Podcast: KX Radio, 50 jaar 3FM

In oktober 1965 ging de radiozender Hilversum 3 (of was het Hilversum III?) de lucht in. Aanvankelijk was die zender helemaal niet bedoeld als jongerenzender of als popzender, maar uiteindelijk is het dat wel geworden.

Het leek KX Radio een goed idee om in 2015 terug te kijken op vijftig jaar 3 FM, zoals de zender later zou gaan heten. En dan moest het niet zomaar een herdenkingsprogrammaatje worden. Arjan Snijders had elke week een gesprek van minstens twee uur met een 3 FM-coryfee. Al die uitzendingen zijn intussen als podcast te beluisteren.

Het zijn er uiteindelijk meer dan vijftig geworden. Niet alleen is er aan elk jaar aandacht besteed, maar er zijn ook aparte uitzendingen over de techniekstudio's en de hitparades, er is een jinglespecial en dan uiteindelijk Het Slotakkoord. Bovendien werden in vakantietijd de interviews opgeschort en konden we complete oude uitzendingen beluisteren. Bijvoorbeeld een uur lang Ferry Maat, die de top 40 presenteert.

Jaar centraal

In elke uitzending staat een jaar centraal en de jaren zijn gehusseld, zodat luisteraars van alle leeftijdscategorieën om beurten bediend worden. Voor een uitzending is er een gast of zijn er twee gasten uitgenodigd die in dat jaar presenteerden.

Aan de ene kant krijg je een portret van dat jaar (Welke programma's waren populair? Wat veranderde er in de zenderpolitiek? Welke presentatoren vertrokken of traden aan?) en aan de andere kant volgen we de loopbaan van de gast(en). Het geheel wordt gelardeerd met audiofragmenten en tussendoor wordt er muziek gedraaid uit het betreffende jaar.

Boek

De presentator Arjan Snijders heeft er meer dan vijftig mooie interviews van gemaakt. Hij is ten eerste uitstekend thuis in de stof, wat niet verwonderlijk is, want hij heeft een boek geschreven over de geschiedenis van de zender: 50 jaar 3FM - van vrolijke puinhoop naar serious radio. 

Maar ook het voeren van de gesprekken gaat hem goed af. Hij heeft in al die uitzendingen nogal ongelijksoortige mensen tegenover zich: mensen van verschillende leeftijd, maar ook presentatoren van verschillende 'ligging': mensen die vooral aan de commerciële kant van het spectrum zitten, laten we zeggen Veronica, en mensen die een wat elitairdere opvatting van muziek hebben, laten we zeggen de VPRO. En dan lopen er ook nog een paar EO-jongens doorheen. Alle partijen behandelt Snijders met respect en hij is oprecht geïnteresseerd in de verhalen van de gasten. Zo haalt hij mooie verhalen naar boven.

Gasten

De gasten zijn vaak blij verrast door de fragmenten die ze te horen krijgen. Velen van hen hebben nooit meer iets teruggeluisterd en via Edwin Wendt is er veel boven water gekomen wat niet te vinden is bij Beeld & Geluid, maar eerder bij bijvoorbeeld bij het Offshore Radio Forum. Die fragmenten brengen de verhalen vaak goed op gang.

Omdat zowel presentator als gast ten dienste staan van het programma, komt het onderwerp, de geschiedenis van 3 FM, voluit tot zijn recht. Maar een enkele keer is het interview minder interessant, doordat een gast meent dat hij alle ruimte in moet nemen. Het enige negatieve voorbeeld dat ik me herinner (maar ik heb nog niet alles beluisterd) is het uur dat Eddy Keur te gast was.

Van Keur had ik nooit gehoord (wat niet veel zegt; ik ken wel meer mensen niet), maar zijn zelfingenomenheid stond mij behoorlijk tegen. Snijders ging ook hier prettig en professioneel mee om, maar ik vond toch dat deze wandelende zelffelicitatiedienst het programma wat in de weg zat.

Als een gesprek lekker loopt, laat Snijders zich niet door het format beperken: hij slaat het nieuws over als dat zo uitkomt of laat een gesprek niet twee, maar drie uur duren of nog langer. Ik herinner me lange uitzendingen met Giel Beelen, maar ook met Peter van Bruggen (Het weeshuis van de hits) en Jeanne Kooijmans (De breakfastclub).

Feest der herkenning

Voor de luisteraar, voor deze luisteraar althans, is de podcastserie een feest der herkenning. Ik luisterde meer naar Radio Mi Amigo dan naar 3 FM, maar ik kende natuurlijk namen als Joost den Draaier, Felix Meurders, Ferry Maat, Jan van Veen en uit latere tijd bijvoorbeeld Henk Westbroek, Rob Stenders en Gerard Ekdom.

Er waren ook namen die mij niets zeiden, maar die waarschijnlijk ook bekend zijn, zoals Michiel Veenstra, Paul Rabbering of Corné Klijn. Maar de gesprekken met iedereen (ik moet er nog een stuk of vijf) heb ik met veel interesse beluisterd. Alles bij elkaar krijgen we een mooi compleet beeld van de geschiedenis van een radiostation. Doordat ook zendercoördinatoren te gast zijn, krijgen we ook goed inzicht in de zenderpolitiek. Zo geeft de serie een mooie afwisseling van het bekende en het nieuwe.

Populair

Op iTunes kun je zien welke afleveringen het meest gewaardeerd worden. Ik weet eigenlijk niet of dat slaat op het aantal downloads of op het aantal sterren dat de betreffende uitzending heeft gekregen. Hoog scoren de uitzendingen met: Michiel Veenstra, Gijs Staverman, Ruud de Wild, Giel Beelen, Rob Stenders, Gerard Ekdom, Joost den Draaijer, Skip Voogd/Herman Stok en André van Duin/Ferry de Groot.

De podcast is afgelopen, dus alle delen staan klaar voor de bingeluisteraars. Aan het eind van 2016 is er nog een uitzending bij gekomen om op dat jaar terug te kijken. Omdat het vaak lange uitzendingen zijn, doe ik al een heel tijdje over het willekeurig beluisteren van uitzendingen. Ik wil ze graag allemaal horen.

50 jaar 3FM is een leuke podcast voor iedereen die interesse heeft in de popmuziek en in de manier waarop die in de loop der decennia bij het publiek is gebracht. We zien de zender veranderen van de vrolijke puinhoop (de term is, geloof ik, van Felix Meurders) in 'serious radio'. Van een tijd waarin elke omroep het op zijn eigen manier aanpakte tot een zender waarop elke dag op dezelfde manier is ingedeeld. Dat is niet alleen maar een voordeel, maar zo gaan die dingen nu eenmaal. Luister zelf maar hoe het allemaal zo gekomen is.


De podcast is op de vertrouwde plekken te vinden, maar ook hier.