Kees de jongen

Dick Matena is een van de bekendste striptekenaars. Ook mensen die gewoonlijk geen strips lezen hebben zijn verstrippingen van literaire werken gelezen: De avonden, Kort Amerikaans, Het dwaallicht. Nu heeft hij ook het bekendste boek van Theo Thijssen, Kees de jongen, als strip uitgebracht.

De werkwijze was in alle gevallen hetzelfde: Matena handhaafde de complete tekst van het oorspronkelijke boek. Je zou dus kunnen zeggen dat hij het 'alleen maar' het boek illustreert. Dat kan een bezwaar zijn: moet een striptekenaar immers niet ook de plaatjes het verhaal laten vertellen. Wat de tekeningen vertellen, zou de tekst niet nog eens hoeven te herhalen.

Bij Matena vermoed ik vooral een respect voor de tekst. Hij houdt van de literaire boeken die hij onder handen neemt en hij wil daar niet af doen, alleen er wat aan toevoegen. Hoe is dat gelukt bij Kees de jongen?

Hoewel ik Kees de jongen natuurlijk al gelezen had, heb ik het met plezier herlezen. Matena roept een voorbije wereld op, met kleding, interieur en gebruiken die we nu niet meer kennen. Tegelijkertijd laat hij ons een jongen zien, met wie we ons verbonden kunnen voelen. Je kunt je afvragen of we daarvoor Matena of Thijssen dankbaar moeten zijn, maar ik vermoed dat Matena door zijn tekeningen het ons wel heel makkelijk maakt om in de wereld van Kees te duiken.

In tegenstelling tot bijvoorbeeld bij Kort Amerikaans gebruikt Matena bij Kees de jongen geen kleur en ook werkt hij niet met verdunde inkt. Hij werkt strikt in zwart en wit, waarbij hij grijzen oproept door arceringen. Vooral de gezichten tekent hij realistisch, de kapsels schematiseert hij nog wel eens.

Op het achterplat zegt Matena dat dit boek het beste is wat hij ooit gemaakt heeft. Misschien is dat zo. In ieder geval ben ik er enthousiast over. Veel meer dan bijvoorbeeld over de stripversie van De komiek  van Freek de Jonge. Dat lag toen overigens minder aan de tekeningen van Matena dan aan de teksten van Freek de Jonge, die de tand des tijds lang niet allemaal doorstaan hebben en die het zonder het stemgeluid van de cabartier ook een stuk minder doen.

Kees de jongen lijkt me voor een breed publiek: lezers van literatuur, lezers van strips, maar ook mensen die geïnteresseerd zijn in geschiedenis. Wie nooit een boek leest, zou toch eens deze ontroerende strip moeten proberen.