Omdat ik binnenkort over de laatste cd van Ellen ten Damme wat moet schrijven, zocht ik wat filmpjes op waarop ze aan het zingen is. Een daarvan was een opname van een optreden bij Omroep Brabant, waarop Ten Damme ´Ik moet nog zoveel leren´ zingt:
Mooi lied, tekst van Ilja Leonard Pfeijffer. Wel deed het me meteen aan een ander lied denken, gezongen door een andere grande dame van het Nederlandse lied, Adèle Bloemendaal. Als ik mij goed herinner, hoorde ik dat lied voor het eerst op het cassettebandje (ja, ja, van die generatie ben ik) Adèles keus. Het is 'Jaloezie', tekst van Frans Mulder. Op het filmpje lopen beeld en geluid helaas niet synchroon.
Bij beide liedjes gaat het erover dat de ik-figuur moet leren dingen te verdragen en te accepteren in een relatie. Misschien had Pfeijffer ooit de tekst van Mulder gehoord en heeft dat onbewust meegespeeld toen hij zijn liedtekst schreef; misschien ook is de overeenkomst toevallig.
Van plagiaat lijkt me geen sprake. Het refrein van Pfeijffer gaat bijvoorbeeld een heel andere kant op dan dat van Mulder. 'Er wordt wanhopig bier besteld; geen mens is blij', schrijft Pfeijffer. Er is weinig troost en weinig uitzicht. De ik zegt wel dat hij/zij het een en ander moet leren, met de suggestie dat daarna de dingen beter worden. Maar het is misschien gemakkelijker om jezelf daarvan te overtuigen dan de luisteraar.
Bij Mulder zegt de ik tegen zichzelf dat hij/zij nog veel moet leren, bij Pfeijffer komt die gedachte van de ander: 'Je hebt gelijk: ik moet nog zoveel leren'. Van de ander wordt ook gezegd dat hij de ik 'beschouwt / als iets dat jij ook morgen nog kunt grijpen.'
Pfeijffers tekst gaat over gemis, Mulder schrijft over jaloezie. De houding van de geliefde wordt bij Mulder ook als positief beschreven: 'Ik kan erover praten, ik kan het bij je kwijt'. Er zijn goede dingen, maar er is ook angst, waardoor de ik het moeilijk vindt om de ander vrij te laten.
In beide teksten zit veel moois. Bij Pfeijffer vond ik de onvolledige zin 'en iedereen komt door de deur, behalve...' goed gevonden. Jammer dat er aan het eind van het lied toch 'jij' ingevuld wordt. Een lied met zoveel onvervuldheid, moet niet aan het slot een makkelijke invulling krijgen, lijkt me.
De laatste keer dat ik Adèle Bloemendaal het lied 'Jaloezie' hoorde zingen, was in een programma van Paul de Leeuw. Hij had haar gevraagd te zingen, maar ze zei dat ze dat niet meer kon. Toen De Leeuw 'Jaloezie' ging zingen, kon ze het lied blijkbaar toch niet weerstaan. En voorzichtig zong ze mee. Dat kon ze nog steeds.
'
Geen opmerkingen:
Een reactie posten