De gevoelige mannenclub (Michiel van de Pol)

Vera besluit op een dag haar kleren uit te trekken. Eerst is ze alleen binnenshuis naakt, maar al gauw gaat ze ook zonder kleren de straat op. Ze komt niet meer terug en haar man, Harry, zoekt steun bij de gevoelige mannenclub.

Zo begint De gevoelige mannenclub, de nieuwe beeldroman van Michiel van de Pol, die we ook kennen van Spotters en Scherpschutters. Van de Pol schetst vaak mannen die hun gevoel de ruimte geven en deze keer vergroot hij dat uit in de club van gevoelige mannen. De mannen dragen militaire hoofddeksels en lopen met ontbloot bovenlijf, wat een indruk van machismo zou kunnen geven, maar dat is de mannen eigenlijk vreemd. Ze houden meer van naaktsjoelen en figuurbreien en plakken post-its met complimenten op elkaars lichaam. Toch zullen zij zich, omdat de nood dringt, uiteindelijk wenden tot het kanon om een probleem op te lossen.

Cagliari/Caligari

Vera is intussen in contact gekomen met dokter Cagliari. Die naamt lijkt wel erg veel op doctor Caligari, van de film Das Kabinett des Dr. Caligari (1920). Het is zo'n beetje de eerste expressionistische film, waarvan ik me in de eerste plaats de geweldige abstracte decors herinner. De hele film is een flashback, wat ook al nieuw was in die tijd.

Mogelijk speelt het boek van Michiel van de Pol in de tijd van de film, een eeuw geleden. De mannen dragen hoge hoeden en er rijdt een koetsje rond. Maar misschien is de niet-actuele setting alleen maar gekozen om te laten zien dat het een verhaal van alle tijden is.

In de film heeft Caligari een hulpje, Cesare, die hij volstrekt in zijn macht heeft. Maar de schoonheid van de mooie Jane zorgt ervoor dat Cesare zijn meester niet langer gehoorzaamt: dat zal wel zijn dood worden.

Macht

Ook in De gevoelige mannenclub gaat het over macht. Vera wil vrij zijn en dokter Cagliari wil van haar 'de meanest modderfokking bad-ass bitch' maken. Sexy bitches hebben Cagliari altijd gefascineerd, omdat ze macht hebben. Hij ontdekte dat deze vrouwen 'balletjes' in hun buik hebben. De uitdrukking 'vrouwen met ballen' dringt zich daarbij op.

Maar Cagliari wil niet alleen de macht van de vrouwen controleren, hij wil ook weten wat het is om vrouw te zijn. Hij is een man, dus hij zal het nooit helemaal kunnen weten. Maar hij probeert er zo dicht mogelijk bij te komen.

Door zijn experimenten groeit Vera uit tot een reuzin en heel wat mannen laten het leven. Opmerkelijk is dat de namen van de omgekomen mannen allemaal in het Engels zijn, terwijl bij de gevoelige mannen de namen (Karl, Matthias) juist Duits aandoen.

Het geluk van de ander

Harry wil er alles aan doen om Vera terug te krijgen, maar hij vraagt zich steeds meer af of hij dat wel moet doen. Het geluk van de ander boven dat van jezelf stellen is toch juist de ultieme vorm van liefde?

Misschien is De gevoelige mannenclub wel een onderzoek naar wat liefde is. Van de Pol tekent wat het kan zijn dat je helemaal in elkaar opgaat en min of meer met elkaar versmelt. En die mannenvriendschap is toch eigenlijk ook een vorm van liefde. Tegelijkertijd zie je dat er machtsverhoudingen zijn en dus afhankelijkheid. En Vera komt erachter dat de perfecte man niet bestaat en dat ze het met haar Harry helemaal niet zo slecht getroffen had.

Uiteindelijk is het boek een lofzang op de liefde. Niet dat het daarbij altijd goed gaat, maar mensen zullen altijd op zoek blijven naar elkaar en op die manier de wereld draaiend houden.

In het hoofd

Das Kabinett des Dr. Caligari eindigt ermee dat alles wat er gebeurd is, zich eigenlijk afgespeeld heeft in het hoofd van een van de personages. Misschien gaat dat ook een beetje op voor De gevoelige mannenclub: vrij zijn in een relatie, de ander onder controle hebben, vriendschap waarbij je je kwetsbaarheid kunt tonen - het zijn zaken die zich vooral in het hoofd afspelen. Van de Pol heeft daar een mooi verhaal van gemaakt.

Dat doet hij bijzonder grappig, maar de lol is het niet doel. Het lukt de auteur om een grote boodschap zonder ronken te vertellen. Na het gedreven verkondigen van een Levensles zegt een van de gevoelige mannen niet voor niets: 'Koffie?' We kunnen het over grote zaken hebben, maar uiteindelijk drinken we gewoon onze koffie en doen we onze dagelijkse dingetjes. Ook dat kan met liefde.

Indeling

Van de Pol koos ervoor elke pagina op dezelfde manier in te delen: in zestien rechthoekige plaatjes. Soms loopt een afbeelding door achter de 'gootjes', waardoor de pagina de aanblik krijgt van een soort raam waardoor we kijken naar wat er aan de andere kant van het glas gebeurt.

De tekenstijl is niet gericht op de esthetiek, maar op het verhalende. Doordat het tekenwerk allesbehalve strak is, krijgen de tekeningen minder afstand en die nabijheid past goed bij het verhaal. Welk verhaal Van de Pol ook vertelt, altijd wordt het weer een heerlijk Van-de-Pol-verhaal.

Titel: De Gevoelige Mannenclub
Tekst en tekeningen: Michiel van de Pol
Uitgever: Scratch
z.pl. 2020, 112 blz. hardcover, € 24,90