Op vrijdag 2 januari 2015 postte ik een lijst van de tien beste boeken van dat jaar die ik niet gelezen had. Bovenaan zette ik Godin, held van Gustaaf Peek. Blijkbaar had ik hoge verwachtingen van het boek. Van de overige negen boeken las ik er intussen vijf, waaronder de nummers 2, 3 en 4 (Kees 't Hart, Adriaan van Dis, Esther Gerritsen). Ze kwamen alle drie terug in de eindejaarslijst van 2015. Maar het boek van Peek las ik niet.
Jaren later kon ik het als afgeschreven bilbiotheekboek gratis meenemen en dat deed ik, maar ik vermoed dat het zeker nog een jaar aan het verstoffen is geweest voor ik het las. Maar nu ben ik eraan toegekomen.
De wereld een dansfeest
Godin, held gaat over Marius en Tessa, een stelletje dat voor elkaar gemaakt lijkt, maar dat nooit gaat trouwen of samenwonen. Het deed me denken aan De wereld een dansfeest (1938) van Arthur van Schendel: een jongen en een meisje (later een man en een vrouw), die geweldig kunnen dansen, maar niet samen een koppel vormen: ze hebben een verschillend ritme.
We krijgen in de loop van de roman van Peek zicht op hoe de levens van Tessa en Marius elkaar raken, van het einde van het leven tot hun eerste ontmoeting; het verhaal wordt achterstevoren verteld, van hoofdstuk 50 tot en met hoofdstuk 0.
Dat is een lastige techniek. Er is geen plot, want dat zou betekend hebben dat hun leven met de plot begint. Maar er zijn wel zaken die je met terugwerkende kracht pas snapt. Dat zijn de kleine spanningsboogjes die je terugvoeren in de tijd.
Tessa en Marius zijn allebei schrijvers: Tessa van romans, Marius van columns. Daar is hij overigens erg succesvol mee en hij wordt ook in het buitenland uitgenodigd. Tessa en Marius gaan relaties aan, maar niet met elkaar. Ze blijven elkaar wel zien, want ze kunnen niet de hele tijd zonder elkaar.
Hotelkamers
Ze komen vaak bij elkaar in hotelkamers en hun samenzijn is dan heel lichamelijk, wat wordt benadrukt door de uitgebreide beschrijvingen. Seksscènes zijn lastig te schrijven. Al gauw worden ze saai of banaal. Verschillende keren scheert Peek ook langs de rand van de afgrond en af en toe geloof ik hem niet. Denkt iemand werkelijk het woord 'vulva' bij het aanschouwen van het vrouwelijk geslachtsdeel? Het lijkt me sterk.
Ik was bang dat deze scènes op den duur zouden vervelen, maar dat viel mee. De dialogen vond ik niet altijd boeiend, maar wellicht heeft ook dat een functie. Het gaat er niet om dat ze spits op elkaar reageren, maar soms zijn het ook de gewone dingetjes die hun omgang kenmerken.
Buiten elkaar lijken de personages niet te bestaan. Ze worden alleen gedefinieerd in hun symbiotische relatie tot elkaar. Meer buitenwereld had ongetwijfeld meer lucht gegeven aan het boek, maar doordat die buitenwereld zoveel mogelijk afwezig is, onderga je meer het obsessionele van de band die Tessa en Marius hebben.
Die obsessieve gerichtheid op elkaar, tot uiting komend in hun vrijpartijen, dat is wat me bijblijft na deze roman. Twee mensen die nooit lang met elkaar zijn, maar eigenlijk ook nooit zonder elkaar.
Eigenlijk dacht ik dat Godin, held een debuut was, maar het blijkt de vijfde roman van Peek te zijn. Daarna heeft hij geen romans meer geschreven. Wel schreef hij nog een filmscenario en een pamflet, een pleidooi voor het communisme.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten