De oase (Simon Hureau)

'Kleine geboorte van een biodiverse tuin' is de ondertitel van De oase, een getekend en geschreven verslag door Simon Hureau van hoe hij van een stuk grond een tuin maakte naar eigen inzichten. Hoe een geboorte 'klein' kan zijn is mij niet helemaal duidelijk, maar misschien bedoelt hij dat dit verslag maar een beknopte weergave is van wat hij en zijn gezin met de tuin gedaan hebben. 

In de inleiding zien we het hoofdpersonage, dat zo ongeveer lijkt samen te vallen met de auteur. Hij hoort op de radio dat er diersoorten uitsterven en dat de biodiversiteit afneemt. Daarna koopt hij een huis met een tuin in een klein stadje. De tuin ziet er 'troosteloos' uit. In ieder geval niet zoals Simon zich de ideale tuin voorsrelt. 

Al op pagina negen krijgen we een plattegrond van de tuin zoals die is op het moment dat het gezin het huis betrekt. Op plattegronden verderop in het boek kunnen we de ontwikkeling volgen. De laatste toont de situatie na tien jaar. Het stuk grond is dan trouwens aanmerkelijk groter.

Details

De oase is een verslag van de tuinwerkzaamheden. Het gezin Hureau (ik stel voor het gemak personage en auteur maar gelijk) willen een tuin die de biodiversiteit bevordert. Eerst moet er dan van alles gerooid worden, daarna kan er het een en ander geplant worden en dan vergt het ook nog allemaal onderhoud. We krijgen een nauwkeurig verslag, waarin Hureau veel oog toont voor details. De beestjes en plantjes zijn met precisie getekend, zodat ze zo opgenomen hadden kunnen worden in een handboek over flora en fauna. 

Hureau neemt zijn taak als hovenier zeer serieus, maar hij kan zichzelf ook met enige luchtigheid bezien. Hij toont bijvoorbeeld hoe niet alles meteen lukt: het blijft zoeken en proberen. Omdat het project een groot aantal jaren beslaat, zijn we ook getuige van dat voortgaan van de tijd: het gezin breidt zich uit en we zien de kinderen groter worden. Dat wordt verder niet uitgelegd. Het lijkt wel alsof de tuin het hoofdpersonage is en de mensen het decor vormen. 

Aandacht

Tuinieren heeft niet bepaald mijn belangstelling, maar ik heb De oase wel met plezier gelezen. De informatieve kant van het boek spreekt me aan. Door de aandacht waarmee de details getekend zijn, merk je de liefde van Hureau voor het onderwerp. En omdat je meeleeft met de hoofdpersoon, raak je ook zelf betrokken. 

Omdat de nadruk zo ligt op de tuinwerkzaamheden, vraag je je wel af of Hureau daarnaast niets anders te doen heeft: het lijkt alsof hij al zijn tijd kan besteden aan zijn tuin. Daar moet ook heel wat werk verzet worden. Je kunt de natuur immers niet ongebreideld zijn gang laten gaan. Dat wordt bijvoorbeeld al duidelijk wanneer de katten, die ook maar hun instinct volgen, steeds weer slachtoffers maken. 

Evenwicht

Het beheren van een tuin blijft een zoektocht naar het evenwicht tussen ingrijpen en laten gebeuren. Aan het eind van het boek toont Hureau mensen die heel andere ideeën hebben over de manier waarop je met een tuin moet omgaan: van het meten van de ph-waarde van de grond tot het verdelen van de moestuin in stroken en van een pleidooi voor permacultuur tot dat voor agrobosbouw. Door die opvattingen licht belachelijk te maken, relativeert hij ook zichzelf: ook hij is maar een knutselaar met ideeën. 

Dat maakt het boek sympathiek: je leeft mee met de goedwillende amateur. Tegelijkertijd is deze tuinier er wel van overtuigd dat hij het goede nastreeft. Dat hij zo deugt, gaf mij toch wel af en toe kriebels. Ik had het idee dat ik wel de hele tijd moest applaudisseren of op zijn minst instemmend moest knikken. Dat was niet een positie waarin ik me gemakkelijk voelde. 

Maar als ik dan weer terugblader en zie hoe Hureau zo'n beetje alle aspecten van het tuinieren en van de natuur aan bod laat komen en hoe mooi hij plantjes en insecten tekent, ben ik bereid hem heel veel te vergeven. 

Titel: De oase. Kleine geboorte van de biodiverse tuin

Tekst en tekeningen: Simon Hureau

Uitgever: Soul Food Comics

Vertaling: Martine Woudt

Arnhem 2021, 116 blz. € 24,95; hardcover