dinsdag 9 december 2025

Outs & Ins (Joost Swarte)


Van Joost Swarte kan er niet genoeg uitkomen. Ik heb nog nooit een slechte tekening van hem gezien en zijn werk is zo veelzijdig, dat je het van verschillende kanten kunt bekijken en steeds weer verrassende aspecten kunt ontdekken. 

Bij uitgeverij Scatch kwam Outs & Ins uit, een mooi boek dat de bemoeienis van Swarte met architectuur en vormgeving belicht. Swarte heeft verschillende ontwerpen op zijn naam staan (waarvan de Toneelschuur in Haarlem een van de bekendste is), maar ook in zijn tekeningen is er veel architectuur terug te vinden. 

Een verhaal vertellen

In het boek is een mooie inleiding opgenomen van Mélanie van der Hoorn, 'Een tekenaar als architect'. Ze legt uit wat het 'detailloos ontwerpen' van Swarte inhoudt en waarom het belangrijk is om een tekenaar als Swarte te betrekken bij ontwerpen. Een tekenaar kan namelijk veel beter dan een architect een verhaal vertellen en laten zien hoe mensen een gebouw gebruiken. Daarbij mogen de mensen ook weer niet afleiden van het ontwerp. 

De 'fotorealistische realisaties' die architecten afleveren blijken verre van realistisch. Een tekenaar brengt de werkelijkheid wel in zijn tekeningen. 

Natuurlijk zijn er veel tekeningen van Swarte te vinden, vaak op groot formaat, waarbij de tekeningen zeer gebaat zijn. Ze laten zich zowel op het eerste gezicht goed bekijken als bij een tweede blik, waarbij je naar de details kijkt. 

Ontwerpen

In het tweede deel, 'Outs & Ins Revue' zien we foto's van ontwerpen, ook van meubels, met toelichting van Swarte. Hij vertelt het verhaal van de ontwerpen, waarvan sommige nooit gerealiseerd zijn. Hij deelt ook de tekeningen, zodat je kunt zien voor welke details hij oog heeft gehad en hoe je van tekening naar realisatie komt. 

Ik moet bekennen dat ik niet meer oog voor architectuur heb dan de gemiddelde Nederlander en dat het ontwerpen van meubels ook al niet mijn warmste belangstelling heeft. Mijn vriendin (die dat wel heeft) heeft daar wel eens haar verwondering over uitgesproken. Maar het boek Outs & Ins heeft mij wel helemaal meegenomen. 

Licht

Niet alleen heb ik het boek helemaal gelezen, maar ik heb er ook nog vaak in zitten bladeren om de tekeningen goed te bekijken en dat heb ik niet gedaan uit plichtsgevoel, maar geheel voor mijn eigen lol. En ik heb me natuurlijk weer verbaasd over de ontwerpen van Swarte, die altijd helder zijn en iets lichts hebben, waardoor je je even opgetild voelt. Daarbij kan hij ook nog toegankelijk schrijven. 

Natuurlijk is Outs & Ins een boek voor mensen belangstelling voor architectuur en vormgeving, maar niet alleen voor hen. Als ik er zo van kan genieten, moet een breed publiek dat ook kunnen. Outs & Ins zal zijn weg naar het publiek wel vinden. 

Joost Swarte, Outs & Ins. Uitg. Scratch. 2005, 112 blz. € 30,- (hardcover). Luxe editie (100 genummerde exemplaren, gesigneerde prent, alternatief omslag) € 125,-

Eerder schreef ik over:
Mene Tekel (Nescio)






2 opmerkingen:

  1. Hoi Teunis, ik ken het werk van Joost Swarte niet zo goed, maar ook ik vind hem een geweldige tekenaar. Groetjes, Erik

    BeantwoordenVerwijderen