Verstrikt
Podcasts worden gemaakt door individuën, maar ook door kranten, tijdschriften en omroepen. Een podcast van een regionale krant (Dagblad van het Noorden) werd al eerder besproken: De kofferbakmoord. En vorige week besprak ik van Omroep Brabant Ik sla mijn vrouw (na het klikken even naar beneden scrollen).
Ook Omroep Gelderland heeft podcasts. Maarten Dallinga maakte al eerder het mooie Anoniem intiem, over homo-ontmoetingsplaatsen, en van dezelfde omroep is Zo leven jij en ik in 2040, een podcast over nieuwe technologische ontwikkelingen, die niet alleen wat zegt over een mogelijke toekomst, maar ook over nu.
Zelfdoding
Dezelfde Maarten Dallinga heeft de podcast Verstrikt gemaakt, waarvan ik nu drie afleveringen heb beluisterd. Het is een podcast over zelfdoding. Hij interviewt nabestaanden, maar hij doet meer. Een van de aanleidingen is een periode in zijn leven (2012), waarin hijzelf worstelde met het leven en nadacht over de dood.In de eerste aflevering vertelt hij dat aan zijn ouders en voor hen is dat wel even schrikken. Het typeert de nietsontziendheid van Dallinga. Hij wil ook zichzelf niet ontzien en dat betekent dat hij de afstand tot zijn onderwerp en dus tot zijn gesprekspartners zo klein mogelijk houdt.
Die gesprekspartners, bijvoorbeeld de nabestaanden worden daardoor ook uitgenodigd om zich te tonen en dat doen ze dan ook. Hun relaas is aangrijpend. En dat komt ook weer aan bij de interviewer, die na een gesprek soms even tijd nodig heeft om zich te herpakken.
Voorkomen
Niet alleen wil Dallinga laten zien wat er gebeurt bij de omgeving van iemand die door zelfdoding om het leven is gekomen, maar hij wil ook weten hoe je suïcide zou kunnen voorkomen. Hij praat bijvoorbeeld met iemand die een toneelvoorstelling voor jongeren heeft gemaakt, Game over, en hij gaat erheen als die voorstelling wordt gespeeld op een middelbare school.Het slechtste wat je kunt doen, is er niet over praten, wordt in de podcast gezegd. Dat geldt dus voor de omgeving. Er is schroom om bij mensen die worstelen met problemen door te vragen. Dat blijkt ook bij een workshop waarin dat doorvragen geoefend wordt.
Dallinga heeft zichzelf met deze podcast een zware taak opgelegd, maar het resultaat is een indrukwekkende podcast. In totaal worden het vijf afleveringen, waarvan ik alleen maar hoop dat veel mensen ernaar gaan luisteren. Als ik dit schrijf, zijn er drie afleveringen beschikbaar. Hieronder voeg ik linkjes toe naar de site van Omroep Gelderland, waar nog wat meer informatie is te vinden. Verder vind je de podcast weer op de bekende plaatsen te vinden, maar bijvoorbeeld ook hier.
Aflevering 1 Hoe is het om suïcidaal te zijn?
Aflevering 2 Hoe is het als een naaste suïcidaal is? Hoe is het om een dierbare aan zelfdoding te verliezen?
Aflevering 3 Wat kun je doen om zelfdoding te voorkomen?
Een nijlpaard kon lachen
Veel mensen keken vroeger naar Waku Waku, een televisieprogramma met dierenfilmpjes, bedoeld als amusement, maar ook om kennis van dieren bij te brengen. Dat programma komt weer in ieders herinnering bij de podcast Een nijlpaard kon lachen, van Michiel Eijsbouts.Ik herinner me dat het in de jaren negentig op de maandagavond te zien was. Op het moment dat ik vertrok naar mijn schaakclub, zat mijn toenmalige vrouw het met de kinderen te bekijken. In de podcast wordt overigens verteld dat het programma op vrijdag werd vertoond. Maar misschien was dat later.
De oom van Michiel Eijsbouts, oom Wim, was setdresser bij Waku Waku. Nadat het programma ineens stopte, ging het niet goed met oom Wim. Michiel Eijsbouts probeert erachter te komen wie die oom Wim nu eigenlijk was en hoe het met hem gegaan is na het stoppen van het programma.
Satirisch
Zo'n zoektocht naar een oom kan interessant zijn, maar Eijsbouts vond dat hij een 'satirische' podcast moest maken. Zo noemde hij het tenminste in een interview bij het radioprogramma Kunststof.In de eerste aflevering heeft dat tot gevolg dat er, vooral in het begin, overdreven veel vormgeving aan de tekst is toegevoegd. Verder zijn veel gesprekken gespeeld en dat is nogal duidelijk. Ze worden er niet interessanter door. Het verhaal is bovendien niet consistent. De 'vader' van de presentator zegt eerst dat tante Cor (de weduwe van oom Wim) niet meer helemaal compos mentis is, maar later in de aflevering blijkt daar niet zo veel van.
Doordat veel gesprekken (of misschien wel alle) gespeeld zijn, vraag je je wel af in hoeverre je het hele verhaal serieus kunt nemen. Heeft er wel zo'n oom Wim bestaan? Als die oom niet bestaan heeft, is de podcast alleen amusement en dat is me te weinig.
Zo grappig is de podcast niet. Mensen die overdreven hun best doen om Brabants te praten, bekende Nederlands die (zelfs postuum) zogenaamd iets zeggen over het programma, terwijl wel duidelijk is dat die uitspraken over iets heel anders gingen - het houdt vooral het verhaal op. De lolligheid is niet aan mij besteed. Als ik satire wil horen, luister ik wel naar Radio Bergeijk. Volop satire en nog leuk ook.
Hybride
Voor mijn gevoel heeft Eijsbouts geen keuze gemaakt. Aan de ene kant een persoonlijk speurtocht en aan de andere kant de ironie. Door het hybride karakter van de podcast komt geen van beide kanten goed uit de verf. De twee kanten van de podcast versterken elkaar niet, maar doen elkaar afbreuk. De podcast wordt er minder grappig en minder informatief door. Als genre is de podcast wellicht een experiment en als zodanig te waarderen. Gelukt vind ik het experiment niet.Er zijn intussen twee afleveringen te beluisteren. Je vindt ze hier.
Annet
Op de site heet de podcast van Bas Keijzer Podcast Annet, wat een beetje een vreemde naam is. Zoiets als Film Turks Fruit of Roman Bezonken rood. Ik ga er daarom maar van uit dat de naam gewoon Annet is. Op diezelfde webpagina lees ik: 'Annet is allemachtig 88,' maar aan het begin van de podcast is ze 87. Dat klinkt natuurlijk net wat minder lekker.
Bas wil vrijwilligerswerk gaan verrichten, om iets zinvols in zijn leven te doen. Hij zal een eenzame vrouw, Annet, gaan bezoeken. In korte afleveringen, van niet meer dan vijf minuten, leest Bas een tekst voor die hij geschreven heeft over zijn wederwaardigheden.
Af en toe is er een geluidje in de tekst gemonteerd: een telefoon die overgaat, iemand die een trap op loopt, het inschenken van koffie. Er is dan een knipje in de tekst gemaakt, waar het geluid in geplaatst is. Daardoor willen de schaarse geluiden maar geen geheel worden met de voorgelezen tekst.
Nu is een tekst voorlezen ook niet meteen het spannendste wat je kunt doen bij een podcast. Waarom is Annet niet te horen in deze podcast? Waarom alleen maar een verslag achteraf.
Het verhaal an sich is ook niet zo boeiend. Door het afstandelijke van het voorlezen komt Annet (na vijf afleveringen althans) niet dichterbij en we komen ook niet te weten of ze eenzaam is en wat eenzaamheid met iemand doet. Alleen dat Bas een brave man is die heus wel goede dingen doet in zijn leven. Maar ook dat is verder niet zo heel erg boeiend. Voor mij, tenminste.
Ik heb het idee dat Keijzer een verslagje geschreven heeft van zijn vrijwilligerswerk, dat opgelezen heeft en het in stukjes heeft geknipt. Hier en daar een geluidje ertussen en het is weer klaar. De mogelijkheden van podcast zijn nauwelijks benut.
De korte afleveringen zijn wel snel beluisterd, maar ik vraag me af of mensen het volhouden om de hele serie te gaan volgen.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten