Op dinsdag 14 januari 2014 overleed Auke Jelsma. Het ontging mij toen, aangezien het niet vermeld werd op de sites die ik pleeg bij te houden. Jelsma zal wel vooral herdacht zijn als kerkhistoricus, want ik begrijp dat hij op dat gebied zijn sporen heeft verdiend. Ik ken alleen zijn literaire werk.
In 1985 publiceerde Jelsma Ballingen, dat bestond uit drie novellen. Het verscheen in een reeks met literair proza die uitgeverij Kok toen juist gestart was. Andere deeltjes uit die tijd waren Mijn naam is Frederik van Koos Geerds en De klokkepaardjes van Hans Werkman. Die twee kende ik al wel, Jelsma was voor mij nieuw. Toch had hij toen al tien titels op zijn naam staan, zie ik op zijn pagina bij DBNL.
Zijn debuut, Houten getuigen (1946) kwam ik later tegen in een antiquariaat. Ik heb het gekocht, maar nooit gelezen. Ballingen beviel me. Drie lange verhalen, die in mijn herinnering allemaal in het verleden spelen. Ik vond het boek van Jelsma beter dan die van Geerds en Werkman.
Na 1985 verloor ik het werk van Jelsma uit het oog. Aan de titels te zien, schreef hij voornamelijk non-fictie. In 2000 was hij er ineens weer, met Doorgevingen van Jezus, over een ik-figuur die verschillende gesprekken had met Jezus, die eruit zag als een tijdgenoot. Ik heb het boek met interesse gelezen, al vond ik het wel een vreemd boek.
Het was namelijk niet duidelijk of Jelsma dit boek als fictie had bedoeld of dat hij werkelijk geloofde dat hij van tijd tot met Jezus sprak. Ik recenseerde het boek voor het Nederlands Dagblad en op deze site lees ik dat dat op 27 oktober 2000 was. Zonder te betalen is het stuk niet meer in te zien en ik heb het zelf ook niet meer, zoals ik veel van wat ik geschreven heb niet bewaard heb. In de recensie fingeerde ik een gesprek met een verschijning van de auteur, om in de geest van het boek te blijven.
In 2006 publiceerde Jelsma nog zo'n boek met doorgevingen: Doorgeving uit het dodenrijk. De mythe van Zwarte Mozes. Het is vooral een historische roman die zich afspeelt in de vierde eeuw. Ik geloof dat ik het wel een aardig boek vond, maar ik heb er geen scherpe herinneringen aan. Zo weet ik absoluut niet meer waar de titel naar verwijst.
Er kwam nog één literair werk van Jelsma: De meeuwengod, in 2008. Het zijn vier novellen, lees ik op de site van Jelsma. Ik vermoed dat het een herdruk is van Ballingen, uitgebreid met een nieuw verhaal. Het openingsverhaal van Ballingen heette 'De meeuwengod'.
Op zijn vakgebied heeft Jelsma waardering gekregen voor zijn biografie van Bonifatius (Bonifatius. Zijn leven, zijn invloed uit 2003). Ik heb er indertijd niets over gelezen; het boek heb ik in geen enkele winkel zien liggen, maar wellicht kwam ik niet in de juiste winkels daarvoor of keek ik bij andere afdelingen.
Jelsma was geen groot literair auteur. Misschien moeten we van hem zeggen wat Carmiggelt schreef over juffrouw Nifterink: 'U zong uw liedje zacht, maar 't klonk welluidend'. Toch eens kijken waar ik dat debuut gelaten heb.
(foto beschikbaar gesteld door uitgeverij Ten Have)
(foto beschikbaar gesteld door uitgeverij Ten Have)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten