Een strip is al lang niet meer een getekend verhaal, spannend of grappig. Naast alle autobiografische strips zijn er ook getekende biografieën en journalistieke reportages. Wat dat laatste betreft: Hier en hier schreef ik al over de indrukwekkende boeken van Joe Sacco. Nu is er nog een goed boek in dit genre: Ze heten allemaal Mohammed van Jerôme Ruillier.
Ruillier nam als uitgangspunt het boek Mémoires d'immigrés van Yasmina Benguigui. Zij interviewde verschillende mensen die als gastarbeider naar Frankrijk waren gekomen, voornamelijk uit Algerije en Marokko. Naast die gesprekken gebruikt Ruillier kleine stukjes uit zijn eigen leven voor het boek.
De tekenaar koos ervoor om de mensen af te beelden als dieren. Ze doen me wat aan beren denken (gezien hun oren), maar het zouden ook honden kunnen zijn. Waarom hij dat gedaan heeft, is mij niet duidelijk. Hij tekent niet alleen immigranten op die manier, maar ook autochtone Fransen, zoals Mitterand.
De verhalen van de immigranten zijn indrukwekkend. Ruillier vertelt ze onopgesmukt na en er hoeft ook eigenlijk niets aan toegevoegd te worden. Voor velen is het een zwaar bestaan geweest en soms is dat het nog. Ik kreeg bewondering voor de moed waarmee velen volgehouden hebben, ook al was er heel wat in hun omgeving dat bijzonder ontmoedigend moet zijn geweest.
Ze heten allemaal Mohammed is verdeeld in drie delen: De vaders, De moeders en De kinderen. Die kinderen zijn soms nog jong, maar er kan ook een bejaarde aan het woord komen die kind was toen hij naar Frankrijk trok. De eerste immigranten kwamen al voor de Tweede Wereldoorlog. Er wordt onder andere het verhaal verteld van een Algerijn die in het Franse verzet zat, opgepakt werd en in een concentratiekamp terechtkwam.
Er zijn veel statistieken over allochtonen. Er zijn studies naar verricht. Maar de betrokkenheid bij de problematiek kun je volgens mij niet beter krijgen dan door het lezen van een boek als dit. De betrokkenen komen aan het woord en vertellen over hun leven. Ieder heeft zijn eigen verhaal en wie die verhalen leest, weet dat elke generalisatie de waarheid geweld aan doet.
Indrukwekkend boek. Lezen, dus!
Geen opmerkingen:
Een reactie posten