Podcast: Van A tot Z, BOBcast

Vakantie voorbij, weer een stukje over podcasts, want ik ben de afgelopen weken wel gewoon blijven luisteren.  Vandaag een stukje over twee podcasts: eentje met marathongesprekken in kleine stukjes, een over Bob Dylan.

Van A tot Z

Zoals zo vaak, kwam ik toevallig uit bij deze podcast. Ik downloadde enkele afleveringen, die me niet helemaal overtuigden, maar wel nieuwsgierig maakten. 

De leidraad voor de podcast is het alfabet. Aan iemand wordt bij elke letter een begrip voorgelegd en hem of haar wordt gevraagd daarop te reageren. Ik had de stukjes genomen over de laatste letters van het alfabet en de dirigent Philippe Herreweghe sprak daarover. Aardig, maar ook niet meer dan dat. 

Toen ik verder ging zoeken, zag ik dat er meer mensen geïnterviewd waren. Daar waren mensen mij die mij beslist interesseren: Stefan Hertmans, Johan Braeckman, Luc Tuymans, Dirk De Wachter, Conny Palmen. Ik besloot afleveringen van de gesprekken met de laatste twee te downloaden. Fascinerend: gesprekken waarbij de ondervraagden aan het nadenken gezet worden en ook tegengas krijgen. Gesprekken die uitnodigen tot mee- en tegendenken. 

Marathongesprekken

Wat ik toen nog niet wist, is dat het steeds een lang gesprek is dat in stukjes is geknipt. Het zijn echt marathongesprekken, van in totaal soms meer dan zes uur. Ze zijn niet alleen te beluisteren, maar ook te bekijken, zie ik (nu pas) op de website. Nu snap ik ook waarom ik niet meteen enthousiast was over de stukjes met Philippe Herreweghe: de man was aan het eind van het gesprek natuurlijk moe. 

Het mooie van deze gesprekken is dat ze alle kanten op kunnen gaan naar aanleiding van een woord als 'lichaam,' 'alleen,' 'discipline,' 'ijdelheid.' En vaak gaat het over wezenlijke zaken, die de anekdotes in het leven overstijgen. De gesprekken gaan over wat leven is, hoe het geleid wordt, wat mensen inspireert, kwaad maakt, op de been houdt. 

Intussen ben ik, zowel bij de reeks van Conny Palmen als van Dirk De Wachter, meer dan en bijna halverwege het alfabet. Ik kan nog een tijdje vooruit. Palmen praat met Ruth Joos en De Wachter met Pat Donnez. Goede gesprekken: de ondervragers zijn scherp, vragen om verheldering, geven mogelijke aanvullingen en de ondervraagden voelen zich duidelijk op hun gemak en durven zich goed in hun ziel te laten kijken. 

Eerder schreef ik over Het Marathoninterview. Vroeger waren dat gesprekken van vijf uur lang en die waren heerlijk. Intussen zijn die ernstig ingekort en tussendoor worden muziek en geluidsfragmenten gedraaid, wat de gesprekken misschien iets afwisselender maakt, maar dat afbreuk doet aan het besef dat de twee gesprekspartners aan elkaar zijn overgeleverd en er samen iets van moeten maken.  

Van A tot Z lijkt op de oude marathoninterviews. De lange gesprekken zijn achteraf in stukjes per letter opgeknipt, wat prettig is. Wie niet het hele gesprek wil bingeluisteren (en wie heeft daar de gelegenheid voor?) kan dan een paar letters per keer tot zich nemen. 

Heerlijke podcast. Ik ga als ik met De Wachter en Palmen klaar ben, over naar Braeckman en daarna naar nog meer. Ik verheug me erop. 

De BOBcast

Bob Dylan wordt volgend jaar tachtig. In de aanloop daartoe, maken Chris Kijne en Lars Hulshof een podcast over de oude bard. Ze voeren in elke aflevering een gesprek met iemand voor wie de muziek van Dylan belangrijk is geweest. Tot nu waren dat: onder anderen Mathijs van Nieuwkerk, Huub van der Lubbe en Tim Knol. Elke twee weken is er een aflevering.

De afleveringen hebben titels als 'Bob, de leidsman', 'Bob, de meester', 'Bob, de muzikant', 'Bob, het talent'. Aan de titels is al een beetje te zien dat (voor sommigen) Bob Dylan een wezen is dat het menselijke ras ontstijgt. Zo vertelt Huub van der Lubbe dat hij gaat kijken bij een huis waar Dylan ooit gewoond heeft en dat hij dan niet de deurknop aan gaat raken, maar dat hij wel bedenkt dat Bob Dylan die ooit in zijn hand heeft gehad. Tegen dat soort gedweep kan ik slecht. 

Het is trouwens niet de sfeer die in de podcast hangt. Daar komen ook de donkere kanten van Bob Dylan uitgebreid aan de orde, zodat het beeld wel in evenwicht blijft. Dat hij goede teksten schrijft, staat intussen wel buiten kijf; hij heeft immers de Nobelprijs gewonnen, die hij, lomp genoeg, niet kwam ophalen en zijn toespraak stelde niet veel voor, heb ik begrepen. Erg vriendelijk lijkt hij me ook niet, maar zolang hij goede muziek maakt, is dat misschien vergeeflijk. 

Verschillende kanten

Het aardige is dat elke gesprekspartner weer een ander aspect van Dylan belicht en dat er ook steeds verschillende nummers langskomen en verschillende albums. Daarvan zou veel meer te horen moeten zijn, maar dat zal, in verband met de rechten, wel te duur zijn. Wel heb je het idee dat je door de gesprekken geholpen wordt om beter naar Bob Dylan te luisteren en ik hoor ook allerlei anekdoten die ik nog niet kende. 

Bij de afleveringen met Cato van Dijck en Huub van der Lubbe zit een bonus: een nummer van de betreffende musici. Daar gaat het wel meteen mis. Van der Lubbe zingt een Nederlandstalige versie van 'To make you feel my love', dat begint met 'Als de wind om je oren slaat, en heel de wereld zit achter jou aan.' Daarbij valt er een zwaar accent op het tweede deel van het woord 'achter', dus: achter. Dan kan ik de rest van het nummer al nauwelijks meer beluisteren. Zo'n onvolkomenheid laat je toch niet staan? Ik snap de gemakzucht van de vertaler niet. 

Freek de Jonge, de grootste nog levende cabaretier van zijn generatie -daarover geen misverstand- heeft het meer over zichzelf dan over Dylan en dat is wel jammer, maar er is ook in die uitzending nog genoeg interessants te horen. Ik vond het verder leuk om te horen hoe Tim Knol, die veel jonger is dan het gemiddelde Dylanpubliek, naar de muziek van de oude meester luisterde. 

Liefhebbers, geen dwepers

Kijne en Hulshof weten veel van Dylan en weten de gesprekken vaardig te voeren. Als een geïnterviewde niet zeker is over een naam of een nummer, weten ze vaak wel het antwoord. Het zijn liefhebbers, geen dwepers. 

Het is een beetje onhandig dat deze podcast De BOBcast genoemd wordt, aangezien er nog verschillende andere podcasts met die naam zijn. Maar daar hoe je je niet meer om te bekommeren wanneer je je eenmaal geabonneerd hebt. Dat heb ik gedaan en ik zal ook alle zesentwintig afleveringen gaan beluisteren.