zondag 15 november 2020

De kinderen van Sitting Bull (Edmond Baudoin)


Sommige strips moeten het hebben van de actie. Meestal vragen die ook om een hoog leestempo en je wilt als lezer dat tempo ook hoog houden, omdat je wilt weten hoe de plot in elkaar zit. 

Maar bij tekenaar/scenarist Edmond Baudoin geldt dat juist helemaal niet. Hij heeft een rustige verteltoon en er wordt niet gewerkt naar een ontknoping toe. Je wandelt rustig op de weg die de scenarist je wijst en het is prima als je af en toe om je heen kijkt: het gaat om de reis, niet om het doel. 

In een nieuwe collectie bracht uitgeverij Sherpa enkele jaren gelden het album De eerste reis en andere verhalen uit, vier verhalen in zwartwit. En nu is er de opvolger, De kinderen van Sitting Bull, waarin ook kleur wordt gebruikt. 

Félix

Het album opent met 'Made in the U.S.A.', waarin in zes pagina's het leven van Félix, grootvader van Baudoin, wordt verteld. Het is een avontuurlijk leven, waarvan we de grote lijn in de enkele pagina's gepresenteerd krijgen. De tekeningen zijn met pen gemaakt, zonder het gebruik van steunkleuren. Het oorspronkelijke verhaal stamt uit 1995. 

In 2013 hernam Baudoin het verhaal, maar nu uitgebreider. Félix gaat al jong naar zee, vaart op verschillende soorten schepen (bijvoorbeeld een walvisvaarder en een marineschip), maakt twee keer een schipbreuk mee, komt in Amerika in contact met mensen als Buffalo Bill en Sitting Bull en wordt uiteindelijk iemand die een gezin sticht en later dus ook nog grootvader wordt. 

Baudoin tekent niet alleen, maar verwerkt ook foto's in zijn verhaal, waardoor het non-fictiekarakter benadrukt wordt. Door bijvoorbeeld kleur aan de foto's toe te voegen, maakt hij ze een steviger onderdeel van het stripverhaal. Door het avontuurlijke van Félix' leven en door de manier waarop Baudoin vertelt, leest het tegelijkertijd als fictie, als een verhaal. 

Zoektocht

Voor de maker is het een zoektocht. Hij heeft enkele bronnen, maar niet alles van het leven van grootvader is helder. Hij heeft hem als kind een beetje van een afstand meegemaakt, omdat hij eerder onder de indruk was van de man met de witte baard dan dat hij hem lief vond. In dit boek nadert hij alsnog zijn grootvader en probeert zo dicht mogelijk bij hem te komen. 

De kaders van de tekeningen zijn in vrij dikke lijnen getekend en dat geldt ook voor een deel van de tekeningen zelf. Ook de letters van de tekst zijn robuust, wat prettig leest. Tussendoor krijg je beelden (in zwartwit) van de vader van Baudoin die aan hem en zijn broertje vertelt over opa. De lettering is daar net iets anders als in de rest van het verhaal. 

De tekenende hand

Ik hou erg van de manier waarop Baudoin tekent en schildert. Het zijn altijd tekeningen waarin je tekenende hand nog herkent, waarin elke lijn persoonlijk lijkt. De manier van tekenen en inkleuren is eigenzinnig. Baudoin brengt de ene keer met pen detailleringen aan, de andere keer lijkt hij de kleur met een groot gebaar op het papier aan te brengen. 

Aan het eind van het verhaal van grootvader vertelt Baudoin over zijn eigen ervaringen met Amerika/Canada. Ik begrijp dat op die manier getoond wordt hoe het verhaal van grootvader raakpunten heeft met het eigen verhaal. Toch vind ik de overgang van het ene verhaal naar het andere vrij groot en ik vraag me af of die tweede helft van het verhaal genoeg toevoegt aan het eerste deel. Voor mijn gevoel had het beter een apart verhaal kunnen vormen. 

Doreen Stevens

Wel krijgen we zo het verhaal te horen over de oorspronkelijke bewoners, die we vroeger indianen noemden. Hoe ze gemarginaliseerd werden en hoe het hun moeilijk werd gemaakt, wat soms tot ellendige toestanden heeft geleid. Maar ook het verhaal van Doreen Stevens, die gedichten schrijft, zingt. Baudoin tekent haar en illustreert haar gedichten. Er is zelfs sprake van dat hij haar stamhoofd zal kunnen ontmoeten. 

Aan het eind van het album is er nog westernverhaal opgenomen, 'Roodborst', zoals we dat wel denken te kennen. Maar het perspectief ligt bij oorspronkelijke Amerikanen en niet bij de cowboys. 

De kinderen van Sitting Bull is een mooi en interessant album geworden. Bij de opbouw van het grootste verhaal zijn wel wat kanttekeningen te maken, maar de tekeningen zijn eigenzinnig en goed en de zoektocht naar de grootvader is natuurlijk ook een zoektocht naar wortels waar de auteur zelf uit gegroeid is. Baudoin, wiens leeftijd intussen in de richting van de tachtig gaat, zet zich op deze manier vast in de geschiedenis en trekt zo een lijn van de eenentwintigste naar de negentiende eeuw. 

Titel: De kinderen van Sitting Bull
Tekst en tekeningen: Edmond Baudoin
Uitgever: Sherpa
Haarlem 2020, 96 blz. € 24,95; hardcover

2 opmerkingen:

  1. Hoi Teunis, ik heb wel wat van Baudoin gelezen en vindt hem een interessante striptekenaar. De afbeelding van de omslag van dit boek vind ik prachtig. Alleen al die afbeelding doet in mij het verlangen ontstaan het hele boek te lezen. Dat wordt dan wachten tot de bibliotheek weer open gaat. Groetjes, Erik

    BeantwoordenVerwijderen