De Zeearend deel 1 - Atlantische Oceaan 1916 (Philippe Thirault & Enea Riboldi)

Voor een goed verhaal heb je in veel gevallen een conflict nodig: een protagonist en een antagonist. Misschien dat daarom een oorlogssituatie zo’n geliefd onderwerp voor verhalen is.

In de christelijke kinderboeken die ik in mijn jeugd las, ging het vaak over wat toen nog de Tachtigjarige Oorlog mocht heten en over de Tweede Wereldoorlog. Het was een wereld van helden en schurken, begreep ik. Het leek me niet moeilijk te kiezen aan welke kant je wilde staan.

In het echte leven bleek de scheiding tussen goed en kwaad niet zo gemakkelijk te trekken. De boeken die daar recht aan deden, bleken ook een stuk interessanter dan die met een simpele zwart/wittekening van de werkelijkheid.

Strips over de oorlog zijn er in overvloed. Je moet van goeden huize komen om daar iets aan toe te voegen. Doordat er al zo veel is, komt de lat steeds iets hoger te liggen.

Tweeluik

De zeearend is een tweeluik dat zich afspeelt in de Eerste Wereldoorlog. Deel 1 heet: Atlantische Oceaan 1916. Voor op het album zien we een driemaster op een vrij rustige zee. Maar het schip krijgt wel een schot voor de boeg.

Historische schepen, vliegtuigen en auto’s – dat doet het goed bij veel striplezende mannen. Misschien ook wel bij sommige vrouwen, maar ik hoor altijd alleen het enthousiasme van mannen over deze onderwerpen. Voor vlieg- vaar- en voertuigen heb ik wat minder oog, maar ik kan wel zien dat de schepen in dit album met aandacht (en waarschijnlijk liefde) getekend zijn en dat ze zich in hun volle glorie mogen tonen.

In 1916 zijn de zeeën geblokkeerd door de geallieerden, om de bevoorrading van Duitsland te belemmeren. Passerende schepen worden gecontroleerd.

Seeadler (beeld geratst bij Wikipedia)

Seeadler

Intussen zitten de Duitsers ook niet stil. Het schip Seeadler, de Zeearend, valt koopvaardijschepen aan en brengt die tot zinken. Aan het begin van dit verhaal is dat de Antonin, uit Nantes. Het heeft een lading salpeter aan boord, dat gebruikt zal worden voor het vervaardigen van buskruit. De kapitein van het Duitse schip, graaf Hugo von Krüger, is een soldaat, maar geen moordenaar. Hij is er trots op dat hij nog nooit een slachtoffer heeft gemaakt.

Als het Franse schip Antonin veroverd wordt, komt de Franse bemanning dus aan boord van de Seeadler. Maar dat brengt ook problemen met zich mee. Zo zijn de jonge vrouw Pénélope de Luynes en de kapitein nogal gecharmeerd van elkaar. 

Muiterij, moord, seks - op de kleine oppervlakte van het schip lijkt het leven zich verhevigd af te spelen. Als lezer word je dan ook gemakkelijk het verhaal in getrokken. Je leeft mee met Pénélope, die natuurlijk midden in een loyaliteitsconflict zit en met Hugo von Krüger, die zijn handen schoon probeert te houden en een goed mens probeert te zijn. 

Heel spectaculair is het verhaal niet en het psychologisch is het maar net interessant, door de tweekantigheid van de hoofdpersonages. Verder zijn er ook genoeg gebeurtenissen die naar het cliché neigen. Zo vallen de vrouwen wel erg gemakkelijk voor de zeebonken. 

Jager en prooi

De Zeearend is niet alleen jager, maar ook prooi. Dat blijkt bijvoorbeeld uit het eind van het album als het schip Kaap Hoorn probeert te ronden om op die manier in rustiger vaarwater terecht te komen. Hoe het het schip vergaat op de Grote Oceaan lezen we in deel 2, dat tegelijk het slotdeel is. 

Het verhaal van de Zeearend is een boeiend verhaal. Het scenario van Philippe Thirault, gebaseerd op een verhaal van Enea Riboldi, pakt een stukje van de Grote Oorlog dat nog niet heel erg uitgekauwd is. Bovendien maakt hij er vooral een menselijk verhaal van: twee personen die door de oorlogsomstandigheden op elkaars weg komen en met elkaar verdergaan, al lijkt daar geen toekomst voor te zijn. Je zou zeggen: dat kan alleen maar zoet of tragisch aflopen. Maar dat moeten we afwachten. 

De tekeningen van Riboldi zijn fraai: de schepen plaatsen je meteen terug in de tijd en de mensen zijn  vrij natuurlijk en hebben meestal geen overdreven gelaatsuitdrukkingen nodig om duidelijk te maken wat de onderliggende emoties zijn. 

sommige lijnen net te fors

Forse lijn

Wel is, naar mijn smaak, een lijn hier en daar net iets te fors aangezet. Alle lijnen zijn vrij dun en als dan bijvoorbeeld een lijn iets nadrukkelijker wordt getekend, valt dat meteen op. Soms is zo'n lijn een gemakkelijke en snelle oplossing. Met een lichte arcering of wat schaduw bij de inkleuring was zo'n lijn overbodig geweest. 

Het zijn maar lichte aanmerkingen, want voor de rest is het tekenwerk goed. Bij een strip moet het tekenwerk bij oppervlakkige lezing niet opvallen, zodat het niet afleidt van het verhaal. Als je daarna nauwkeuriger kijkt moet het ook overeind blijven. Dat is bij dit album meestal wel het geval. Ook de inkleuring, waarover Joëlle Comtois en Enea Riboldi zich hebben ontfermd, oogt natuurlijk. Schaduwwerkingen zijn goed, het paars in de nachtscènes werkt sfeervol, de natuurlijke kleuren ondersteunen de realistische toonzetting. 

Het verhaal is gebaseerd op het leven van Felix von Luckner (1881 - 1966). Die was indertijd daadwerkelijk kapitein van de Seeadler. Wie er alles over wil weten, kan even kijken op bijvoorbeeld Wikipedia. Daar heb ik ook de afbeelding het schip geratst. 

En nu wachten op het tweede deel, dat in 1917 speelt. We hopen dat we niet een oceaan van tijd hoeven te wachten. 

Reeks: De Zeearend

Deel 1: Atlantische Oceaan 1916

Tekeningen: Enea Riboldi

Scenario: Philippe Thirault

Uitgever: Silvester

Den Bosch 2012; 56 blz. softcover € 9,95