Doden

Wie naar het journaal kijkt, krijgt een scheef beeld van de werkelijkheid. Nieuws is immers datgene wat afwijkt van het gebruikelijke. Er zijn miljoenen mensen die dagelijks naar hun werk gaan, daar de taken uitvoeren die hun toebedacht zijn, door het verkeer weer naar huis gaan, hun maaltijd bereiden en dan ’s avonds gaan sporten of tv-kijken. Dat zal het journaal niet halen.

Over het algemeen zijn het nare of verdrietige zaken die op het journaal getoond worden: een bomaanslag in Brussel; vluchtelingen die naar het westen willen, maar daar niet toegelaten worden; een aardbeving in het noorden van het land; een voetbalclub die failliet gaat.

Dat wil dus zeggen dat het over het algemeen goed gaat. Alleen de uitzonderingen worden immers getoond. Op de meeste dagen zijn er geen terroristische aanslagen, storten er geen vliegtuigen neer, zijn er geen demonstraties, ontsporen er geen treinen. Dat is zo gewoon dat we er niet bij stilstaan.

Het zou dus logisch zijn als het nieuws nauwelijks invloed had op onze stemming. Nou ja, we zouden er gerustgesteld door moeten zijn: alles gaat nog goed. Toch zijn er mensen die onrustig worden van het nieuws. Na de aanslagen in Brussel blijken veel mensen bang te zijn voor terroristische acties in Nederland. Enkele van die mensen waren in ieder geval op het journaal te zien.

Er zullen best ook aanslagen in Nederland komen en daar zullen ook wel doden bij vallen, maar de kans dat wij daarbij betrokken zijn, is bijzonder klein. Op de dag dat er in België meer dan dertig doden vielen door terroristisch geweld, stierven er meer dan drie keer zoveel mensen in Nederland door kanker.

Maar dat is gewoon en dat komt dus niet in het nieuws. Dagelijks begeven zich tienduizenden mensen in het verkeer. De kans dat ze daarbij verongelukken is niet zo groot, maar omdat er zoveel mensen op de weg zitten, vallen er bij elkaar nog aardig wat slachtoffers.

Ik neem even de cijfers van 2014 erbij. In dat jaar kwamen 570 mensen om in het verkeer. Dat zijn er 47,5 per maand. Dat is een veel kleiner aantal dan bijvoorbeeld in het jaar 2000 toen er meer dan twee keer zoveel mensen omkwamen (bijna 97 per maand). Toch zijn mensen niet bang om deel te nemen aan het verkeer.

Dat mensen oud en ziek worden, daar zijn we ook aan gewend. In 2014 stierven er 43.000 mensen aan kanker, 38.000 aan hart- en vaatziekten, 12.500 aan dementie, 5300 aan een hartinfarct.

Natuurlijk is elk slachtoffer van een zelfmoordterrorist er eentje te veel en het verdriet van de nabestaanden wil ik al helemaal niet bagatelliseren. Maar als je alleen naar de getallen kijkt, gaat het om een beperkt aantal slachtoffers. Toch wordt er heel wat geld uitgegeven aan het voorkomen van terroristische aanslagen.

In 2014 stierven maar liefst 1835 mensen aan zelfdoding. Dat zijn er meer dan 150 per maand. Is het niet logischer om meer geld uit te geven aan de gezondheidszorg, waaronder ook de geestelijke gezondheidszorg? De kans dat we daarmee mensenlevens kunnen redden is veel groter.

Het zou goed zijn als de politiek zich niet liet beïnvloeden door incidenten: die ene tbs’er die een moord pleegt tijdens het weekendverlof, die terroristische aanslag, dat vliegtuig dat neerstortte. Waarom zou je je beleid laten bepalen door de uitzondering en niet door de regel?

En wij zouden onze stemming niet moeten laten bepalen door het journaal, maar door onze eigen waarneming. Er is veel om bang van te worden op tv en in de krant. Maar kijk eens om je heen. Kijk eens naar de mensen in je omgeving. Er is veel om blij over te zijn, veel om van te houden. Dat is onze wereld. Laten we die koesteren.

(foto: Edwin Nieuwstraten)