Net toen ik mij afvroeg of Marion Bloem nog wel eens wat schreef, zag ik in een aankondiging dat er een reisboek van haar uitkomt en dat het haar tweede is. Over Java of Sumatra, geloof ik. Ze schrijft dus nog.
Eerlijk gezegd heb ik de carrière van Bloem het laatste decennium niet zo gevolgd, hoewel ik haar werk wel sympathiek vind. Met haar debuut, Geen gewoon Indisch meisje (1983), werd ze in één klap beroemd. Ik vond het een heel aardig boek, waarin de hoofdpersoon opgesplitst werd in twee personages: de Indische kant en de Nederlandse kant.
Ik kan het mis hebben, maar volgens mij hebben al Bloems boeken van daarna mindere verkoopcijfers dan het boek uit 1983. Dat is jammer, want ze heeft een aantal goede boeken geschreven. Haar tweede roman, Lange reizen, korte liefdes (1986) was een misser. Ik heb het indertijd gerecenseerd voor een klein, Vlaams tijdschrift, 't Kofschip.
Het boek dat daarna verscheen, Rio (1988), was beter, maar haar beste boek moest Marion Bloem toen nog schrijven: Vaders van betekenis (1990). Na dit vaderboek schreef ze ook nog een goed moederboek: De leugen van de kaketoe (1993). Zo rond die tijd ben ik naar een literaire avond geweest, waar voornamelijk vrouwen aanwezig waren, van leesclubleeftijd. Het was een onderhoudende avond. Het stapeltje boeken dat ik bij me had, werd door Bloem gesigneerd. Ze had een handtekening die de ruimte nam.
Hoewel ik het werk van Bloem met plezier las, kwam er daarna niet veel meer van het lezen ervan. Ik heb Vliegers onder het matras (1990) nog gelezen en dat was het dan. Twee jaar geleden werd haar boek Een meisje van honderd hier en daar nog besproken, maar ook dat boek heb ik overgeslagen. Eigenlijk heb ik haar latere werk zonder aanleiding veronachtzaamd.
Ergens zag ik goedkoop Vervlochten grenzen (2009) liggen en dat heb ik toen maar gekocht. En gelezen dus. Marion Bloem schrijft weer over Nederlands-Indië en dat geeft niets, want daar is ze goed in. Maar ook het moderne Indonesië komt in het boek voor.
De belangrijkste persoon is Senne, een meisje van bijna achttien. Haar volgen we het meest in het boek. Maar de meeste indruk maakt haar opa Portier, oud-lid van het KNIL. Opa heeft zijn geschiedenis, die in het boek 'fictie' heet, opgeschreven. Het geeft een prachtig beeld van iemand die oog had voor de belangen van beide kanten, die weigerde om iemand slecht te behandelen, alleen maar omdat hij aan de andere kant stond.
Bloem schetst ook een mooi portret van het echtpaar Portier: de dominante oma is soms radeloos in de laatste tijd van opa's leven. Hij moet verzorgd en verschoond worden. Hoezeer de twee echtelieden soms tegenover elkaar hebben gestaan, je merkt hun verbondenheid.
Het is maar één verhaallijn in het boek. Er speelt ook nog iets rondom de dood van de vader van Senne. Stierf hij op het moment dat hij zijn vrouw aan het bedriegen was? Bloem kiest ervoor om de verhalen door verschillende stemmen te laten vertellen. Je merkt hoe de verschillende levens door de verschillende generaties heen met elkaar vervlochten zijn. Zowel de personages als de vertellers pendelen tussen Nederland en Indonesië.
Dat zit allemaal wel goed in elkaar, geloof ik, al deed niet alles mij evenveel. Mij zal voornamelijk het verhaal van de grootvader bijblijven, die niet gekozen heeft voor de loop die de geschiedenis heeft genomen. Zelfs voor zijn vertrek naar Nederland koos hij niet zelf: vooral zijn vrouw wilde het. Desondanks probeert hij er het beste van te maken.
Ik zou Marion Bloem wel een prominentere plaats in onze literatuur gunnen, maar soms lopen zaken nu eenmaal anders. Ik heb hetzelfde gevoel als ik de boeken van Fleur Bourgonje lees. Ook zij debuteerde met een boek dat uitstekend werd ontvangen. Ze heeft intussen een mooi oeuvre bij elkaar geschreven en dat zou bredere aandacht verdienen.
Bloem zal wel prima reisboeken kunnen schrijven, maar ik wil ook nog wel eens een goede roman van haar lezen. Hopelijk blijft ze ook die schrijven. Ik denk dat ik Een meisje van honderd maar eens ga kopen.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten