven? Misschien is het juiste antwoord dat je een ander niet mag doden, maar dat het soms toch moet en dat je daarna je hele leven daarmee moet leven.

De drie verhalen zijn spannend, maar ze zijn ook aangrijpend. In een uitgesproken gewelddadige omgeving zijn er morele dilemma's en die voel je als lezer. Het is geen lieflijke wereld, die van Greg en Hermann. Je mag blij zijn als je het er levend afbrengt.

De integrale uitgave is overigens bijzonder fraai. Het formaat is groter dan van andere heruitgaven, waardoor de tekeningen werkelijk prachtig uitkomen. De rug toont goed in de boekenkast. Het dossiergedeelte van deze uitgave is bescheiden. Mooie illustraties, maar de tekst voegt niet heel veel toe. Eerlijk gezegd vind ik dat niet zo erg. Zo komt de nadruk voluit bij de verhalen te liggen en die blijven het lezen, het herlezen en het herherlezen meer dan waard.

Titel: Comanche. Het brandmerk van Dobbs
Tekst: Greg
Tekeningen: Hermann
Uitgever Sherpa
Haarlem, 2016
Hardcover, linnen rug, groot formaat, 176 blz. € 65,-

Aanvankelijk had ik in bovenstaand stuk vijf (5!) keer de naam Comanche foutief gespeld, namelijk als Commanche. Waarschijnlijk schrijf ik dat mijn hele leven al verkeerd, zoals ik ook jarenlang het kruid tijm als thijm heb gespeld. Het bracht de uitgever tot de onderstaande illustratie: