Ronald Giphart kan vlot verhalen vertellen. Meestal gaan die verhalen niet zo diep, maar ze zijn vaak wel onderhoudend. Omdat ik in het onderwijs werkzaam ben, moet ik zijn boeken wel lezen. Ik las bijvoorbeeld: Ik ook van jou (1992), Giph (1993), Pileine zegt sorry (1996) en Gala (2003). Zoals gezegd: aardig verteld, maar dat is het dan ook wel.
Er zit snelheid in de manier van vertellen en hier en daar tref je ook wel humor aan, maar eerlijk gezegd doen de boeken me niet zoveel. In 2000 publiceerde Giphart Ik omhels je met duizend armen over een vrouw die kiest voor euthanasie. Hierbij stond de moeder van de schrijver model. Dat is een thematiek die nogal actueel is, nu er gediscussieerd wordt over verruiming van de euthanasiewet.
Ik had er wel wat van verwacht. Een vrij zware thematiek, die ook nog dichtbij komt, omdat er een autobiografische component in zit. Het lukt Giphart om ook deze zwaarte licht en vlot te brengen. Maar een beroep doen op de emotie van de lezer, van deze lezer althans, lukt minder goed. Mijn verstand weet dat er aangrijpende gebeurtenissen in de roman moeten zitten, maar de beschrijvingen doen me niets. Daarmee had ik indertijd Giphart zo ongeveer opgegeven.
Maar in 2005 las ik Troost en toen had Giphart mij toch te pakken. Het verhaal is hilarisch: een tv-kok krijgt een groep gasten die moeten figureren in een tv-programma en dat gaat allemaal bepaald niet gladjes. Laat dat soort dingen maar over aan Giphart of aan Renate Dorrestein.
Maar daarnaast had Troost ook een schrijnende kant. De vader van de kok was zelf ook kok, maar hij heeft andere opvattingen over koken. Prachtig beschrijft Giphart de relatie tussen vader en zoon. Ik was verkocht.
Toch kocht en las ik niet de romans IJsland (2010) en Harem (2015), die wel goede recensies kregen. Waarom ik ze niet probeerde, weet ik eigenlijk niet. Maar nu ligt Lieve in de winkels en ik besloot toch maar weer eens een Giphart te proberen.
Lieve gaat over het gelijknamige lief (Lieve Vanlieve) van de regisseur Noah Boudrin. Ze werd een beroemd actrice, maar kwam op jonge leeftijd om. Noah heeft besloten een film over haar te gaan maken. De hoofdrollen worden gespeeld door Liv Minnema en Bison van Beerschot.
Ook nu weer vertelt Giphart met veel vaart. Hij wisselt het verhaal van de film (met Liv en Bison dus) af met de gebeurtenissen van een tijdje terug (met Lieve en Noah). Dat geeft mooie parallellen en variaties.
Giphart heeft zich goed verdiept in de filmwereld. Je waant je op de set. Af en toe gebruikt gebruikt wat vaktermen die kleur geven aan de beschrijvingen, zonder dat overdreven te doen.
Noah had bepaald dat Liv en Bison geen contact met elkaar mochten hebben voordat de opnamen daadwerkelijk begonnen. De personen moeten elkaar dus nog helemaal leren kennen. De spanning die dat oplevert, weet Giphart goed weer te geven.
Maar je wilt als lezer ook geraakt worden. Lieve heeft een leven geleid dat je als tragisch kunt bestempelen, in het licht van haar vroege dood en ook de verhaallijn van Liv en Bison kent tragiek. Dat had ik graag willen voelen, door meer dan door het geciteerde gedicht van Hugo Claus. Maar dat is niet gebeurd.
Misschien had ik dat niet moet willen. Misschien is Giphart niet zo'n schrijver. Misschien moet ik hem lezen om zijn luchtigheid, om zijn spanning zelfs, om de vaart van het vertellen. Dat kan hij wel; Giphart is een vaardig verteller. Maar eerlijk gezegd is het me te weinig. Met weemoed denk ik terug aan Troost.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten