Podcast: Hartmut Haenchen, In het hart geraakt, Oostende & Compagnie

De drie podcasts van deze week: een mooi portret van een markante dirigent, de reconstructie van een moord en de lotgevallen van een badplaats.

Hartmut Haenchen

De naam Hartmut Haenchen kende ik wel: de naam van een dirigent. Verder wist ik van de man niets.  Ik was ook niet bij voorbaat in hem geïnteresseerd, maar probeerde de podcast over hem en was toen meteen verkocht.

Hartmut Haenchen was dirigent in de DDR. Hij kwam in conflict met de overheden en werd ontslagen. In 1986 vestigde hij zich in Nederland. Intussen is hij weer terug in Duitsland, in Dresden.

De podcast is beperkt van omvang: vier afleveringen van tien tot vijftien minuten. In de eerste horen we hoe Haenchen van de DDR naar Nederland kwam, in de tweede gaat het over zijn uitvoering van de opera's van Wagner.

Hoogtepunt

Een hoogtepunt is de derde aflevering: over Sjostakovitsj. Het werk van die componist was de aanleiding voor Haenchens ontslag in de DDR. Hij vertelt verder hoe hij zijn orkestleden uitlegt hoe het werk van deze componist gespeeld moet worden.

Haenchen kan zich helemaal met Sjostakovitsj vereenzelvigen, omdat hij iets soortgelijks heeft meegemaakt en dat weet hij ontroerend te verwoorden. Doordat juist dit de kern raakt van het leven van de dirigent, wordt het gesprek met Hans Haffmans hier intiem. Ik vond het prachtig, prachtig.

Dresden

Het laatste deel gaat over Dresden, dat Haenchen nog kende van voor de oorlog en dus van voor het bombardement. Nu moet hij aan zijn kleinkinderen hoe de stad er toen uitzag.

Tijdens het gesprek met Haenchen hoor je fragmenten van de muziek waarover op dat moment gesproken wordt. Dat werkt erg goed: de woorden over de componist en de muziek van de componist versterken elkaar.

Achteraf verbaas ik me erover dat de hele podcast nog geen uur in beslag heeft genomen. Ik heb het idee dat ik best veel te weten ben gekomen en het gesprek is intens. Erg mooi gedaan. Graag meer van dit.

In het hart geraakt 

Het Dagblad van het Noorden zorgde eerder voor de podcast De kofferbakmoord, een reconstructie van een moord waarbij iemand dood in de kofferbak van zijn auto werd gevonden. De auto was in een kanaal gereden.

Hetzelfde dagblad, maar twee andere journalisten - zij hebben zich nu gebogen over de moord op Els Slurink, in 1997. Het zijn Willem Dekker en Marijke Brouwer. Ze schreven daarover zes artikelen. In drie afleveringen reconstrueren ze wat er gebeurd is. Jeroen Kelderman maakte er de podcast In het hart geraak over.

Droog

Het verslag is een beetje droog. Dat ligt aan de toon en aan de sobere vormgeving, denk ik. Maar je krijgt wel een goed beeld van wat er (mogelijk) gebeurd is. We volgen de levensloop van Els, waarbij mensen uit haar directe omgeving aan het woord komen: collega's, ex-vriendjes, oud-rechercheurs. Die zijn betrokken, waardoor ook de luisteraar dicht op het onderwerp komt te zitten.

Al voor de moord was er een incident rond Els: er werd een putdeksel door haar slaapkamerraam gegooid. In de nacht van 20 op 21 maart 1997 werd ze doodgestoken, in haar eigen huis. Er zijn nog heel wat vraagtekens. Na de publicatie van de artikelen kreeg de politie veertien tips binnen. Mogelijk leidt de podcast tot meer tips.

Spreiding

in het hart geraakt zal regionaal wel een grotere spreiding kennen dan de krant, dus er zullen nu meer mensen kennismaken met de zaak. Daarvan zullen velen nooit van de zaak gehoord hebben en ze zullen ook geen tips kunnen geven. Die mensen zullen de podcast om een andere reden volgen. Gelukkig blijft de maker ver weg van alle sensatie.

Elke luisteraar zal wel iets zoeken om zich aan te verbinden. Zo woonden de ouders van Slurink in mijn huidige woonplaats. Van zo'n detail hoorde ik dan toch even op.

Liefhebbers van true crime kunnen zich in het korte bestek van drie afleveringen laten informeren over een intrigerende zaak.

Oostende en Compagnie - Van Arno tot Zweig

Twee boeken over ongeveer hetzelfde onderwerp en twee daarbij behorende podcasts die ook eenzelfde opzet. In november 2019 schreef ik een stukje over de podcast Kamer in Oostende van Koen Peeters. Het boek heb ik intussen gekocht; ik zal het binnenkort lezen.

Koen Peeters en Koen Broucke bezoeken in de podcast Oostende en vertellen over de markante figuren die daar in de loop der decennia verbleven hebben. Claude Blondeel doet hetzelfde in Oostende & Compagnie.

Dialect

Aan het begin van elke van de acht afleveringen horen we steeds een vrouw in onvervalst Oostends dialect aankondigen wat er te beluisteren. Daardoor kom je al meteen in de stemming.

Claude Blondeel is onderhoudende gids die je introduceert bij allerlei personen: van Arno tot Zweig. Nu kende ik Arno (Arnaud Hintjens) niet, maar hij is musicus. Toen hij zeventig werd, gaf hij een concert in Oostende. Hij is een gezellige verteller, die veel anekdotes weet uit de muziekwereld.

Verder leren we schilders en schrijvers kennen, maar ook leden van het koningshuis, die graag naar Oostende kwamen. Na het beluisteren van alle afleveringen kreeg ik zin om Oostende te gaan bezoeken, boek van Brakman, Claus of Eric de Kuyper in de koffer. Wie weet gaat dat nog gebeuren.

Overlappingen

Mijn indruk is dat de boeken van Blondeel en Peeters niet zo heel erg verschillen en dat er veel overlappingen zijn. In de podcasts zijn die er in ieder geval. Maar dat ik genoten heb van de podcast van Koen Peeters, heeft geen afbreuk gedaan aan het plezier waarmee ik naar Claude Blondel heb geluisterd.

Je komt er bekende namen tegen, als Hugo Claus, Stefan Zweig en Joseph Roth, maar ook Constant Permeke en zelfs Camille Saint Saëns en Joseph Strauss, die dirigeerden in het Kursaal in Oostende. Zo biedt Oostende & Compagnie een aangename mix van kennismaking met iets nieuws en herkenning van wat je al (gedeeltelijk) kent.

Alle afleveringen zijn te vinden op de site van de stad Oostende.