woensdag 23 oktober 2024

De jongen die van de wereld hield (Tjibbe Veldkamp)


In de Kinderboekenweek koop ik kinderboeken. Dat is de morele plicht die ik mezelf heb opgelegd. Er zijn per slot van rekening veel mooie jeugdboeken en het is zonde om die niet te lezen. Soms koop ik ook tussendoor een jeugdboek of leen er een uit de bibliotheek. Hieronder plaats ik wat linkjes naar besprekingen van andere jeugdboeken. 

Een van de boeken die ik dit jaar kocht, was De jongen die van de wereld hield van Tjibbe Veldkamp. De titel was me bijgebleven uit een podcast, mogelijk de Grote Vriendelijke Podcast, waar men er nogal lovend over was. Het boek werd bekroond met een Zilveren Griffel, de Nienke van Hichtumprijs en de Woutertje Pieterse Prijs. De fraaie illustraties zijn van Mark Janssen.

Het verhaal heeft een originele insteek. Dit is het begin:

De middag dat Adem op aarde verscheen sneeuwde het. Sommige vlokken vielen in de Naber, de rivier die Paznau in tweeën snijdt. Andere landden op de stenen brug. 

Mogelijk kind

Adem wordt dus niet geboren, maar verschijnt op aarde. Sterker nog: het is nog maar de vraag of Adem ooit geboren zal worden. Adem is een mogelijk kind en hij verschijnt als zijn mogelijke ouders elkaar ontmoeten: ze glijden uit en belanden samen in de sneeuw op de grond. 

Voor de mensen is Adem niet te zien. Voor anderen in zijn parallelle wereld is hij een lichtje. Hij krijgt meteen een begeleider, Barkov, die eruitziet als een oude zeeman. Samen kijken ze wat er gebeurt met de mogelijke ouders van Adem, Vaclav en Zdenka. Die staan weer op en gaan weer elk hun eigen weg. Misschien zullen ze elkaar nooit meer zien en dat betekent dat Adem nooit geboren zal worden. 

Maar Adem vindt de wereld prachtig en hij wil juist graag leven. Adem wil er alles aan doen dat zijn mogelijke ouders samenkomen, zodat hij ooit kan bestaan. Daarom geeft Barkov hem een voorschot op zijn leven: hij krijgt een zandloper. Zolang het zand loopt zal hij leven. Hij heeft een beperkte tijd om zijn ouders bij elkaar te brengen. 

Dat is nog een hele klus. Weliswaar lukt het Adem om Zdenka te vinden, maar zijn verhaal klinkt in haar oren niet geloofwaardig en ze brengt hem naar de nachtopvang. Bij Vaclav heeft hij meer succes, maar Vaclav houdt zich bezig met gevaarlijk werk: als 'De blauw nar' roept hij op tot revolutie. Daar luisteren veel mensen naar, want Vaclav kan toveren met woorden. 

Maar Zdenka is juist rechercheur en moet subversieve elementen opsporen. Die twee werelden liggen wel heel ver uit elkaar. Zal het Adem toch lukken om die bij elkaar te brengen?

Liefde voor het leven en de wereld

De jongen die van de wereld hield is een prachtig boek, vol liefde voor het leven en voor de wereld. Het is een boek over het geloof in liefde die over grenzen gaat, over doorzetten en niet opgeven en over wat belangrijk is in het leven. Vaclav leeft sober, maar hij heeft idealen en er gloeit iets in hem dat aanstekelijk werkt. 

En Adem is heel positief over het leven op deze wereld, ook al moet hij een nacht in de nachtopvang verblijven, waar hij ook nog bestolen wordt. 

Het einde van het boek:

Adem zweefde achter hen aan. Hij hield van alles wat hij zag: van de witgrijze meeuwen boven de gracht, van de papsneeuw op straat en van de warm aangeklede mensen die zich omdraaiden om het verliefde stel na te kijken, terwijl ze zich afvroegen waarom die twee zo'n haast hadden. 
'Leven is niet altijd even lollig,' had Barkov gezegd. Daar zat wat in. 
Maar Adem kon niet wachten. 

Het verhaal speelt zich ergens af in Oost-Europa, in een onbepaalde tijd, maar het is misschien wel een verhaal van alle tijden en alle plaatsen. Adem mag dan (nog) niet echt bestaan, maar je hoopt dat hij gauw geboren wordt en van het leven kan genieten. Intussen is hij in elke lezer een lichtje. 


Andere jeugdboeken waarover ik schreef:
Schatpakkers (Pieter Koolwijk)
De vuurman (Anton Quintana)
Lepelsnijder (Marjolijn Hof)
Ravi en de laatste magie (Sanne Rooseboom)
Het komt goed (Toon Tellegen)
De tunnel (Anna Woltz)
De diepte van een Zweeds meer (Daan Remmerts de Vries)

Geen opmerkingen:

Een reactie posten