In Neem nooit een beste vriend zit de hoofdpersoon, Joshua, in 3 vmbo. Aan het begin van Zonder titel zit hij net twee weken in die klas. Zoals hij het zelf zegt: 'Cum laude overgegaan van 2 havo naar 3 vmbo'. Hij leert de stoere binken uit zijn klas kennen, Sergio en Dylan. Ze bewonderen zijn tekentalent en noemen hem Rembrandt. Sergio wil graag een van de tekeningen, een wolf, als tattoo, maar dat wil Joshua eigenlijk niet, omdat die wolf voor hem een betekenis heeft.
Zivan
Dat heeft te maken met Zivan, die jarenlang zijn beste vriendin was. Het gezin was ooit gevlucht uit Irak en woont al jaren in Nederland. Vader besluit het gezin mee terug te nemen naar Irak, waarna het voor Joshua moeilijk is om contact met Zivan te krijgen.
Na een tijdje komen Zivan en haar moeder weer naar Nederland, omdat bij Zivans tante, Shanya, borstkanker is geconstateerd. Maar even later is Zivan weer verdwenen, ze is ondergedoken. Shanya, die weet waar ze is, is de schakel tussen Zivan en Joshua. Het gaat niet goed met Zivan en ze komt in een afkickkliniek terecht. Uiteindelijk besluit ze om niet langer meer te vluchten en een goede dochter te zijn. Dat is het moment waarop Joshua denkt haar definitief kwijt te zijn. Hij maakt een tekening voor haar in een ultieme poging om haar terug te winnen.
Die tekening staat op de titelpagina: 'Zonder titel 29,7 x 20 cm, gemengde techniek op papier'. De titel van de jeugdroman verwijst ernaar.
Tekeningen
Net als in Neem nooit een beste vriend is het tekenwerk in Zonder titel verzorgd door Martijn van der Linden. De tekeningen vormen een wezenlijk onderdeel van het boek en zijn daarmee meer dan illustraties. Joshua is heel vaak aan het tekenen. In die tekeningen uit hij zich. Niet alleen door het verhaal, maar ook door de tekeningen leren we Joshua kennen.
Toen ik Neem nooit een beste vriend las, was ik overdonderd. Er zit veel vaart in het boek en je hebt het idee dat je, door de korte zinnen en het taalgebruik, dicht op de wereld van Joshua en van jongeren in het algemeen zit. Het lukt Erna Sassen goed om complexe emoties weer te geven.
Bij Zonder titel was ik minder verrast, want het concept is nagenoeg hetzelfde als bij Neem nooit een beste vriend. Maar het is goed toegepast en het werkt ook hier goed. Niet alles wordt uitgelegd, want Joshua maakt niet alles expliciet. Hij woont na de scheiding bij zijn vader en hij ziet wel dat het niet goed gaat met zijn vader. Dan vraagt hij maar of vader zijn dochter (Kato, Joshua's zus) mist en vader bevestigt dat, zonder dat je weet of er nog meer meespeelt.
Joshua houdt van Zivan, hij heeft verdriet om haar, maar hij is ook van tijd tot tijd boos op haar. Zijn diepste gevoelens drukt hij het best uit in tekeningen. Daar loopt het boek ook op uit: de tekening die Joshua voor Zivan maakt en het bezoek van Joshua met Sergio en Dylan aan de tattooshop.
Levensverhaal
Voor in Zonder titel staat dat het gebaseerd is op het levensverhaal van de vrouwen die model stonden voor Zivan en Shanya. Zivan speelt op de achtergrond nog mee in Neem nooit een beste vriend, waarin Lindsey een grotere rol speelt. Zij wordt in Zonder titel al af en toe genoemd. In dat vervolgboek wordt zus Kato ook belangrijker.
Van het oeuvre van Sassen weet ik verder weinig af. Ik weet dus niet of de vorm die ze gebruikt juist voor deze twee boeken gekozen is. Ik zou meer van haar moeten lezen om daarachter te komen en misschien ga ik dat wel doen. Ik ben nu ook wel benieuwd naar een boek over een heel andere hoofdpersoon.
Zoals gezegd, door Neem nooit een beste vriend was ik meer verrast dan door Zonder titel, maar dat heeft misschien vooral te maken met de volgorde waarin ik de boeken las. Toch denk ik dat ik Neem nooit een beste vriend een iets beter boek vind, omdat je daarin net iets meer doordringt in het karakter van de mensen om Joshua heen, zoals Lindsey en Kato.
Er zijn veel goede jeugdboeken in Nederland, al zal er ook wel troep zijn. Het mooie van de boeken van Sassen die ik gelezen heb is dat ze goed toegankelijk zijn en toch kwaliteit leveren. Heb je een kind in de leeftijd van de doelgroep, laat het de boeken van Sassen eens proberen.
Andere jeugdboeken waarover ik de laatste drie maanden schreef:
Sjoerd Kuyper, De grote vloed
Tjibbe Veldkamp, De jongen die van de wereld hield
Pieter Koolwijk, Schatpakkers
Geen opmerkingen:
Een reactie posten