woensdag 5 maart 2025

Spoon & White - Integraal 1 (Léturgie & Yann / Léturgie


Je kunt niet alles lezen en wat je leest, kun je niet allemaal onthouden. Zo weet ik niet meer of de strip Spoon & White eerder op mijn pad gekomen is, maar onlangs kwam ik hem twee keer zomaar tegen. Ten eerste wordt er op dit moment een verhaal gepubliceerd in het stripblad Eppo en verder stuurde uitgeverij Silvester me het eerste deel toe van de integrale heruitgave, dat drie complete verhalen bevat, elk met een dossier. 

Spoon & White is getekend door Simon Léturgie, op een secnario van zijn broer Jean Léturgie en Yann (Yannick Le Pennetier). De hoofdfiguren zijn de New Yorkse agenten Spoon en White, de enige witten in een korps dat geheel van kleur is. 

Duo

De twee agenten verschillen uiterlijk nogal: Spoon is klein, impulsief, heetgebakerd, draagt een jack en sportschoenen en White is wat slungelachtig, iets bedachtzamer en hij draagt een pak. Het is een beproefd recept: een tweetal dat op het oog al verschilt. Natuurlijk zijn Asterix en Obelix het meest in het oog lopende voorbeeld daarvan, maar denk ook aan Johan en Pirrewiet, Heer Bommel en Tom Poes, Suske en Wiske, Ravian en Laureline en aanvankelijk ook Sjors en Sjimmie, maar die laaststen zijn in de loop der jaren steeds meer gelijkwaardig geworden. 

Niet alleen in strips, maar ook in films en series wordt vaak teruggegrepen op dit patroon. Als je erop gaat letten, kom je het overal tegen, al decennialang, van De wrekers tot Tom and Jerry, van Laurel en Hardy tot Spongebob en Patrick en van Rainman tot Dumb en dumber

De duo's zijn soms de beste vrienden, maar vaak is er ook wrijving. Het heeft altijd iets dubbels: ze zijn tot elkaar veroordeeld, zonder dat ze dat willen, maar ze blijken ook niet zonder elkaar te kunnen. 

Zo gaat het ook met Spoon en White. Ze verschillen al qua kleur van de rest van het team en zijn samen verantwoordelijk voor de puinhoop die ze als duo maken. Vaak begint een verhaal met zo'n puinhoop. De twee moeten maar een tijdje op vakantie gaan of zich ergens terugtrekken, maar het avontuur komt op hun pad en voor ze het weten, bevinden ze zicht weer in het middelpunt van de actie. 

Courtney Balcony

Een belangrijk personage in Spoon & White is de journaliste Courtney Balcony, op wie zowel Spoon als White indruk probeert te maken. Eigenlijk zien ze zich al als een toekomstige echtgenoot. Courtney is oogverblindend en als topjournaliste trekt ze de aandacht en heeft ze een kort lijntje met de misdaad, wat Spoon en White weer goed uitkomt. Maar Courtney is ook kwetsbaar en moet verschillende keren gered worden. Dat vinden de twee agenten tenminste, terwijl Courtney vaak prima haar mannetje (of vrouwtje) staat. 

Verder is het in zo'n strip die gedragen wordt door een duo handig als tenminste een van hen vaste gebruiken of uitspraken heeft. Denk aan Obelix met zijn menhirs, zijn liefde voor Idéfix en (op een andere manier) voor everzwijnen. Spoon is helemaal doordrenkt van de films met Clint Eastwood. Dat is zijn grootste held en op cruciale momenten schieten hem filmfragmenten te binnen die hem zouden kunnen dienen als richtlijn bij zijn handelen. 

Eigenlijk is dat al grappig: de onverstoorbare Clint Eastwood staat wel heel ver af van Spoon, die alles hals-over-kop doet. 

Verder heeft Spoon de neiging de mensheid op te delen in twee categorieën (die steeds weer wisselen). Nog bij het uitspreken van die tweedeling, blijkt vaak zijn ongelijk al. Soms krijgt hij niet eens de kans om het tweede deel van zijn vergelijking af te maken. Hij is constant bezig zichzelf belachelijk te maken, maar met de overtuiging van iemand die al zeker is van de overwinning. 

White heeft het altijd over de Mayflower. Blijkbaar ziet hij zichzelf als een directe afstammeling van de founding fathers van de Verenigde Staten. 

Goofyknuffel

Een held moet een zwakke plek hebben. Onkwetsbaren die altijd winnen, zijn niet interessant. Er moet op zijn minst de kans bestaan dat iemand het niet redt. Achilles had zijn hiel, Siegfried de plek tussen zijn schouderbladen, Superman zijn kryptoniet, Steven Sterk zijn verkoudheid en Simson was zijn kracht kwijt toen zijn haren geknipt waren. 

Spoon is meer een antiheld dan een held, maar hij is vooral kwetsbaar in zijn knuffel van Goofy. Die is wat Schanulleke is voor Wiske. Eigenlijk is het niet een zwakke plek, maar het toont de knuffel dat Spoon ook tederheid bezit, dat er iets is waar hij echt een zwak voor heeft. Alsof je een diepere laag van hem te zien krijgt. Ergens is hij nog een kind en in de knuffel komt dat naar boven. Tegelijkertijd kan zoiets ook een bron van kracht zijn. Als de figuurtjes die Spoon bij zijn Happy Meal gekregen heeft beschadigd worden, wordt hijh pas echt kwaad. 

Drie verhalen

Het eerste deel van de integrale heruitgave bevat drie verhalen: Requiem voor mafketels, Bloed en gekrijs en Cop Mic Mac. In alle drie de verhalen maken Spoon en White er een puinhoop van, die uiteindelijk nog net goed uitpakt. 

Die puinhoop is buiten proportie, zoals alles in de strip over alle grenzen gaat. Na de jacht op een winkeldief moet bijvoorbeeld een heel winkelcentrum opnieuw opgebouwd worden. Bij de acties van de twee vallen ook slachtoffers. In elk verhaal vinden mensen de dood en daarin verschilt Spoon & White van een strip als Asterix, waarin tientallen Romeinen in elkaar geslagen worden, maar waarbij nooit iemand dodelijk gewond raakt. 

Bij Spoon & White zaagt men planken van heel dik hout en de slachtoffers vallen gemakkelijk. Daar zit je als lezer overigens geen moment mee. De strip is zo luchtig, dat het zelfs iets grappigs heeft als het een bloederige boel wordt. De karikaturale stijl van tekenen heeft daar natuurlijk mee te maken, net als de absurde wendingen in de verhaallijn. 

En toch is er ook altijd de menselijke kant, bijvoorbeeld de onhandige verering van de beide agenten voor Courtney Balcony, de vertedering van Spoon voor zijn Goofyknuffel en het overschreeuwen van wat je vermoedt een minderwaardigheidsgevoel te zijn. 

Verwijzingen naar films

Volgens de flaptekst bevat de strip veel verwijzingen naar filmklassiekers. Die naar de films van Clint Eastwood zijn expliciet, maar de oplettende lezer ziet bijvoorbeeld ook een verwijzing naar de beroemde douchescène in Pschyco, van Hitchcock en net als in The silence of the lambs loopt er ergen een dr. Hannibal rond. Eerlijk gezegd ben ik niet heel erg thuis in de films, dus er zullen mij veel knipoogjes ontgaan zijn. 

Spoon & White is een heerlijke strip. De toon is luchtig, er is veel humor, en het tempo is hoog. Bovendien zijn de verhalen spannend. Er zijn altijd thrillerelementen: de twee verkeren vaak in doodsgevaar en een oplossing ligt niet altijd voor de hand. De verhalen zijn door Jean Léturgie en Yann ingenieus in elkaar gedraaid. 

De tekeningen van Simon Léturgie zijn met krachtige lijn neergezet, lekker karikaturaal en met een scherp oog voor ironie. De snelheid van het verhaal zit ook in hoe de tekeningen elkaar opvolgen. Verder zijn de personages beweeglijk. Ze zijn eigenlijk altijd in actie en gaan daarbij tot het uiterste. 

Silvester heeft er een mooie gebonden uitgave van gemaakt en aan elk verhaal is een dossier toegevoegd. Dat geeft niet heel veel informatie. Geen interviews met de makers, geen achtergrondinformatie, maar wel lekker veel beeldmateriaal en extra stripjes. Maar bijvoorbeeld ook en afbeelding met scenario's van Yann, zodat je een beeld krijgt van de manier van werken. Ook de werkwijze van het drietal is overigens verstript. 

Al met al is deze uitgave niet alleen een mooi boek geworden, maar ze biedt vooral ook heel veel leesplezier. Als je de verhalen uit hebt, wil je er alleen maar meer van. Hopelijk hoeven we niet te lang te wachten. 

Serie: Spoon & White
Deel: Integraal - 1
Scenario: Jean Léturgie en Yann
Tekeningen: Simon Léturgie
Vertaling: Dieter Van Tilburgh
Uitgever: Silvester
2025, 168 blz. €39,95 € 29,95 (hardcover, stofomslag)

Geen opmerkingen:

Een reactie posten