Oorlogsboeken hadden in mijn jeugd vaak een heldere verdeling in goeden en slechten. De Nederlanders waren de helden, zeker de mensen van het verzet, en de Duitsers waren de slechten. Er waren natuurlijk perforaties in die grens tussen goed en kwaad. Hier en daar liep er een goede Duitser rond en er waren ook altijd Nederlanders die het hart niet op de goede plaats hadden zitten; die heulden met de vijand.
Bij het lezen kon je je gemakkelijk identificeren met de goeden, want je was zelf vanzelfsprekend ook goed. Eigenlijk was je ook een held, die alleen nog niet de kans had gehad heldendaden te verrichten.
Intussen ben ik heel wat jaren ouder en ik ben evenmin van de goedheid van de mens als van de slechtheid van diezelfde mens overtuigd. We klunzen ons door het leven, we maken keuzes die soms goed en soms verkeerd uitpakken, we wedden op paarden die winnen of die onderweg struikelen. We doen maar wat en hopen er het beste van.
Verzetsgroep
In de serie Haas van Rob van Bavel (scenario) en Fred de Heij (tekeningen) staat een verzetsgroep centraal. Dat zouden vroeger dus de helden zijn geweest. Maar ja, de groep bestaat uit mensen met een gecompliceerd karakter. Ze hebben zeker hun fouten en het is niet altijd gemakkelijk om met ze mee te leven. Soms zijn ze wreed en als je met ze meeleeft, word je dus geconfronteerd met de wreedheid in jezelf. Dat maakt het lezen soms wat knarsend, maar ook spannend. En verwarrend. De wereld blijkt niet eenvoudig gestructureerd, maar eerder chaotisch te zijn en met die chaos moet je dealen.
Daar hou ik wel van en ik heb de verhalen over Haas altijd met plezier gelezen. Intussen is het zevende album verschenen: Ontspoord. De titel slaat op een daad die de verzetsgroep heeft gepland: een trein laten stoppen op een zijspoor . Maar het plannetje ontspoort als er een andere verzetsgroep is, die net andere plannen heeft. En in die strijd ontsporen wellicht ook de verschillende verzetsstrijders.
De groep Haas zit verder nog met een onzekerheid. Een van de leden is opgepakt en is verhoord. Hoe zeker kun je ervan zijn dat die persoon geen cruciale informatie heeft doorgegeven? En in hoeverre kun je zo iemand nog vertrouwen?
Spannend, geloofwaardig
Van Bavel weet het verhaal altijd spannend te houden en de karakters zijn geloofwaardig. Ook in dit album. En omdat het een realistisch verhaal is, weet je dat je niet bij voorbaat zeker kunt zijn van een goede afloop. De strijd om de trein is explosief en vol geweld. Als dat voorbij is, krijgt het verhaal nog een staartje, waar je toch wel even stil van wordt. Goed verteld, weer een mooi verhaal aan de woelige geschiedenis van verzetsgroep Haas toegevoegd.
De tekeningen van Fred de Heij passen, net als in de vorige albums, goed bij het verhaal. Hij zit altijd aan de realistische kant, waarbij de expressie op de gezichten wel heel nadrukkelijk is. Het duistere van het verhaal is De Heij wel toevertrouwd en dat tekent hij dan ook zonder terughoudendheid. Dat is niet altijd subtiel, je wordt direct geconfronteerd met de rottigheid die de oorlog met zich meebrengt.
Omdat veel zich in de avonduren afspeelt, is de inkleuring vrij donker gehouden. Dat benadrukt de duistere kant van het verhaal. Er gebeurt van alles wat het daglicht niet zou kunnen verdragen.
Niet iedereen zal van dit soort rauwe verhalen houden, maar wie zichzelf niet wil ontzien en het leesavontuur aangaat, vindt in Ontspoord veel goeds. Een vuistslag in je gezicht, waar je toch van kunt genieten.
Het is dat geen oorlogverhalen meer wil lezen anders zou dit me zeker aanspreken. Jouw "We doen maar wat en hopen er het beste van.", spreekt mij ook heel erg aan. :-)
BeantwoordenVerwijderen