Voer voor psychologen (Knipoog 37)

Op een rommelmarkt kocht ik een curieus tijdschrift: Voetbal '68, een speciale uitgave van het weekblad 'Revu'. Het blad blikt terug op het afgesloten voetbalseizoen ('Zo werd Ajax kampioen'), en op bescheiden schaal wordt er vooruitgekeken naar het wereldkampioenschap in 1970: 'Bulgarije, Polen en ook ...Luxemburg maken Mexico angstig ver'.

De redacteur die de koppen maakte, hield van woordspelingen: 'Necslag voor tegenstander', 'Van der Hart hardt Holland Sport'. Boven een artikel over de intrede van psychologen in het voetbal schreef hij 'Voetbalvoer voor psychologen'.

Uit het artikel blijkt dat Ajax niet alleen een psycholoog, maar ook een psychiater in dienst heeft genomen. De anonieme schrijver van het artikel verwacht navolging:

Degelijk gebrilde doctorandussen in de psychologie zullen meer en meer de donderpredikanten à la Karel Lotsy, en de slimmeriken die de mond vol hebben van "de mysterieuze krachten in de sport" gaan vervangen. 

De titel knipoogt nogal opzichtig naar Voer voor psychologen (1961) van Harry Mulisch. Volgens de site over Mulisch heeft het boek intussen zijn twintigste druk gehad. Behalve de titel werd het boek beroemd door de openingszin: 'Ik was achttien toen er gebeld werd'.

Er is in de loop van de jaren heel wat geknipoogd naar Mulisch' titel. Meestal wordt dan het laatste woord vervangen door een andere (beroeps)groep. Enkele voorbeelden uit dit jaar: 'Voor voor fundamentalisten', 'Bijtincident Suarez voor voor marketeers', 'Verveelde Jasper Cillesen voer voor fotosoepers', 'Onttroning Spanje voer voor internationale media', 'Groeivertraging Gemalto voer voor sceptici', 'Uitspraak Wilders voer voor cabaretiers',

'Voer voor' hoeft niet aan personen gekoppeld hoeft te worden: 'Komst Ajax-doelman Vermeer naar Feyenoord voor voor discussie', 'Transformers Ris of the Dark Spark: voer voor de prullenbak', 'Diederik Smit: voetbal voer voor grappen', 'Werkwijze EU is voer voor revoluties', 

Ik heb maar even snelsnel door de zoekresultaten gekeken. Het valt me op dat er veel meer naar de titel geknipoogd wordt dan ik verwacht had. Meer dan vijftig jaar na het verschijnen van Voer voor psychologen is het heel gewoon om ernaar te verwijzen. Opvallend vaak betreft het een kop boven een artikel over voetbal: van de tien voorbeelden die ik hierboven uit de mouw van Google schudde, zijn het er vijf!

Of dat iets over het voetbal zegt, is - u raadt het al- voer voor psychologen.